Những sự kiện lăng mộ các lãnh đạo CS bị dời đi, lăng bị san bằng hay xác bị đào lên lấy sọ không phải là chuyện thời phong kiến hay quân chủ chuyên chế mà vừa xảy ra cách đây không lâu tại nhiều nước CS trên thế giới.Chuyện dời xác Stalin đã được nói đến nhiều nhưng chuyện giật sập lăng Georgi Dimitrov, tổng bí thư CS Bulgary hay chuyện đào mả lấy xương sọ cut Janos Kadar, tổng bí thư CS Hungary, chắc ít người biết.

Sang Mỹ thời gian đầu tiên tôi ở Houston, Texas, thành trì của Cộng Hòa. Xem những phim cao bồi, tôi rất thích cái tinh thần đạo đức đơn giản nhưng thẳng thắng, trung thực của dân Cao Bồi Mỹ: nói một là một, hai là hai; hứa là làm; mỗi cá nhân thể hiện và tự thực hiện công lý, không dựa vào chính quyền… Tôi nhận ra rằng tính cách này cũng giống đặc điểm đôn hậu, chất phác, thật thà của người nông dân Miền Nam mà tôi yêu quí, cho dù mình là gốc Bắc Kỳ di cư. Tôi càng tin vào “khuynh hướng Cộng Hòa” của mình. 

​​​​​​​Tính đến ngày 20-9 này, Tổng thống Joe Biden đã vào Nhà Trắng được tám tháng! Chưa được một năm. Nhìn thời gian đã trôi qua, sao nhanh thế. Và nhìn thời gian trước mắt, dài đăng đẳng! Bao nhiêu thử thách cho ông, vẫn còn đó. Bao nhiêu hứa hẹn, mong đợi, dường như xa dần.

Giới chính luận trong thời gian gần đây đã bàn nhiều về “hiện tượng” dân chủ suy thoái đến mức nguy hiểm ở Mỹ. Và ý kiến của nhiều người khi tìm hiểu hay nhận định về nguyên nhân chú mục về sự suy yếu của truyền thông trong sự tìm kiếm và bảo vệ chân lý. Trong cuộc chiến phá hoại dân chủ này nổi lên “người hùng” NPD Donald Trump!

Vice President Kamala Harris has just concluded her 7-day Southeast Asian mission, visiting only Singapore and Vietnam in an obvious bid for their cooperative support of the United States'  efforts to challenge China's attempt to control the South China Sea by unlawful claims.             Her trip (only her second overseas tour as vice president, after her visit to Central American states in early June over the border issue), has aroused, however, a good cause of concern about the Achilles' heel of the United States' foreign policies: we may not know what we have in mind, what we are saying and doing!

Chủ nhật song bát 8-8 làm chúng ta nhớ đến Daniel Boone với “Beautiful Sunday” - một ngày vui với tin Thế Vận Hội Mùa Hè 2020 Tokyo đã bế mạc và nước Mỹ “của chúng ta” (nhiều người Mỹ da trắng hẳn bỉu môi, hỏi ngược lại “Của ai?”) cuối cùng đã qua mặt Tàu dẫn đầu số huy chương – kể cả vàng.

Trong ngày Lễ Độc Lập của Hợp Chủng Quốc Hoa Kỳ năm nay, chúng ta có nhiều lý do để treo cờ, đốt pháo. Có thể vì cơn nóng mùa hạ bất thường năm nay cùng với nạn hạn hán khắp nơi khiến cho nhiều nơi cấm pháo hay chỉ cho phép hạn chế, nhưng người dân bình thường đều có thể thấy cuộc sống ở nưóc Mỹ đã bình thường và chan chứa hy vọng trở lại. Người ta không còn thấy cần phải đeo mạng nữa – nhất là những người đã chích ngừa. Hoạt động mua sắm đã nô nức trở lại vì “tiền chùa”, và nạn thất nghiệp đương nhiên đã giảm mạnh. Nói chung, người người nay có thể nhìn tương lai xa hơn tầm trước mắt.

Mấy năm qua, rất nhiều người lo ngại lên tiếng nói cuộc chiến tranh mậu dịch của Hoa Kỳ với Trung cộng càng ngày càng leo thang. Nhưng cũng nhiều quan sát viên lại nhún vai, cho rằng đó chỉ là trò đùa nghịch của trẻ con lâu nay chúng ta vẫn thấy. Hay vẫn là thủ đoạn chính trị tập tễnh của một người chỉ quen nghề mua rẻ bán đắt. Nói thế nào đi nữa, chơi dao có ngày đứt tay. Và người ta chẳng thể nhân danh hiến pháp mà bắt người dân cứ phải sống ngày đêm trong hồi hộp, lo âu mà cứ đổ thừa cho opioid.

Bài viết này đương nhiên viết về ông Phan Văn Khải, cựu thủ tướng của Bắc Cộng, đã qua đời vào ngày 17-3-2018 tại quê nhà ông ở Củ Chi, nhưng chẳng thực sự nhắm vào ông Khải (để cho ông yên), mà chỉ nhằm “bổ túc”, “bổ sung” những gì báo chí nhà nước đã và đang hùa nhau nói hay viết về ông. Hà Nội đã tổ chức đình đám đảng tang, quốc tang cho ông, đích thân Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đứng ra làm trưởng ban nghi lễ.  Đám tang của ông cũng “to” xấp xỉ ông Nguyễn Văn Linh (1998), Võ Nguyên Giáp (2113), Võ Văn Kiệt (2008)… Trong tương lai, sẽ đến phiên ông Đỗ Mười (nay đã 101), hay Lê Đức Anh (97). Thực ra, ở Việt Nam, mấy ông lãnh đạo chết đều được làm đám lớn, có lẽ vì đó là dịp hiếm có cho người dân biết những người từng lãnh đạo đất nước là ai.

Lần lửa mãi, cuối cùng Biên Niên Sử Cuộc Chiến Vô Đạo,  tập đầu tiên trong bộ sách Trăn Trở Cuối Đời gồm ba tập, đã ra mắt và đến tay độc giả nhờ sự hỗ trợ hào hiệp đầy tình nghĩa của Bút Tre, một tạp chí hiếm hoi trong thời nay, nhất là đối với báo chí tiếng Việt trên chốn đất khách quê người. Bút Tre đã “đứng vững ngàn năm”, vừa qua 200 số, tức tồn tại cũng được hai thập niên. Bút Tre đã thành công trên hai mặt thời sự (phản ảnh những trọng đề về chính trị, kinh tế, xã hội, y tế... quan yếu đối với sự hiểu biết của người Mỹ gốc Việt của chúng ta), cùng văn đàn (thu thập những cảm hứng của những thân hữu còn muốn cầm bút để nói lên tâm tình của mình trong cuôc sống hiện nay cũng như đối với một thời đã mất).

Theo một thăm dò dư luận không chính thức gần đây của một cơ quan hữu thực vô danh, công luận vẫn quan tâm nhiều nhất đến COVID-19, cho dù tình hình kiểm soát đại dịch ở Mỹ nay được xem là khả quan nhất thế giới. Ngưởi đã chích ngửa có thể đang tự trách mình sao quá vội vàng, người chưa chích thì có thể đang rung đùi, ngâm nga: “Dục tốc bất đạt”.Người dân xem chừng đã khá yên tâm, vui vẻ với tình hình kinh tế. Theo chương trình cứu trợ (American Rescue Plan) của Tổng thống Joe Biden ban hanh từ đầu tháng ba, những người cần tiền đã có tiền, thậm chí không cần cũng có; lao động cần việc làm nay cũng đã có việc làm; giới buôn bán và sản xuất cần khách hàng có khách hàng. Trợ cấp cho người thất nghiệp, cho trẻ em... đang khiến cho các cửa hàng siêu thị bao giờ cũng đông đúc, chen chúc... Những nét tổng quan đó về hiện tinh kinh tế chẳng thể phủ nhận được.

Giữa khi giới quan sát chính trị nơi nơi đang nói với tất cả lo ngại đến sự suy thoái của dân chủ khắp nơi trên thế giới, vào cuối tháng hai năm 2018, đảng Cộng Sản Trung Quốc đã chiều lòng ông tổng bí thư đảng Tập Cận Bình, ra nghị quyết hủy bỏ giới hạn nhiệm kỳ của ông. Điều này có nghĩa là sau nhiệm kỳ 2 sẽ kết thúc vào năm 2023, Tồng bí thư Tập có thể ứng cử tiếp cho nhiệm kỳ 3, nhiệm kỳ 4. Và có thể mãi mãi cho đến khi ông qua đời (năm nay ông mới 64).  Có thể ông còn ít nhất 20 năm nữa theo tính toán của ông.

Trong tuần này, trong loạt bài đã kéo dài hơn một năm nay, “Vietnam 67”, tờ The New York Times đã đăng một bài viết có tựa “Tại sao người Nga có mặt ở Việt Nam”. (Why were the Russians in Vietnam) mà tác giả là Sergey Radchenko, một giáo sư lịch sử người Nga tại Đại học Wales, Anh quốc. Tôi đã đặc biệt chú ý đến bài viết này, và đương nhiên phải có lý do cho sự quan tâm này.

Vụ án một nữ cảnh sát (Kim Potter) 48 tuổi, dày dạn kinh nghiệm 26 năm trong nghề, “lỡ tay” bắn chết một thanh niên da đen 20 tuổi (Daunte Wright) ở Brooklyn Center, ngoại ô thành phố Minneapolis, Min., vào ngày chủ nhật 1-4 sau khi cảnh sát chận xe của anh ta vì bảng số hết hạn, hẳn phải làm cho nhiều người suy nghĩ phải nhức đầu.

Cuối tháng tư vừa qua, Tổng thống Joe Biden đã có dịp trăm ngày để trình làng thành tích lãnh đạo đất nước của mình sau hơn ba tháng ông ngồi tại Nhà Trắng. Con số 100 ngày được chọn không phải vì đó là thời gian cần thiết để chứng minh một thành quả gì đó, mà là vì tính tròn trịa của nó. Từ lâu người ta đã đợi đến “lễ bách nhật” để xem khả năng lãnh đạo của tổng thống tân cử. Cái lý cũng rõ ràng: tuy 100 ngày chưa là bao, nhưng những gì người lãnh đạo đã làm, không hẳn những gì đã thực hiện được, cũng nói lên được bản lĩnh, đảm lược của ông.

Những bộ óc siêu đẳng của con người tạo ra trí tuệ nhân tạo được thể hiện qua máy móc. Những ứng dụng của trí tuệ nhân tạo đã phục vụ đời sống con người ngày càng tốt đẹp hơn. Khoa học thần kỳ nầy đã được áp dụng trong mọi sinh hoạt của con người hầu hết trong mọi lãnh vực. Các nhà quan sát, giới học thuật đang ra sức cảnh báo về tiềm ẩn vô cùng nguy hiểm của trí tuệ nhân tạo.

Theo Business Insider ngày 2/5/2021,  trong lúc bộ tham mưu của Ô. Joe Biden theo đuổi một chính sách cứng rắn với Hoa Lục, cựu Ngoại Trưởng Henry Kissinger đưa ra lời cảnh báo nghiêm khắc là thế giới sẽ phải đối đầu với một thảm họa kinh khiếp nếu cuộc xung đột bùng nổ giữa hai siêu cường Hoa-Mỹ vì họ (hai bên) thủ đắc những vũ khí kinh khủng. Và đây là lần đầu tiên trong lịch sử, loài người có thể sẽ tự hủy diệt.

Thứ hai 19/2/2018  là Ngày Vinh danh Tổng thống, nhưng Donald Trump không được vui lắm. Thậm chí ông chẳng về Tòa Bạch Ốc cho đúng lễ nghi chính trị trong Presidents’ Day, mà cố thủ ở căn cứ địa khách sạn Mar-a-Lego ở Florida. Lý do là vì người ta đưa ra kết quả của cuộc khảo sát về sự vĩ đại của các tổng thống Mỹ trong chính trị hành pháp và Tổng thống (2018 Presidents and Executive Politics Presidential Greatness). Khảo sát này thưòng được tiến hành bốn năm một lần. Và đương nhiên chẳng thể qui chụp cho thăm dò này là fake news, vì đối tượng cụ thể là 170 thành viên, tân va cựu, của Hiệp hội Khoa học Chính trị Hoa Kỳ (American Political Science Association, phân ngành tổng thống và chính trị hành pháp. Những thành viên này thường là giáo sư chính trị và sử học ở những đại học lớn của Mỹ. Và họ là một tập thể đa dạng với ba thành phần cân bằng: Cộng Hòa, Dân Chủ, và độc lập. Thăm dò này không hỏi người ta ủng hộ hay không ùng hộ, mà là sự đánh giá về năng lực, bản lĩnh, tư cách lãnh đạo của người đứng đầu ngành hành pháp nước Mỹ. Cho đến nay, tính cả người đương nhiệm, Mỹ đã có 45 người từng tam cư trong Tòa Bạch Ốc.

Thảm kịch của thời đại nổi bật ở chỗ trẻ em nay đang trở thành những vật hy sinh, tế thần cho sự tàn bạo, phi nhân của con người trong thời buổi tồi tệ nhất của dân chủ. Có một thời cách đây không lâu, khoảng 25-30 năm trước,  những nhà lý luận chính trị vẫn mạnh dạn nói không có dân chủ thì không thể có phát triển kinh tế. Chủ nghĩa lý tưởng này đã bị nhiều nước độc tài trong thế kỷ 21 cười vào mũi. Dân chủ ngày càng tồi tệ khắp nơi, thế nhưng phải nói ở những nước chuyên chính, hoặc đảng trị, hoặc quân phiệt... cuộc sống của người dân có khá hơn, sự mong đợi cũng cao hơn, đô thị và làng mạc có mở mang hơn, và ở nhiều nơi chẳng mấy ai màng đến dân chủ. Ý thức chính trị của người dân đang đi xuống, cho nên ít người nói đến tính giai cấp hóa trong xã hội với khoảng cách giàu nghèo ngày càng lớn vì thiểu số thượng tầng (elite) ngày càng thu hẹp nhưng cũng càng giàu hơn trước nhiều lần.