 Viết về một nước Mỹ già nua, lẩm cẩm…){kind=small}
Phiếm Dị, Đào Nương (22 tháng 7, 2020)
Viết về một nước Mỹ già nua, lẩm cẩm…
Dĩ nhiên trong thế giới của những người già không thể không có tôi, một người già trong thành phố. Nhưng ít ra, quí vị không phải chọn lựa tôi, không cần để ý đến tôi. Trong khi đó, tôi cũng như quí vị, 7 tỷ người sinh sống trên trái đất đang “nổi giận” ngày nay, không thể không để ý và sau cùng, phải chọn lựa một người già … mà mình không ưa, không có cảm tình, không khâm phục nhưng vẫn phải nghe tin về ông ta, trông thấy ông ta mỗi ngày và nhất là, khi đó lại là một ông già đã có nhiều dấu hiệu của rối loạn tâm thần, nói láo như cuội là chuyện nhỏ so với chuyện nói nhảm, nói bậy, nói không cần phải trái nhưng vẫn có người “khôn” nghe theo khiến cho xã hội Hoa Kỳ rối loạn như hôm nay.
Thật tình khi nghe tin ông già 78 tuổi Joe Biden lại ra tranh cử tổng thống Hoa Kỳ lần này, tôi thật tình cảm thấy tuyệt vọng. Nỗi tuyệt vọng tuy không thể so sánh bằng nỗi tuyệt vọng khi nghe tin ông Dương Văn Minh tuyên bố đầu hàng cộng sản vào sáng ngày 30 tháng 4, năm 1975 nhưng cũng não nề không kém. Ít ra, ngày đó tôi cũng như toàn thể dân chúng miền Nam đều có ý nghĩ: Thứ nhất, không lẽ Việt cộng chiếm miền Nam rồi… giết tất cả. Vì sau đó, họ sẽ sống với ai? Thứ hai, không lẽ người Mỹ và thế giới sẽ quay lưng với miền Nam, thành trì bảo vệ thế giới tự do, dễ dàng, gọn lẹ đến như thế chỉ trong một nháy mắt. Bây giờ sau 45 năm, sự thật là người Mỹ và thế giới tự do đã quay lưng lại với chúng tôi và Việt cộng thì sẵn sang “giết” tất cả những người miền Nam để bảo vệ chế độ. Cho đến ngày nay, dân chúng miền Nam hay nói đúng hơn, dân chúng toàn cả nước, nếu không có lý lịch ba đời “cách mạng”, hoặc không phải là đảng viên đảng cộng thì đều là những công dân hạng hai ngay trên đất nước của mình.
Những ứng cử viên dẫn đầu của đảng Dân Chủ: bên phải là ông Joe Biden 77 tuổi, bên trái là ông Bernie Sanders , 78 tuổi.
Ngày ông già 77 Joe Biden hạ đo ván ông Sanders và sẽ là ứng cử viên tổng thống Hoa Kỳ đọ sức với ông già 73 Donald Trump, tôi còn nhớ, tôi đã chán đời lắm lắm. Ông Sanders dù sao cũng là một “khuôn mặt” đỡ làm người ta buồn ngủ hơn ông Biden dù ông Sanders lớn ông ông Joe Biden một tuổi; có thể vì ông Sanders đã bị ngất xỉu trước đó ngay trên khán đài khi đang vận động tranh cử khiến cử tri Mỹ … hết hồn mà dồn phiếu của kỳ bầu cử sơ bộ, Super Tuesday cho ông Biden? Tôi tự hỏi: đất nước đầy nhân lực, đầy sức sống, đầy tài nguyên, đầy lợi thế này sao lại không thể có được một “người trung niên tài trí, đức độ dù chỉ èng èng bậc trung” ra lãnh đạo đất nước thì cũng dễ thở cho chúng tôi biết là bao nhiêu? Mỗi ngày, ít ra những người không còn trẻ như tôi cũng không phải “cố gắng” nhìn “tương lai” của chúng tôi mà thở dài. Một đất nước mà những người lãnh đạo đều không chỉ là … hàng xưa- vintage mà là hàng cỗ, thượng cổ - antique thì thật là điều khó tin mà có thật ở đất nước hàng đầu thế giới này: ứng cử viên tổng thống đối lập (Joe Biden 77), Chủ tịch Đa số Hạ Viện (Nancy Pelosi 80), Chủ tịch Thượng Viện (Mitch McConnell 78)… Tổng thống đương nhiệm Trump là người “trẻ” nhất cũng đã 73 tuổi nhưng cũng đã có nhiều dấu hiệu của tuổi già cố chấp: “tao” khôn nhất, không ai “khôn” hơn tao, chỉ có “tao” mới cứu được đất nước này và nhân loại … những đứa chỉ trích “tao” đều là những đứa ngu – stupid, peanut head… Đó là những câu nói đầu môi của ông Trump mà chúng ta sau 3 năm ông là tổng thống Hoa Kỳ, dân Mỹ không còn “shock” khi nghe nữa. This is Trump. The only one.
Bây giờ sau 4 tháng cấm cung vì Cô-Vi, bạn hỏi tôi nghĩ sao về cuộc bầu cử sắp tới tại Hoa Kỳ và Cô Vi? Tôi xin mượn câu trả lời của “bà” ca sĩ già Cher (74) khi được hỏi bà nghĩ sao về tuổi già: it’s sucks. Năm 2008, khi … mới 61 tuổi bà “già” Cher đã trả lời như thế: It’s sucks! You’re losing hair, You’re Losing Teeth, You get fat, You’re tired, You’re Sucks. Tôi đã thử tìm cách để dịch chữ “sucks” của bà Cher ra tiếng Việt mà… bất lực. Vì “nó” không chỉ là bad, điều mình không ưa, mà “sucks” là tiếng lóng, nghĩa như bad, điều xấu, nhưng khi nghe thì tượng hình hơn. Ví dụ khi ông Trump chê ông tướng Mattis You’re bad thì nghe không “dzui” bằng khi ông nói “You’re sucks”. Whow!
Năm 2019, khi được phỏng vấn tại Las Vegas, bà Cher lại nói về tuổi già. Lần này bà “già” này lại còn gay gắt hơn khi nói về tuổi già. Có thể vì bây giờ bà đã … già hơn, đã 72. Qua tuổi … cổ lai hy. Bà rất ghét “số tuổi” của mình và từ đó bà “ghét” luôn những người già khi nói những câu “giả dối” như: tôi rất hạnh phúc với tuổi của tôi, tôi biết tôi là ai, tôi cảm thấy hạnh phúc, tôi hài lòng và chấp nhận … tôi… I’m happy with my age, I know who I am, I feel so good and comfortable about myself. Tất cả đều là BS. (https://www.youtube.com/watch?v=3XZtbvMO8CQ) Ngôn ngữ của nghệ sĩ thường phóng túng, có đôi khi hơi sỗ sàng nhưng mà thực, rất thực. Như ngôn ngữ của ông Trump. Rất đời thường, rất thực. I’m the smartest. I’m too smart, I’m a genius…
Ngày em Cher 40 tuổi..
Tóm lại, chỉ có thể dùng 2 chữ của bà “già” Cher khi nói về tuổi già để mô tả về cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ năm 2020 và chiến dịch phòng chống CÔ-VI của Hoa Kỳ: Sucks and B.S.
Mỗi ngày, cho đến tháng 11, tức là còn 3 tháng nữa, mỗi ngày, dân Mỹ sẽ còn phải nghe một ông “già” 73, ông Trump tự ca tụng bằng những điều ai cũng đã được nghe hàng ngàn lần. Ca nhiễm càng ngày càng gia tăng ở Hoa Kỳ nhưng ông Trump vẫn khẳng định “Tất cả đều trong vòng kiểm soát”. Ông ra lệnh: tháng tới, tất cả tiểu bang đều phải mở cửa trường. Bộ trưởng giáo dục Betsy DeVos tuyên bố con nít cần đến trường nhưng khi được hỏi: làm sao để bảo vệ “tụi nhô” không bị lây nhiễm thì nhà lãnh đạo về giáo dục cao nhất nước này tuyên bố: mỗi địa phương, mỗi trường phải tư biết vì chánh phủ không thể có một chính sách “one size fits all” được.
Lệnh “vua Trump” ban ra được đúng một tuần thì sáng hôm nay cô thầy giáo của 18 tiểu bang nộp đơn kiện chánh phủ liên bang ra tòa vì không có chính sách bảo vệ “cán bộ giáo dục”. Ba cô giáo khỏe mạnh dạy lớp hè ở tiểu bang Arizona không biết bị “tụi nhô” lây lan ra sao mà cả ba cô giáo đều bị nhiễm và một cô giáo ... đi luôn không trở lại. Trước đây, “vua Trump” ra lệnh những người ái mộ đi nghe ông vận động tranh cử tại Oklahoma, tại Florida phải ký giấy không được kiện nếu bị nhiễm Cô-Vi. Nhưng dù là “vua thật, không phải là vua cỏ” thì ông Trump cũng không thể ép buộc thầy, cô giáo Hoa Kỳ ký giấy "đi dạy bị nhiễm" thì không được kiện chánh phủ được. Hiện nay, thống đốc tiểu bang Oklahoma, ông Kevin Stitt vừa loan tin ông đã nhiễm Cô Vi hai tuần sau khi tiếp đón “vua trump” về tiểu bang nhà. Thế mới xui! Cô-Vi quả thật là gàn bướng, stupid, peanut head mới dám tấn công “người” của vua Trump như thế!
Nhưng hình ảnh ông Joe Biden lụm cụm bước lên diễn đàn ở California khi nghe tin thắng cử vòng sơ tuyển thì cũng thật là rầu. Chỉ trong vài phut, ông Biden đã không thể che dấu những triệu chứng suy nhược của tuổi già: Ông như không biết được điều gì đang xảy ra qua tiếng vỗ tay ầm ĩ của đám đông. Khi đứng lên, ông đã ôm nhầm bà em gái của ông thay vì ôm bà vợ. Và bài phát biểu của ông sau đó rất khó hiểu, không liên tục. Gần đây hơn, khi ông về Houston dự đám tang của nạn nhân người Mỹ da đen bị cảnh sát bạo hành, ông Joe Biden đã quì khi linh cửu của người này đi qua. Để tỏ lòng kính trọng? Để tạ lỗi với cộng đồng người Mỹ da đen hầu kiếm phiếu? Hình ảnh một ông già 77 tuổi quì gối trong một buổi lễ công cộng, giữa cơn sốt biểu tình khắp nước dù sao cũng không phải là một hình ảnh lãnh tụ mạnh mẽ, cương quyết mà Hoa Kỳ cần có trong giai đoạn này.
Nhắc lại, Hoa Kỳ hiện nay được lãnh đạo bởi những người đã được sinh ra trước khi Ấn Độ được độc lập, trước cuộc Vạn Lý trường chinh của Mao Xếnh Xáng, trước khi thế giới có sự hình thành của một quốc gia mang tên là Isreal. Tất cả những người lãnh đạo Hoa Kỳ hiện nay đều sinh trong thập niên 40 của thế kỷ trước. Từ Joe Biden 77, đến Nancy Pelosi 80, Mitch McConnell 78, Donald Trump 73, đều … già hơn những ông cựu tổng thống Bill Clinton, George W. Bush và Barack Obama. Thế mới là … mầu nhiệm.
Đừng hỏi vì sao nước Mỹ ngày nay… tang thương đến độ này?
Đừng nghĩ đó chỉ là một sự tình cờ khi tất cả lãnh tụ Hoa Kỳ đều già nua. Trước đây, có bình luận gia đã nghĩ rằng cơn lốc “cuồng Trump” đã làm nên hiện tượng này. Trước thời đại vua Trump, ai cũng nghĩ là với tất cả những cơ chế đã hình thành từ trên 300 năm lập quốc, tất cả mọi cơn lốc đến rồi đi sau một cuộc bầu cử. Người già lên, người trẻ đến như một vòng quay của lịch sử. Ronald Reagan, George H. Bush, Bill Clinton, George W. Bush, Barack Obama… Nhưng lần này những ông bà già có vẻ bám rễ quá sâu, quá xa trong sân khấu chính trị Hoa Kỳ hiện đại. Câu hỏi được đặt ra hiện nay là ông “già” Joe Biden sẽ chọn ai là bạn đồng hành? Vì ông Biden quá “già” nên người đứng phó này sẽ có một vị thế vô cùng quan trọng. Bà Elizabeth Warren cũng đã 71 tuổi. Nếu được chọn và nếu ông Biden đắc cử, bà Elizabeth Warren sẽ là phó tổng thống đắc cử “già” nhất trong lịch sử nước Mỹ. Cũng chưa thấy ai sang giá hơn bà Warren. Những ứng cử viên thua cuộc trong hai cuộc bầu cử tổng thống vừa qua, Mitt Romney và Hillary Clinton, đều sinh vào năm 1947 và đều trẻ hơn những ‘kép chính” của sân khấu chính trị Hoa Kỳ hiện nay.
Vì sao, cử tri nước Mỹ già nhiều hơn trẻ. Khó lòng có được sự cảm thông giữa … nhiều thế hệ. Ca sĩ già thì khán giả cũng già là chuyện… thường ở huyện. Hỏi những thanh niên tuổi 20, 30, 40 hay ngay cả 50 nghĩ gì về những “seniors citizens” trên 70 thì nếu không dính đến chính trị, chắc chắn chúng ta sẽ nghe câu trả lời: mời họ vào viện dưỡng lão cho tiện bề. Where’s else? Nhưng trong một cuộc bầu cử thì dĩ nhiên họ sẽ được hỏi: các bạn nghĩ gì về chính sách của những người (già) này. Câu trả lời cũng dễ hiểu: chúng tôi không biết họ đang nói gì? Những ông bà già này thì biết gì về nhu cầu của chúng tôi. Vì sao Bill Clinton, Barack Obama đã thắng cử trong bất kỳ một cuộc tranh cử nào mà họ hiện diện? Vì tuổi trẻ, vì hình ảnh của hy vọng, của thay đổi thay vì là hình ảnh của tranh chấp, của thủ đoạn, của hậu trường mờ ám, của sân khấu chính trị của mấy ông bà “già”?
Tóm lại, ứng cử viên già “hấp dẫn” cử tri già. Cứ như là trong gia đình. Có bao nhiêu % cha mẹ và con cái có sự thông cảm với nhau? Nhưng tại sao điều này lại không xảy ra tại các quốc gia khác trên thế giới?
Kể từ năm 1980, các quốc gia Âu Châu đều chọn những ứng cử viên càng ngày càng trẻ để lãnh đạo quốc gia. Ngay tại Anh quốc, dù số cử tri ghi tên đầu phiếu trên 55 tuổi nhiều hơn số cử tri trẻ hơn, sau bà Theresa May 63, thủ tướng hiện nay của Anh quốc, ông Boris Johnson, “chỉ” có 55. Thủ tướng Canada Trudeau còn trẻ hơn, 48. Tổng thống Pháp Macron thì lại đúng là … spring chicken, chỉ mới 42. Riêng bà thủ tướng Đức Markel tuy cũng đã (66) nhưng so với các lãnh tụ già nua của Hoa Kỳ thì phải gọi bà là “gái già” thay vì bà già. Và những ông, bà Biden, Sanders, Trump, Nancy Pelosi đều già hơn 5 đời thủ tướng Anh, ngay cả Tony Blair.
Kết quả của “sân khấu chính trị” già nua, lẩm cẩm của Hoa Kỳ ngày nay là do đa số người Mỹ không còn tin tưởng vào hệ thống chính trị của Hoa Kỳ nên không tham gia các sinh họat chính trị nữa. Do đó, bất cứ gương mặt trẻ nào cũng dễ nổi bật, dễ biến thành một gương mặt sáng chói dù thiếu kinh nghiệm chính trị. Đó là trường hợp của Bill Clinton khi thắng ông Bush cha. Riêng ông Bush con, dù có bị “chê” là thiếu khả năng thì thời gian ông Bush con là thống đốc vẫn còn dài hơn thời gian ông Barack Obama làm thượng nghị sĩ. Nhưng không ai có thể giải thích được “hiện tượng” Donald Trump, một người “già” không có kinh nghiệm chính trị trở thành tổng thống của Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ.
Ngày nay, nhớ lại, một vị nguyên thủ quốc gia khác, già hơn cả ông Trump ngày nay, đã nhận xét khi nghe tin ông Trump đắc cử tổng thống Hoa Kỳ vào năm 2016: Dân Mỹ “stupid”. Hãy chống mắt mà xem Hoa Kỳ sẽ ra sao sau khi Donald Trump trở thành tổng thống Hoa Kỳ. Đó là Thủ Tướng Mã Lai Mahathir Mohamad. Hai năm sau, năm 2018, ông Mahathir lại kêu gọi ông Trump nên từ chức để … cứu nước Mỹ khi trả lời phỏng vấn với một đài truyền hình Pháp khi ông Trump loan tin về “giải pháp hòa bình tại Trung Đông” mà ông Trump vừa ký với Israel mà không hề hội ý với dân tộc Palestine.
https://www.scmp.com/news/asia/southeast-asia/article/3049857/malaysias-mahathir-i-asked-trump-resign-save-us
Thủ Tướng Mã Lai Mahathir Mohamad … vừa đủ 93 tuổi “trẻ” khi phê bình ông Trump. Đây là tấm gương lãnh tụ mà ông Trump rất thích: cầm quyền dài lâu (22 năm) và nổi tiếng là độc tài: đóng cửa báo, kiểm soát dư luận là “nghề của chàng”. Cháu của ông Trump, bà Mary Trump cũng kêu gọi ông Trump nên từ chức để cứu nước Mỹ. Nhưng ông già “thông minh, sang suốt” này đã tuyên bố trên đài Fox News là nếu ông thất cử vào tháng 11 năm nay thì có nghĩa là cuộc bầu cử gian lận và có thể ông sẽ không đồng ý ra khỏi tòa Bạch ốc. Eo ơi! Sao mà ông Trump sáng suốt và thông minh đến thế. Không, phải nói là ông vô cùng sáng suốt và thông minh. Ông đúng là một “Best Deal of American History”.
Vậy mà nhà tài phiệt Bill Ackman, người trước đây đã tiên đoán đúng về cuộc khũng khoảng tài chánh năm 2008 và cuộc đắc cử của ông Trump năm 2016 lại khẳng định là ông Trump sẽ thất cử kỳ này. Và nước Mỹ sẽ đi vào một cơn khủng khoảng tài chính kéo dài 18 tháng với nhiều thay đổi sâu rộng về mọi mặt của xã hội.
Dù vậy, tuổi già quả thật là một lợi thế thời nay. Chỉ tội nghiệp cho “tụi nhỏ”. Bị “cai trị” bởi người già, phải sống và làm việc theo quyết định của người già, phải nghe “news” về người già, phải đọc những cái twitts ngô nghê, sai chính tả be bét của người già, phải nghe người già nói láo, nói sai, nói bậy, nói lẩm cà lẩm cẩm, phải nhìn người già đi cầu thang té lên, té xuống, phải nhìn người già trợn mắt ra nói chuyện, phải nhìn mỗi ngày những khuôn mặt biến dạng vì tuổi tác, vì botox khiến mọi phát biểu nghiêm trọng về tình hình dịch bệnh, về tình hình thế giới bổng thành một trò hề. Do đó, cái khẩu trang đâu phải chỉ cần để ngăn bệnh. Ít ra, cũng có thể che bớt những thứ mà “tụi nhỏ” không muốn nhìn thấy chớ!
Cách đây không lâu, tôi có dịp đi thăm một người (bạn) già ở trong một khu apartment dành cho người cao tuổi. Đi cùng với tôi cũng lại là một người (bạn) già. Khi ra về, tôi hỏi ông già đi cùng sao không dọn vào nơi này mà ở vì đây là khu chung cư được chánh phủ tài trợ, tiền nhà rẽ hơn bên ngoài. “Người già” đi cùng bảo tôi rằng: nghèo thì ở share phòng chứ tôi không muốn sáng, chiều “tôi lại nhìn thấy tôi” qua những khuôn mặt nhăn nheo vì tuổi già, vì bệnh tật, tôi không muốn nhìn thấy xe lăn, không muốn nghe tiếng còi xe cứu thương mỗi đêm. Tôi muốn nhìn thấy sự sinh động của tuổi trẻ, muốn hửi mùi thơm của hoa hồng sáng sớm, tiếng khóc của trẻ con…
Lúc nghe, tôi không muốn bảo "người già" đi cùng là chỉ có người già muốn gần người trẻ thôi chứ người trẻ thì ngược lại, chắc gì “tụi nhỏ” muốn gần người già. Trừ những bà vợ của ông Donald Trump. Và ông tổng thống Pháp Macron.
Buồn hơn biết bao, khi thế giới người già này lại không thể thiếu tôi.
Sucks là vì vậy!
Đào Nương
