• Chuyển ngữ: Hoàng Chính
Câu chuyện của
asiye Asiye Guzel
Nữ ký giả Asiye Guzel
Lời người dịch: Năm 1996, nhà nhà báo Thổ Nhĩ Kỳ, Asiye Guzel, bị tù 5 năm vì những hoạt động phản kháng (bao gồm việc làm chủ biên một tạp chí có khuynh hướng đối lập). Được trả tự do năm 2002. Bà trốn sang Thụy Điển nhờ sự tiếp tay của Văn Bút Quốc Tế. Trong phiên xử khiếm diện ở Thổ Nhĩ Kỳ, bà bị kết án tù 12 năm rưỡi. Tuy nhiên thời gian ấy bà đã ở Thụy Điển với tư cách tỵ nạn chính trị.
Cuốn hồi ký Asiye’s Story kể lại thời kỳ bà bị cầm tù, bị biệt giam, bị tra tấn và hãm hiếp. Bà đã chiến đấu với ý định tự sát, nỗi kinh hoàng vì ô nhục, những cơn ác mộng thường xuyên. Sau cùng bà tham gia điều trị tâm lý và quyết định – qua hồi ký Asiye’s Story – công bố những gì mình đã trải qua cho cả thế giới biết. Hành động ấy đòi hỏi sự can đảm vượt bực. Câu chuyện của bà là một đóng góp quan trọng cho việc đấu tranh chống lại những vi phạm nhân quyền ở khắp nơi trên thế giới.
Trích đoạn hồi ký Câu Chuyện Của Asiye trích trong tuyển tập Writers under Siege của Văn Bút Quốc Tế, New York University Press xuất bản năm 2007. Hoàng Chính dịch từ bản Anh ngữ Asiye’s Story của Richard McKane.
“Này Asiye, sao lại thế này?” một gã đàn ông nói.
Rồi gã tiếp tục, “Tại sao cô xài giấy tờ tùy thân của người khác?”
“Tôi là chủ biên của báo Workers’ Path. Từ lúc bị truy tố tôi mang thẻ tùy thân này.”
Một người nào đó bước vào phòng. Gã là một người đàn ông cao lớn với mái tóc vàng. “Cô nghĩ là chúng tôi ngu lắm phải không? Cô nghĩ thế nào về những thứ mà chúng tôi tìm thấy trong phòng của cô?”
“Ông nói cái gì vậy?” tôi hỏi, mắt nhìn đống tài liệu giả rải đầy trước mặt tôi. Tôi trả lời, “Trong nhà tôi không có mấy thứ đó, mấy thứ đó không phải của chúng tôi.” Vừa nói ra câu ấy tôi bị một cái tát toé lửa của một kẻ nào đó ngồi bên cạnh tôi. Dám gẫy xương hàm lắm, tôi nghĩ?
“Tôi muốn liên lạc với luật sư và người nhà của tôi.”
Cả bọn cười vang, và trong đầu tôi, tôi cũng buồn cười. Đang trong tình thế này mà đòi như thế thì buồn cười là phải rồi.
Bọn chúng đặt cái bút và tờ giấy lên bàn. Một người cảnh sát, mà tôi đoán là thủ lãnh, nói: “Ngồi xuống, viết đi.” Gã bỏ những thẻ tùy thân và những tấm hình đang cầm trong tay xuống bàn, và chỉ vào chúng.
“Nhìn đây, cái này cô xài hoài, cái này thì lâu lâu mới xài,” hắn nói và nhấn mạnh, “Đừng giỡn mặt với tụi tôi, ngồi xuống và viết đi.”
“Tôi không có gì để viết hết.”
“Có gì hay không thì cô biết.”
Chúng tôi nhìn thẳng vào mắt nhau và mắt gã không chớp.
“Dẫn nó đi, để cho nó thời gian suy nghĩ.”
Bọn họ lại bịt chặt mắt tôi. Tôi được dẫn đi có lẽ về chỗ ban nãy.
Và họ lại bỏ mặc tôi đó. Sự im lặng nơi ấy thật là đáng sợ.
Mấy giờ rồi, tôi thắc mắc. Chồng tôi đã về nhà chưa? Tại sao bọn họ lại bắt tôi chờ? Trong lúc chìm đắm trong suy nghĩ, tôi đang tự hỏi tại sao họ chưa đem tôi đi tra tấn, thì bỗng dưng một bàn tay hung bạo vồ lấy cánh tay tôi. Tôi được dẫn lại căn phòng lúc trước. Họ tháo khăn bịt mắt tôi ra.
“Nigul, cô đã suy nghĩ kỹ chưa?”
Nigul… Nhưng mà có ai khác bị giam trong phòng này đâu. Gã đang nói chuyện với tôi, đang tìm cách làm cho tôi rối trí.
“Không có gì phải suy nghĩ hết.”
“Rồi cô sẽ hối hận, đừng tự hành hạ mình, rồi cô sẽ biết, cô không chịu nổi đâu…”
“Tôi không có gì để nói hết.”
“Bỏ mấy đứa đó đi, đem con nhỏ này đi trước.”
Bọn họ lại bịt mắt tôi. Tôi cảm thấy hoàn toàn bình thản. Chúng tôi bắt đầu bước đi, bọn đàn ông rất thản nhiên. Rõ ràng là họ đã quen với công việc này. Họ thản nhiên y như tôi.
“Cởi áo ra,” tiếng hét vang sau lưng tôi.
Chúng tôi đi lên bằng thang máy. Cái phòng họ dẫn tôi vào có nền xi măng. Tôi có thể thấy lờ mờ qua cái khe hẹp phía dưới khăn bịt mắt là không có gì trên nền nhà hết.
“Cô muốn tự cởi lấy hay là để chúng tôi cởi cho?”
Tôi tự cởi để chúng nó không chạm vào người tôi.
Tôi cởi khăn choàng, áo len, áo sơ mi, và bọn họ để tôi ngồi vào một chiếc ghế. Tôi chưa bao giờ bị tra tấn treo, nhưng qua những điều tôi nghe kể và đọc được về từng giai đoạn của chuyện ấy thì tôi biết nó đang sắp xảy ra. Bọn họ buộc hai cánh tay tôi vào một thanh gỗ, và sẵn sàng. Này nhé! Tôi bị treo lên. Ban đầu tôi thầm nói với chính mình: “Ô thì ra tra trấn treo là như thế này đây?” Lúc đầu người ta không cảm thấy đau gì hết, tuy nhiên một lúc sau, tôi cảm thấy đau nhói ở nách. Nhưng bọn họ không thể giữ lâu, và thả tôi xuống. Cánh tay tôi bị tê, nhưng tôi vẫn cảm giác được chúng.
Hai gã đàn ông xoay chuyển cánh tay tôi cho bớt tê. Rồi chúng lột những gì còn lại trên người tôi: quần tôi, vớ và đồ lót. Tôi không cách chi phản đối được. Cánh tay tôi bị trói chặt sau lưng. Chúng xỏ thanh gỗ vào hai cánh tay tôi. Đột nhiên, tôi bị kéo bung lên cao, và lần này thì cái đau nhói lên. Ngay cả cố gắng để thở cũng khủng khiếp như bị tra tấn. Lồng ngực tôi muốn vỡ tung. Không ai hỏi gì hết. Không ai nói gì hết, chỉ có tiếng lao xao vang vọng: “Được chưa? Đủ chưa?”
Tôi lại hạ xuống đất. Tay tôi không còn cảm giác gì nữa. Tôi trần truồng và sự trần truồng của mình làm tôi hoảng sợ. Tôi xấu hổ. Tôi, kẻ cảm thấy không thoải mái chỉ vì gấu váy mình hơi ngắn một tí, bây giờ lại đang trần truồng trước mặt lũ đàn ông này.
Bọn chúng đã tước đoạt tất cả mọi khả năng kháng cự của tôi. Hình ảnh chồng tôi dạt về trí nhớ của tôi. Tôi phải cố nghĩ tới những điều khác. Tôi cố hát một bài cho tôi nghe. Mẹ nó, không nghĩ ra được bài nào. Tôi đã quên tất cả những bài hát mà tôi đã từng thuộc. Tôi cố nhớ một câu, một khúc. Sự trần truồng của tôi là điều duy nhất chế ngự đầu óc tôi.
Mày đang trần truồng!
‘Không sao đâu, tôi đã biết chuyện đó sẽ xảy ra.’
Nhưng mày đang trần truồng. Mày không có mặc gì hết.
Tôi không biết có bao nhiêu người đang ở trong phòng. Nghe giọng nói của họ tôi không có thể đoán được là bao nhiêu và họ cũng không nói nhiều.
Mày đang trần truồng!
‘Không sao đâu. Tụi nó có phải là người đâu.’
Tôi đổ mồ hôi, mồ hôi đầm đìa như thể người ta đã tạt hết sô nước này đến sô nước khác lên người tôi.
Tôi phải nghĩ tới điều gì khác.
Mày đang trần truồng trước mặt biết bao nhiêu đàn ông, mày đang nghĩ gì vậy, mày đang trần truồng! Tụi nó muốn làm gì mày cũng được. Đòi lại quần áo của mày đi.
Tôi không lẻ loi, có ai đó ở trong tôi đang nói. Chúng tôi tranh cãi với nhau. Asiye bắt đầu gây lộn với Asiye.
Mày đang trần truồng. Mày không được che chở.
‘Thì cứ kệ nó đi, mình biết chuyện này sẽ xảy ra mà.’
Nhưng mày đang trần truồng. Đòi quần áo của mày lại đi, mau đi, đòi đi.
Lũ đàn ông trong phòng đang nhìn mày, đòi quần áo của mày lại đi. Đừng để chúng nó đụng chạm vào người mày, kêu chúng nó trả lại quần áo mày đi. Đừng đòi cái gì khác, chỉ đòi quần áo của mày thôi. Nếu chúng nó đụng chạm vào người mày, mày sẽ phải nói với chồng mày như thế nào?
Anh ấy cũng biết là mày sẽ phải trải qua cảnh này. Cả hai chúng mày sẽ đoán chuyện này có thể xảy ra. Anh ấy biết nói gì bây giờ? Thế nhưng nếu như anh ấy không muốn sống với mày nữa thì sao, nếu như anh ấy cảm thấy ghê tởm mày thì sao?
Nếu mày không đòi quần áo của mày lại, anh ấy sẽ ghét mày. Đòi đi, đòi lại quần áo của mày đi.
Tôi đang ở một thế giới khác. Tôi không nghe được những câu hỏi, những câu sỉ nhục, những câu chửi thề. Tụi nó thả tôi xuống. Cánh tay của tôi không còn là của tôi nữa rồi; tôi không cảm thấy gì hết.
Hãy để chúng nó trả lại quần áo cho tôi, tôi âm thầm xin xỏ. Tôi không muốn thứ gì khác. Trong đầu tôi chỉ có quần của tôi, áo len của tôi, khăn quàng của tôi. Tôi gắn cứng lấy những thứ ấy.
Chúng nó lại treo tôi lên.
Tại sao mày không đòi quần áo của mày lại, quần áo là áo giáp che chở, và lớp vỏ bảo bọc. Đòi đi!
‘Không, rồi cũng xong thôi. Lúc đó chúng nó sẽ trả lại mà.’
Nếu mày không đòi làm sao chúng nó trả chứ. Mày mặc quần áo vào càng nhanh càng tốt. Mày không nên trần truồng lâu thêm nữa. Mọi người đang nhìn mày, soi mói mày, quan sát mày. Đòi quần của mày lại đi.
Đòi áo len của mày lại đi.
Đòi lại quần áo của mày.
Đòi đi, chờ gì nữa chứ, đòi lại đi.
Tôi đã quên tất cả những bài hát mà tôi thuộc và yêu thích. Tôi không nhớ mặt người nào hết, ngay cả mặt những người mà tôi yêu thương nhất. Ít nhất phải có một người, tôi nghĩ, họ đâu có xa xôi gì… Tôi phải tìm một chỗ để bám víu.
Mày chỉ có một mình! Không có ai để bám vào hết. Đòi quần áo của mày lại đi. Đòi đi, còn chờ gì nữa? Quần áo sẽ bảo vệ mày.
Tôi nghe tiếng cửa mở. Chắc có người nào khác vừa đi vào.
“Tụi bay xong chưa? Tụi bay tính làm gì vậy? Tháo nó xuống, để nó nằm xuống đất, con đĩ.”
Tháo nó xuống và để nó nằm xuống đất?
Tôi được thảo xuống. Tôi không đứng được, tôi không cảm nhận được hai cánh tay của tôi, không điều khiển được chúng. Đau đớn kinh hoàng. Chúng xô tôi xuống nền nhà. Khi đầu tôi giộng xuống đất, tôi cảm thấy nền nhà lạnh buốt. Tôi vã mồ hôi. Tôi cố chống tay để đứng dậy, nhưng tôi không làm được. Tôi nghe tiếng cười và tiếng chửi thề. Tôi cố che giấu sự trần truồng của tôi, nhưng tôi không làm được. Tôi nghĩ chúng sắp sửa đánh đập tôi ngay tại đó. Tôi không hiểu gì hết. Tôi chỉ có thể thấy thấp thoáng chân chúng nó qua khe hở phía dưới khăn bịt mắt. Tôi quyết định không cố đứng dậy nữa, nhưng vẫn cố gắng cử động hai chân. Những cú đá làm tôi ngưng lại. Chúng đè cứng lấy hai cánh tay và chân tôi xuống. Cố gắng vùng vẫy nhưng vô ích. Tôi cố gắng hét lên nhưng không có âm thanh nào thoát ra khỏi miệng.
“Không, mấy người đừng làm vậy, cứ giết tôi đi, xé xác tôi đi, nhưng đừng chạm vào người tôi. Đừng làm dơ dáy người tôi, đừng làm ô uế thân tôi!” Tôi muốn gào lên như thế. Mọi sự xảy ra quá nhanh, tôi sắp sửa điên lên. Tôi cảm thấy một khối nặng đè lên tôi. Răng tôi nghiến chặn cơn đau. Tôi không thể kháng cự, không thể nhúc nhích, dù là trong ý nghĩ. Cổ họng tôi sắp rách bung vì gào thét. Tiếng gào của tôi, tiếng hét của tôi, ngay cả tiếng nói của tôi nghe xa lạ với chính tôi. Tiếng cười và những câu chửi thề liên tục tuôn ra. Chúng nó nói những điều kinh khủng.
Một đứa nói trong bọn nói, “Ngay cả chồng của em cũng đâu làm như thế này được.”
Khi cái khối nặng kinh khủng trên người tôi đã làm xong công việc của nó, tôi thấy mình lạnh băng như chất lỏng đặc thành nước đá. Tôi đóng băng như xác ướp. Ngay cả ước muốn được chết của tôi cũng bị tước đoạt.
Bỗng nhiên tất cả trở nên tối tăm. Không có một tia sáng nào. Tôi nằm trong bóng tối. Một khoảng tối mịt mù vô tận. Mọi sự, mọi người lần lượt đi về phía bên kia của bóng tối. Một mình tôi bị bỏ lại. Không còn người nào để tôi đưa tay ra, níu lấy. Tôi bắt đầu nhận ra rằng cái khối nặng đè trên người tôi đã được gỡ bỏ. Khi gỡ bỏ, nó cũng lấy cả linh hồn tôi đi.
Tôi không thể nhớ khuôn mặt của mẹ tôi, khuôn mặt của cha tôi, khuôn mặt của những người tôi yêu thương. Tôi lăn tròn xuống vực thẳm. Tôi đã bị ô uế, tôi không còn có thể nhìn mặt ai nữa, không còn khả năng yêu thương, không còn có thể làm mẹ. Tôi không còn gì để sống cho, chúng đã lấy đi tất cả. Tôi đang thất lạc trong vô tận.
Khi tỉnh dậy, tôi thấy mình nằm trên một chiếc ghế, chúng đã trả quần áo lại cho tôi. Tôi ôm mớ quần áo vào người. Trong phòng không có ai.
Tôi không còn bị bịt mắt. Tôi muốn đứng dậy nhưng cơ thể tôi không cho phép. Tôi như xác chết. Tôi không phân biệt được thực tại bắt đầu và kết thúc lúc nào. Người nào đó đi vào phòng, tôi cố gắng đứng dậy nhưng không được.
“Cô cần gì không?”
Tôi muốn uống nước nhưng âm thanh không phát ra được. Tôi không mở miệng ra được.
Anh ta đi khỏi phòng. Tôi chỉ muốn ngủ, để mà khi tôi thức dậy tôi không phải nằm ở đây… để tôi không bị ô uế, để tôi còn trong sạch. Cơn sốt ập lên tôi từ mọi phía nhưng tôi thấy lạnh. Tôi ôm chặt hơn nữa những quần áo của tôi.
Tôi ngủ. Và khi thức dậy tôi vẫn còn ở đó. Những câu chửi thề, hàng ngàn câu chửi thề. Đây là một giấc mơ, một cơn ác mộng. Nhưng nếu vậy sao nó không kết thúc? Tôi phải ngủ, ngủ, để cơn ác mộng này kết thúc, để những người thân yêu của tôi đến và đánh thức tôi dậy, nói với tôi, “Thức dậy đi nào, ngủ gì lâu thế, đủ rồi.” Tôi chờ, tại sao không có ai đến? Tôi sắp điên lên rồi; cơn ác mộng này không hồi kết thúc. Tôi không còn ý niệm thời gian.
Hai người đàn ông đi vào phòng. Chúng dìu hai cánh tay, đỡ tôi dậy. Tôi không đứng được. Bàn chân và chân của tôi dường như không còn thuộc về tôi nữa. Giống như chân tay con búp bê. Chúng đỡ hai cánh tay, dìu tôi qua một căn phòng khác. Chúng cho tôi thuốc lá, nhưng tôi đã bỏ hút rồi. Thế mà tôi tôi lại thèm đến chết người! Tôi nhận điếu thuốc, nghĩ nó sẽ giúp tôi bình tâm lại. Tôi hít vài hơi thuốc và đầu óc tôi quay cuồng. Không ai nói gì. Chỉ có sự yên lặng quỷ quái. Tôi đã ở đây bao lâu? Tôi tới đây hồi nào? Tôi không biết, tôi không thể nào nhớ được.
Có một mảnh giấy vàng ố và một cái bút trên bàn. Bọn chúng đưa cái bút cho tôi và tôi cầm lấy. Tôi phải làm gì đây, tôi sẽ viết gì đây? Tôi muốn ngủ, tôi chịu hết nổi rồi, mí mắt của tôi cảm thấy như nó phải nâng lên một sức nặng hàng tấn.
Tôi bắt đầu viết… Nhưng mà dường như bàn tay đang viết không phải tay của tôi. Tôi đứng nhìn nó từ một cõi khác, tôi không thể bảo nó đừng viết. Ngay cả nếu tôi có nói ra, tôi cũng không nghe được. Tôi đã quá xa chính tôi. Dù tôi có hét đến vỡ toang lồng ngực cũng không ai nghe thấy.
Tất cả mọi thứ đều ở phía bên kia bóng tối. Tôi chỉ có một mình; cái đứa Asiye khác đã nói chuyện với tôi cũng không còn ở đó. Nó đã bỏ đi rồi.
--
