Hướng Dẫn Đóng Cảnh “HOT”,
Nghề Hái Ra Bạc Ở Hollywood
Thanh LongMặc dù làm tình trên phim là “làm tình giả,” nhưng sự đụng chạm cơ thể của diễn viên là thật, mà không phải lúc nào họ cũng thoải mái
HOLLYWOOD, California – Cách đây vài năm, không ai nghe nói đến nghề “giám sát cảnh thân mật.” Nhưng nay, đây là một trong những nghề đang “hot” nhất trong làng giải trí, nhất là ở Hollywood.
Giám sát cảnh thân mật là nghề được huấn luyện đàng hoàng. Người làm nghề này có nhiệm vụ giúp diễn viên cũng như toàn bộ ê-kíp làm phim quay những cảnh nhạy cảm, từ ôm hôn đến khỏa thân hoặc “làm tình giả,” đúng theo thỏa thuận của các bên.
Bảo vệ diễn viên
Mới đây, hôm Thứ Tư, 11 Tháng Ba, “ông trùm Hollywood” Harvey Weinstein, 67 tuổi, bị kết án 23 năm tù vì tội hiếp dâm và quấy rối tình dục. Trước đó, những lời tố cáo ông ta đã mở ra hai phong trào #MeToo và Time’ Up. Trong vòng hai năm kể từ khi vụ án nổ ra năm 2017, nhu cầu thuê người giám sát cảnh thân mật ở Hollywood tăng vọt.
Cách đây chỉ vài tuần, SAG-AFTRA, một nghiệp đoàn lớn đại diện các diễn viên Mỹ, ban hành quy định mang tính bước ngoặt, yêu cầu phải thuê người giám sát cảnh thân mật cho những cảnh sex. Quy định này nhằm hưởng ứng một phong trào rộng lớn đòi chấm dứt những hành vi tình dục sai trái trong kỹ nghệ giải trí.
“Quy định này được ban hành để giải quyết nỗi lo về an toàn của diễn viên,” bà Gabrielle Carteris, chủ tịch SAG-AFTRA, cho biết. “Nhiều diễn viên, đặc biệt là nữ, đã công khai những câu chuyện của họ. Không những về Weinstein, mà còn nhiều người khác.”
Bà Alicia Rodis từng làm biên đạo đánh đấm. Nay, bà chuyển sang làm giám sát cảnh thân mật và là người đồng sáng lập tổ chức phi lợi nhuận Đạo Diễn Cảnh Thân Mật Quốc Tế.
Bà bước vô một phim trường ở New York với nhiệm vụ giám sát một cảnh quay phim làm tình tập thể cực kỳ phức tạp và táo bạo cho loạt phim “The Deuce” đình đám trên hệ thống truyền hình HBO. Cụ thể, bà có mặt ở đó để bảo đảm rằng đạo diễn tuân thủ những giới hạn mà mỗi một người trong số 30 diễn viên tham gia cảnh quay này đặt ra trước đó.
Nhìn vào trang văn bản lớn trên máy điện toán, bà theo dõi kỹ những điều kiện mà các diễn viên đã đồng ý để bảo đảm mọi người cảm thấy thoải mái khi máy quay phim bắt đầu chạy.
Trong khi đó, tại một rạp hát cũng ở New York, cô Chelsea Pace đang hướng dẫn một đôi diễn viên đóng cảnh “thân mật” trên sân khấu.
“Không được ‘sờ soạng” ở đây, chỉ được đụng chạm sơ sơ phần cơ thể phía trước của bạn diễn,” cô Pace vừa giải thích vừa làm thử để hai diễn viên bắt chước.
Các chuyên gia kỹ nghệ giải trí ước tính hiện có khoảng 50 chuyên gia cảnh thân mật trong kỹ nghệ này, chủ yếu là ở Mỹ và Anh, tăng gấp mười lần chỉ trong vài năm.
Bà Rodis cho hay: “Chúng ta có người điều phối cảnh đóng thế vai, hướng dẫn đánh đấm và thực sự chăm sóc diễn viên trong những cảnh bạo lực. Nhưng nói đến cảnh thân mật và khỏa thân, cũng là tình huống rủi ro cao, thì chẳng ai quân tâm. Thật đáng buồn.”
.png)
Diễn viên Emilia Clark cảm thấy vài cảnh hở hang mà cô đóng trong Game of Thrones là “kinh khủng.” (Hình: celebnewsnetwork.org)
Quyền lực không đồng đều
Trước đây, để quay những cảnh thân mật, đạo diễn chỉ hướng dẫn sơ sơ, rồi để diễn viên vừa tự biến tấu vừa tự đặt ra giới hạn để bảo vệ mình.
“Lúc trước, chúng tôi hoàn toàn dựa vào kinh nghiệm thực tế của diễn viên, và chỉ hy vọng ‘cách làm tình’ của diễn viên đúng với ý đạo diễn,” cô Pace cho biết.
Tình trạng quyền lực không đồng đều trong kỹ nghệ giải trí khiến diễn viên, nhất là nữ, không dám lên tiếng dù không hài lòng.
“Quy luật đầu tiên để tự bảo vệ mình là chấp nhận làm bất cứ chuyện gì mà đạo diễn yêu cầu. Điều này thực sự được lồng vào trong chương trình huấn luyện diễn viên,” cô Pace giải thích.
Vấn đề này đã âm ỉ từ lâu trước khi nổ ra scandal Weinstein Tháng Mười, 2017.
Mấy chục năm sau khi đóng bộ phim “Last Tango in Paris” của đạo diễn Bernardo Bertolucci năm 1972, diễn viên Maria Schneider mới tiết lộ cô cảm thấy “nhục nhã” và “bị cưỡng hiếp một chút” khi vị đạo diễn người Ý bất ngờ yêu cầu cô đóng một cảnh sex không có trong kịch bản. Lúc đó, Schneider chỉ mới 19 tuổi.
Gần đây hơn, diễn viên Emilia Clark lên tiếng về việc đóng những cảnh hở hang trong “Game of Thrones” mà cô cho là “kinh khủng.”
“Có một cảnh mà tôi hoàn toàn trần truồng trong khi có mọi người xung quanh. Tôi không biết phải làm sao, tôi không biết mọi người muốn tôi phải làm sao, tôi không biết khán giả muốn gì, tôi cũng không biết tôi muốn gì,” Clark nói trong một buổi phỏng vấn.
Nhưng mọi thứ đã bắt đầu thay đổi.
Một trong những bước ngoặt xảy ra trong cảnh quay “The Deuce,” loạt phim nói về kỹ nghệ phim sex nở rộ ở New York những năm 1970. Diễn viên Emily Meade, người đóng vai gái điếm và ngôi sao phim sex, đã nói chuyện với đạo diễn khi cô cảm thấy một số cảnh hở hang mà cô đóng là quá đáng.
“Từ lúc làm diễn viên đến giờ, tôi đóng rất nhiều vai có dính tới tình dục. Tôi đóng cảnh sex đầu tiên năm 16 tuổi. Và có nhiều lần tôi cảm thấy không thoải mái, cho dù là ngay lúc quay phim hay là sau này nhìn lại,” nữ diễn viên 31 tuổi kể trong buổi phỏng vấn trên HBO.
Một cảnh quay diễn viên hôn nhau tại phim trường Warner Brothers ở Hollywood năm 1946. (Hình: Keystone Features/Getty Images)
Và lúc đó, bà Alicia Rodis bắt đầu làm nhiệm vụ. Bà là người đầu tiên được một hệ thống truyền hình lớn thuê để giám sát cảnh thân mật trong phim.
“Tôi luôn nói rằng, ‘Chúng ta hãy thảo luận cả cái gì có trong kịch bản lẫn cái gì không có trong kịch bản,’ để không có ai phải bất ngờ khi quay phim,” bà giải thích.
“Nhiệm vụ của tôi là thực hiện ý tưởng của đạo diễn nhưng cũng bảo đảm chúng tôi vẫn nằm trong giới hạn mà diễn viên đặt ra.”
Sau đó, HBO công bố sẽ thuê người giám sát cảnh thân mật cho bất kỳ chương trình nào có cảnh khỏa thân. Các công ty khác, như Netflix, Amazon và Apple+, cũng đã làm theo.
Kịch sân khấu bây giờ cũng có đạo diễn cảnh thân mật.
“Đạo diễn cảnh thân mật vừa có vai trò hỗ trợ vừa tham gia tiến trình sáng tạo, tức là làm sao vừa bảo vệ được diễn viên vừa bảo đảm cảnh thân mật phải lột tả được đúng tinh thần câu chuyện,” theo cô Yarit Dor, người được xem là đạo diễn cảnh thân mật đầu tiên ở khu sân khấu West End của London, Anh.
“Trên sân khấu, phải mất bốn tuần để làm việc này. Còn trên ti vi và trong phim thì phải nhanh hơn nhiều, cho nên phải làm việc cật lực với diễn viên trước khi bấm máy quay,” cô Dor so sánh.
Ngôn ngữ mới
Bà Amanda Blumenthal, một nhà tư vấn cảnh thân mật cho “The Affair,” loạt phim đầy cảnh sex trên hệ thống Showtime, cho biết công việc của bà “vừa làm trung gian, vừa làm tư vấn, vừa làm biên đạo.”
“Bộ phim nào cũng cho rằng diễn viên đóng cảnh khỏa thân là không thành vấn đề vì họ từng làm như vậy rồi. Nhưng thực ra, không phải lúc nào cũng vậy,” theo bà Blumenthal.
“Đóng cảnh sex là cực kỳ khó. Tôi từng phải giúp diễn viên đóng cảnh ân ái dù vẫn nằm trong giới hạn mà họ đưa ra.”
Bà Alicia Rodia hiện làm người hướng dẫn đóng cảnh thân mật cho kênh HBO. (Hình: Facebook Alicia Rodis)
Trong năm qua, các chuyên gia cảnh thân mật đã nghĩ ra nhiều phương pháp và thủ tục cho công việc này, từ tư vấn cho nhà biên kịch đến thảo luận những khía cạnh kỹ thuật về cách quay phim cảnh “làm tình giả.”
Quy định mới của nghiệp đoàn SAG-AFTRA có đề cập giai đoạn tiền sản xuất, theo đó, người giám sát cảnh thân mật phải gặp riêng diễn viên trước khi tập dượt, và phải bảo đảm nhóm phục trang cung cấp quần áo hở hang phù hợp, cũng như dụng cụ che bộ phận sinh dục, chẳng hạn miếng silicone hay vải cứng.
Trong lúc quay cảnh thân mật, người giám sát phải bảo đảm phim trường đã đóng cửa và giới hạn số người liên quan đến mức thấp nhất. Ngoài ra, họ cũng phải hướng dẫn diễn viên thực hiện những động tác phù hợp cho cảnh này.
“Điều quan trọng trong của công việc này là bảo đảm diễn viên phải liên tục hài lòng suốt cảnh quay,” bà Blumenthal cho hay.
Tại Anh, Hiệp Hội Đạo Diễn Anh Quốc đã đưa ra hướng dẫn rõ ràng và thực tế về cách đạo diễn cảnh khoả thân và “làm tình giả.”
Và thời gian qua, bà Ita O’Brien, đạo diễn cảnh thân mật đầu tiên của BBC và là nhà tư vấn cho loạt phim Sex Education trên hệ thống Netflix, đã tạo ra một bộ hướng dẫn gồm những phương pháp quay cảnh sex tốt nhất.
“Cần phải đặt ra giới hạn,” bà O’Brien nói, “trong đó bao gồm thỏa thuận ngưng diễn bất cứ chỗ nào cần thiết.”
Quay phim cảnh cần phải lên kế hoạch công phu như quay phim cảnh rượt đuổi xe hoặc bất cứ cảnh hành động nào khác, theo các chuyên gia.
“Nếu cảnh quay có hôn hít và có thể là đụng chạm ‘vùng nhạy cảm’ thì diễn viên bị sờ ngực, lưng, vai, mông được không? Chúng tôi phải bảo đảm không có đụng chạm ‘vùng kín,’ hoặc nếu diễn viên chấp nhận cho đụng chạm ‘vùng kín’ thì chúng tôi phải bảo đảm giữ giới hạn cho họ,” bà Rodis giải thích.
Trước đây, nhiệm vụ “trông chừng” diễn viên thường được giao cho nhóm make-up và phục trang. Họ vừa phải lo quần áo cho diễn viên vừa phải liếc nhìn màn hình để bảo đảm máy quay không để lộ cơ thể diễn viên nhiều hơn mức mà diễn viên cho phép.
Một cảnh quay trong “The Deuce,” loạt phim nói về kỹ nghệ phim sex ở New York những năm 1970. (Hình: Facebook Alicia Rodis)
Nay, người giám sát cảnh thân mật đang đem đến yếu tố mới cho những cảnh này – đó là ngôn ngữ phi tình dục để diễn đạt ý của đạo diễn.
“Không phải diễn viên này đang sờ soạng diễn viên kia, mà là nhân vật này đang sờ soạng nhân vật kia, nhưng thực ra, các diễn viên chỉ đang đụng chạm sơ sơ,” cô Pace giải thích.
Thay vì “vuốt ve bạn diễn,” cô Pace cho biết cô sẽ hướng dẫn diễn viên “đụng chạm nhẹ vào một bên má của bạn diễn.”
“Làm như vậy không những cụ thể hơn mà còn không có ẩn ý tình dục,” cô cho hay.
“Chúng ta sẽ thấy những cảnh đó sạch hơn. Ý tôi không phải là kiểm duyệt, mà là có suy nghĩ kỹ hơn,” bà Rodis đồng ý.
Chia lại quyền lực
Tuy nhiên, vai trò của người giám sát cảnh sex từng gặp một số trở ngại.
Ban đầu, các đạo diễn và nhà sản xuất lo ngại việc quay phim sẽ bị chậm lại, theo bà Carteris, chủ tịch nghiệp đoàn SAG.
Ngoài ra còn có nỗi lo về tài chính, vì thuê chuyên gia cảnh thân mật có thể làm lố ngân sách của những bộ phim nhỏ.
“Chúng tôi không phải là cảnh sát tình dục. Đôi khi, các đạo diễn nghĩ chúng tôi ở đó là để ngăn họ quay một cảnh khỏa thân nào đó mà họ muốn. Đó không phải là nhiệm vụ của chúng tôi,” cô Pace nói.
“Một khi đã làm việc với chuyên gia cảnh thân mật, nhiều đạo diễn cảm thấy có thêm người này giúp họ bớt nặng gánh, giống như thiết bị bảo vệ cho họ vậy,” cô Yarit Dor cho hay.
Hai diễn viên tập đóng cảnh thân mật trên sân khấu West End, London, Anh. (Hình: Facebook Yarit Dor)
Nhưng cần phải có một thay đổi quyết liệt hơn trong kỹ nghệ giải trí – đó là việc loại bỏ “văn hóa chấp nhận” để diễn viên, nhất là nữ, giữ được lập trường.
“Mục đích của chuyện này là chia lại quyền lực ở phim trường. Chúng ta cần những đạo diễn tôn trọng tiếng nói của diễn viên, và cần những diễn viên biết cách nói lên nhu cầu của mình,” cô Pace cho hay.
Số chuyên gia cảnh thân mật được huấn luyện ngày càng tăng, cùng với thế hệ diễn viên mới ý thức được vấn đề này, có thể sẽ giúp tạo ra sự thay đổi đó.
Năm ngoái, tổ chức Đạo Diễn Cảnh Thân Mật Quốc Tế nhận hơn 70 đơn ghi danh cho khóa học cấp bằng mà chỉ nhận 10 học viên, theo Reuters.
“Thực tế là hiện nay không có đủ người giám sát cảnh thân mật, và nhu cầu chắc chắn sẽ tăng,” bà Carteris nhìn nhận.
Các chuyên gia cảnh thân mật cũng cần đa dạng hơn, theo lời các diễn viên.
“Hiện nay, phần lớn là nữ. Chúng ta cũng cần những người thuộc giới tính khác và trình độ, sắc tộc khác,” bà Rodis nói.
“Đôi khi, thuê chuyên gia cảnh thân mật người da trắng chẳng biết tạo một cảnh sex an toàn cho diễn viên da màu thì không phù hợp chút nào. Chúng ta phải lưu ý chuyện này.”
Thanh Long
--
