Tinh Thần Vô đạo đức của
các Khoa Học Gia Trung Cộng
có thể là nguyên nhân gây đại dịch
Theo các chuyên viên quốc tế, đại dịch COVID-19 đã phơi bày những sai lầm trong khâu quản lý, do tham nhũng và thiếu tinh thần đạo đức tại các phòng thí nghiệm virus học của Trung Cộng .Nhà virus học Trung Cộng Tiến sĩ Zhengli Shi (Thạch Chính Lệ ) bên trong phòng thí nghiệm P4, Viện Virus học Vũ Hán vào ngày 23 tháng 2 năm 2017.
(Huy Hoàng) Đã có hàng loạt câu hỏi đặt ra về nguồn gốc của virus SARS-CoV-2. Theo các số liệu thu thập từ trường Đại học John Hopkins, tính đến hôm nay, toàn thế giới đã có hơn 3 triệu ca nhiễm COVID-19 và hơn 200 nghìn ca tử vong vì dịch bệnh.
Nhưng số liệu các ca lây nhiễm và tử vong trên thực tế vẫn chưa thể xác nhận được do sự thiếu hụt những số liệu báo cáo chính xác từ Trung Cộng .
Một giả định được bàn tán rộng rãi là chủng virus gây căn bệnh COVID-19 thực chất được điều chế trong Viện Virus học Vũ Hán. Chính quyền Trung Cộng sau đó đã phủ nhận thông tin này.
Bất kể là giả thiết nào đi nữa, thì các chuyên gia đều cho rằng các cuộc điều tra nghiên cứu về chủng virus SARS-CoV-2 của Trung Cộng đã phơi bày sự thiếu đạo đức tại các phòng thí nghiệm virus của quốc gia này, mà nguyên nhân sâu xa đến từ sự kiểm soát tuyệt đối của Đảng Cộng Sản Trung Cộng (ĐCSTQ) đối với các viện nghiên cứu.
Steve Mosher, chủ tịch của Viện nghiên cứu dân số – một quỹ từ thiện nhân quyền bảo thủ, đã cho biết trong một bức email: “Trong nhiều năm, các nhà virus học làm việc tại các quốc gia phương Tây đều nghĩ rằng những cộng sự Trung Cộng của họ đang làm việc với những quy chuẩn đạo đức giống như họ”.
“Hẳn nhiên là giống nhau bởi đó là những quy chuẩn được sao chép từ các quốc gia phương Tây. Nhưng khi áp dụng vào thực tế thì hành vi sẽ có sự khác biệt. Tất cả mọi thứ tại Trung Cộng đều được tiến hành để phục vụ cho nhu cầu chính trị của ĐCSTQ”, bức thư viết.
Bác sĩ Vũ Hán Trung Cộng tuyên thệ dưới cờ đảng, quyết chiến với đại dịch Virus Corona.
Vấn đề đạo đức trong nghiên cứu virus SARS-CoV-2 của Trung Cộng
Các giả thiết về việc chủng virus SARS-CoV-2 bị rò rỉ từ phòng thí nghiệm được bắt nguồn từ việc bệnh nhân đầu tiên bị lây nhiễm với một chủng virus corona mới tại Vũ Hán. Bà Thạch Chính Lệ, nhà virus học chuyên nghiên cứu các chủng virus corona, đã thực hiện nghiên cứu về đột biến chức năng ở chủng virus SARS tại viện nghiên cứu. Nó bao gồm quá trình cố ý làm tăng khả năng lây truyền hoặc độc dược của mầm bệnh.
Tại Mỹ, chính quyền đã tạm dừng tài trợ cho loại hình nghiên cứu như thế này vào năm 2014, và phải tới năm 2017 mới được tiến hành trở lại với điều kiện phải tuân thủ theo “quy trình đánh giá kỹ lưỡng” được Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ đề ra.
Bà Thạch là một nhà virus học khá nổi tiếng tại Trung Cộng với danh xưng “người dơi” nhờ vào những nghiên cứu về nhóm động vật có vú và có cánh. Bà đã lưu trữ các cá thể dơi mang trong mình virus corona tại phòng thí nghiêm Vũ Hán để nghiên cứu.
Các rủi ro liên quan đến các nghiên cứu biến đổi chức năng được đưa ra tranh luận trong một bài báo xuất bản năm 2015 của tạp chí Nature. Bài báo nhắc đến một chủng virus hình thành ở động vật, có thể lây nhiễm cho con người sau khi được điều chế tại một phòng thí nghiệm, thông qua áp dụng kỹ thuật di truyền giữa loài dơi lá mũi ở Trung Cộng với chủng virus SARS,nghiên cứu được thực hiện bởi một nhóm các nhà virus học quốc tế, trong đó có bà Thạch.
Simon Wain-Hobson, nhà virus học thuộc Viện Pasteur tại Pháp đã chia sẻ với tạp chí Nature vào thời điểm đó rằng: “Nếu chủng virus đó bị phát tán ra ngoài thì không ai có thể lường trước được quỹ đạo lây lan của nó”.
Tuy chưa có bằng chứng rõ ràng cho thấy liệu chủng virus kể trên có được lưu trữ tại phòng thí nghiệm Vũ Hán của bà Thạch hay không, nhưng trường hợp kể trên đã bộc lộ rõ những rủi ro tiềm tàng đằng sau các nghiên cứu đột biến chức năng. Tạp chí Nature đã đăng một bài tuyên bố để khẳng định, không có bằng chứng nào cho thấy sự việc kể trên là nguyên nhân gây ra đại dịch COVID-19 hiện nay.
Ngày 23/4, Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ Mike Pompeo cho biết trên chương trình “Larry O’Connor Show” rằng, Mỹ hiện đang liên tục đánh giá các phòng thí nghiệm nghiên cứu về virus tiềm ẩn những rủi ro cao trên khắp thế giới để đảm bảo tất cả các biện pháp an toàn đều được thực thi đúng cách.
Ông lo ngại: “Hiện đang có nhiều kiểu phòng thí nghiệm như vậy ở Trung Cộng , và chúng tôi e ngại rằng chúng không đáp ứng được về mặt kỹ thuật, năng lực, quy trình và giao thức đủ để bảo vệ thế giới khỏi những rủi ro rò rỉ”.
Ảnh chụp phòng thí nghiệm P4 tại Viện Virus học Vũ Hán ở Hồ Bắc, Trung Cộng vào ngày 17 tháng 4 năm 2020. (Ảnh: Getty Images)
Các tố cáo về buôn bán động vật lấy từ phòng thí nghiệm
Một giả thuyết nữa được đặt ra là bằng một cách nào đó, chủng virus SARS-CoV-2 đã phát tán tại khu chợ hải sản Huanan ở Vũ Hán, do mầm bệnh tiềm ẩn trong các cá thể động vật tại phòng thí nghiệm được đem đến đây giao bán và từ đó lây nhiễm cho con người.
Các nhà nghiên cứu từ phòng thí nghiệm tại Vũ Hán bị cáo buộc đem bán những phần thịt dư thừa sau khi hoàn tất thí nghiệm trên động vật.
Các chuyên gia được tờ Epoch Times phỏng vấn đều bày tỏ quan ngại về hành vi này, sau khi xuất hiện các cáo buộc tham nhũng bên trong phòng thí nghiệm ở Trung Cộng . Họ e rằng đây có thể là một con đường khiến cho virus phát tán.
Một nhóm các nhà lập pháp lưỡng đảng Mỹ đã bày tỏ mối lo ngại của họ trong một lá thư gửi Tổ chức Y tế Thế giới và Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp, kêu gọi “đóng cửa toàn cầu các thị trường buôn bán động vật hoang dã tươi sống” sau khi xuất hiện các giả thuyết đại dịch bùng phát từ các khu chợ bán đồ tươi sống.
Một trong những trường hợp điển hình về tham nhũng trong thời gian gần đây, được ấn bản Trung Cộng của tờ Epoch Times đưa tin phải kể đến là Ning Li, một giáo sư trường ĐH Nông nghiệp Trung Cộng , ông đã bị kết án 12 năm tù vào tháng Hai vừa qua vì tội buôn bán động vật từ phòng thí nghiệm tại Vũ Hán.
Trong tổng số 3,7 triệu NDT (552 nghìn đô la) mà ông Li thu được trái phép, hơn 1 triệu NDT (141 nghìn đô la) đến từ việc buôn bán động vật hoặc sữa được lấy từ phòng thí nghiệm, trong đó có bao gồm các động vật như lợn và bò.
Sean Li, người từng là một nhà nghiên cứu virus học của Quân đội Hoa Kỳ cho biết, tại Trung Cộng những hành vi phạm tội như thế này rất khó để đưa ra ánh sáng. Ông chia sẻ: “Ngay cả khi người ta muốn lật tẩy cán bộ hay các nhà lãnh đạo của một viện nghiên cứu vì buôn bán động vật thí nghiệm, thì tiếng nói của họ cũng sẽ dễ dàng bị dập tắt bởi ban lãnh đạo để nhằm bảo vệ danh tiếng cho viện”.
Wendy Rogers, một chuyên gia người Úc về đạo đức sinh học thực tế, được tạp chí Nature mệnh danh là một trong 10 người có vai trò quan trọng trong lĩnh vực khoa học năm 2019, bà chia sẻ qua email rằng, một nền văn hóa như Trung Cộng sẽ càng khiến cho nạn tham nhũng trở nên nghiêm trọng hơn bên trong những phòng thí nghiệm: “Có một sự nới lỏng trước những hành vi tham nhũng tại Trung Cộng . Điều này sẽ thúc đẩy người dân “lách luật”, thực hiện những hành vi phạm pháp, suy đồi, thiếu đạo đức nếu họ có thể làm được, nhất là khi họ còn có thể kiếm thêm thu nhập thông qua hành vi đó”.
Một hệ thống nghiên cứu khoa học ngày càng trở nên khép kín
Khi được hỏi rằng, liệu đại dịch Vũ Hán có thể khiến chính quyền Trung Cộng trở nên minh bạch hơn với cộng đồng quốc tế về những nghiên cứu virus được không, ông Mosher cho hay điều này khó có thể xảy ra.
Ông nói: “Phản ứng của ĐCSTQ sẽ còn trở nên kém minh bạch, kém nhân văn hơn khi họ vẫn sẽ che giấu ngày một nhiều những gì mà họ đã thực hiện ở mảng khoa học, đặt ra một rào cản ngày càng to lớn trước việc báo cáo và hợp tác quốc tế”.
“Hệ thống của họ sẽ trở nên ngày một khép kín hơn. Cuối cùng thì họ sẽ đạt tới ‘trạng thái tự nhiên’ của một nhà nước chuyên chế, quan liêu với kỹ thuật công nghệ cao, những người sẵn sàng tham gia vào mạng lưới dối trá của chính quyền Trung Cộng đều sẽ được vinh danh và thăng tiến, điều này cho thấy thêm một điểm của sự suy đồi đạo đức”, ông Mosher cho biết, bất cứ bác sĩ hay nhà nghiên cứu nào cố gắng minh bạch thông tin về chủng virus SARS-CoV-2 đều sẽ bị ‘bịt miệng’ và xử lý.
Đài tưởng niệm Bác Sỹ Lý Văn Lượng đặt bên ngoài khuôn viên đại học UCLA, California, Mỹ vào 15/02. Ông là người đã cảnh báo dịch viêm phổi Vũ Hán trước khi chính quyền Trung Cộng hành động và sau đó đã chết vì Virus Corona,
Nhà nghiên cứu Sean Lin chỉ ra rằng người dân tại Trung Cộng không có quyền tự do ngôn luận trong giai đoạn đại dịch bùng phát, thậm chí cả bác sĩ lẫn y tá đều không được phép xuất hiện để thông báo về tình hình dịch bệnh hay “thiếu hụt nguồn cung y tế cho các tạp chí khoa học và cánh truyền thông biết.Ông nói thêm: “Dù ĐCSTQ đã ký cam kết Công ước Vũ khí Sinh học vào năm 1985 nhưng thế giới vẫn cần phải điều tra xem liệu Viện Virus học Vũ Hán và Đơn vị Quân Y Trung Cộng có đang tiến hành dự án phát triển vũ khí sinh học hay không”.
Điều tra của Báo Le Monde
những bí mật phòng thí nghiệm P4 Vũ Hán
Tuy do Pháp giúp xây dựng, nhưng Paris không hề được biết những gì diễn ra tại đây. Liệu viruscorona có bị bất cẩn để thoát ra khỏi một trong những phòng thí nghiệm ở Vũ Hán, nơi xuất phát đại dịch ? Bài điều tra của Le Monde ngày 27/04/2020 đi vào môi trường đặc thù này, cho thấy Pháp đã ngây thơ khi tin vào sự hợp tác với Trung Cộng .
Khi nạn dịch khởi đầu tại thành phố, bà Thạch Chính Lệ (Shi Zhengli), chuyên gia về virus corona của Viện Vi trùng học Vũ Hán không thể ngủ được trong nhiều ngày, với câu hỏi dai dẳng « Liệu có phải con virus thoát ra từ phòng thí nghiệm Trung Cộng ? ».
« Batwoman” » của P4 Vũ Hán
Người phụ nữ 55 tuổi được báo chí Hoa lục đặt biệt danh là « Batwoman », do bà chuyên nghiên cứu loài dơi ở Quảng Đông, Quảng Tây và Vân Nam, các khu vực thực sự là « nhà máy sản xuất virus ». Năm 2005, chính từ một con dơi mà bà đã nhận diện được hai loại virus gần giống với SARS-CoV, virus đã gây ra dịch SARS năm 2003. Thế nên ngay từ khi những bệnh nhân đầu tiên nhập viện ở Vũ Hán, Thạch Chính Lệ đã thổ lộ với Jane Qiu, nhà báo của nguyệt san Scientific American về nỗi lo con virus thoát ra từ Trung tâm bệnh nhiễm của Viện Vi trùng học Vũ Hán.
Thạch Chính Lệ làm việc trong hai môi trường : những hang động tối tăm ẩm ướt ở tỉnh xa mà bà phải lặn lội vào trong trang phục bảo hộ để bắt dơi, và phòng thí nghiệm. Bà là phó giám đốc phòng thí nghiệm P4 mới, chuyên nghiên cứu virus loại 4 có tỉ lệ lây nhiễm và làm chết người cao nhất, như Ebola đã giết hại 90% người bị nhiễm.
« P4 , tức National Biosafety Laboratory của Vũ Hán, được xây dựng trong khuôn khổ một thỏa thuận hợp tác Pháp-Trung, theo mô hình P4 Jean-Mérieux ở Lyon. Phòng thí nghiệm mang tính chiến lược cao này mất 15 năm mới hoàn thành, bắt đầu hoạt động từ đầu năm 2019 sau hai năm thử nghiệm, nằm ở ngoại ô cách Vũ Hán 30 km về phía tây nam. Tuy nằm ở một khu vực cô lập, nhưng cách đây hai năm, mọc lên một khu đại học xá dành cho các nhà nghiên cứu và sinh viên ở sát cạnh.
Ngày 14/04/2020, Washington Post đăng bài viết khẳng định các nhà ngoại giao Mỹ ngay từ tháng 3/2018 đã cảnh báo việc thiếu thốn « các kỹ thuật viên và điều tra viên được đào tạo đúng đắn để vận hành phòng thí nghiệm phải giữ an ninh cao độ này ». Nhưng trước đó, mối nghi ngờ về một sự cố khiến con virus thoát ra đã lan truyền ngay tại Hoa lục.
Mạng xã hội Trung Cộng sôi sục với các giả thiết
Từ cuối tháng Giêng, phòng thí nghiệm P4 và « Batwowan » đã làm sôi sục mạng xã hội Trung Cộng . Cư dân mạng còn quan tâm đến một phòng thí nghiệm khác, trực thuộc Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa bệnh truyền nhiễm, nằm cách chợ thịt rừng Hoa Nam có 280 mét, ngôi chợ ở trung tâm Vũ Hán, ổ dịch SARS-CoV-2 đầu tiên.
Có thể dễ dàng tìm lại trên YouTube phóng sự của một kênh truyền hình Thượng Hải ngày 11/12/2019 về Điền Tuấn Hoa (Tian Junhua), một kỹ thuật viên của phòng thí nghiệm này, đang leo vào những hang động tối tăm khủng khiếp của Hồ Bắc, trong bộ đồ bảo hộ trắng với lưới bắt dơi. Phóng sự ca ngợi : « Gần 2.000 loại virus đã được các nhà nghiên cứu Trung Cộng phát hiện trong 12 năm qua, trong khi thế giới chỉ tìm thấy 284 loại trong 200 năm. Trung Cộng giờ đây dẫn đầu thế giới về nghiên cứu virus ».
Vài tuần sau, trong bối cảnh dịch bệnh lan rộng ở Vũ Hán, đoạn phim ngắn này lại mang một âm hưởng khác trên mạng xã hội Hoa lục. Bỗng dưng người ta nhận ra bộ đồ bảo hộ và đôi găng cao su của nhà nghiên cứu khá mong manh. Bản thân Điền Tuấn Hoa cũng nhìn nhận : « Chỉ cần da trần chạm phải phân dơi là bị nhiễm virus ». Ông cũng đã từng tự nguyện cách ly sau khi bị vài giọt nước tiểu dơi rơi trúng. Liệu một sự cố tương tự đã xảy ra ở phòng thí nghiệm ?
Lo sợ, đồn đãi…Hàng ngàn kịch bản được đưa ra trên mạng. Dù chính quyền bác bỏ, người ta vẫn đặt dấu hỏi về số phận của một cựu sinh viên Viện Vi trùng học là Hoàng Diễm Linh (Huang Yanling), mà một phần lý lịch đã bị xóa trên trang web của viện. Ngay cả tờ báo dân tộc chủ nghĩa nhất là Hoàn Cầu Thời Báo trong bài điều tra dài ngày 18/2 cũng cho rằng việc chất vấn khả năng Viện Vi trùng học Vũ Hán chế ra virus là chính đáng, và tự hỏi liệu thí nghiệm này có diễn ra với loài linh trường hay không.
Mười ngày sau, khi nhà bình luận nổi tiếng Thôi Vĩnh Nguyên (Cui Yongyuan) đưa ra thăm dò về xuất xứ của virus, 51% trong số 10.000 người trả lời tin rằng đó là « một con virus nhân tạo thoát ra do sơ sót », 24% cho rằng virus bị gieo rắc với dụng ý xấu. Chỉ có 12% nghĩ là có nguồn gốc tự nhiên.
Tủ đông lạnh virus ẩn chứa nhiều bí mật
« Nữ người dơi » bèn mở lại mọi hồ sơ. Liệu bà và ê-kíp có sai sót nào đó ? Khoảng sáu người của viện những năm trước đó đã được huấn luyện tại phòng thí nghiệm Jean-Mérieux ở Lyon về quy trình an toàn của P4. Không chỉ cung cấp công nghệ cao cấp cho Vũ Hán, Pháp còn huấn luyện cho người Trung Cộng cách thức sử dụng và tuân thủ các biện pháp an ninh vô cùng nghiêm ngặt.
Branka Horvat, nhà vi trùng học người Croatia, từng được huấn luyện chung với Thạch Chính Lệ cho biết : « Ba tuần để tập hoạt động với nón bảo hộ, lặp lại cả ngàn lần các thủ thuật, rồi nhiều tuần lễ thử nghiệm trước khi được quyền đụng đến tủ đông lạnh chứa virus ». Ngay cả những đôi găng cũng cần phải làm quen vì dày hơn so với phòng thí nghiệm P2, P3, vô số lớp khóa bảo vệ, tắm tẩy độc khi ra khỏi…
Ngày 31/1 thiếu tướng Trần Vi (Chen Wei), thuộc đơn vị chuyên về nguy cơ chiến tranh vi trùng của quân đội đến P4, với lý do chính thức là tìm cách chế vaccine chống Covid-19. Các nhà lãnh đạo Bắc Kinh cũng tin rằng virus đã thoát khỏi phòng thí nghiệm Vũ Hán ?
Đó là vì những sự cố này đã từng xảy ra, và không chỉ ở Trung Cộng . Năm 2014, Viện Pasteur đã làm lạc mất 2.349 mẫu SARS được trữ trong các phòng thí nghiệm P3, tuy nhiên các mẫu này chỉ là một phần không hoàn chỉnh của virus nên không gây hại. Năm 2015, ba mẫu virus MERS được đưa đến Viện Pasteur trên một chuyến bay Seoul-Paris, bị để quên trên bàn của một nhà nghiên cứu suốt một tuần. Tại Hoa Kỳ, một cuộc điều tra năm 2014 cho thấy có những mẫu virus bệnh than chưa kích hoạt bị gởi nhầm đến nhiều nơi…
Bốn ngày sau bài viết của Washington Post hôm 14/4, Viên Chí Minh (Yuan Zhiming), giám đốc P4 và là cấp trên của Thạch Chính Lệ khẳng định : « Không thể có chuyện con virus xuất xứ từ đây, chúng tôi có các quy định nghiêm ngặt. Không có sinh viên hoặc nhà nghiên cứu nào bị nhiễm virus ». Ông ta biết rõ những tai tiếng về các phòng thí nghiệm trong nước, và về số lượng sinh viên tham gia. Branka Horvat cho biết « đôi khi một nhà nghiên cứu phải quản lý 20 sinh viên trong khi tại Pháp không đến 3 người ».
Tuy vậy các nghiên cứu về virus corona lại rất nhiều tại phòng thí nghiệm này. Thạch Chính Lệ và ê-kíp nhiều lần tái cấu trúc lại con virus để làm nó dễ lây hơn, sau đó nhận diện những điểm yếu để tìm cách xử lý. Hôm 20/1 khi công bố bảng mã của virus corona chủng mới, bà chứng tỏ nó giống đến 96% một con virus từ loài dơi là RaTG13 mà chưa ai biết đến, được phát hiện cùng ngày ! Thế nên tủ đông lạnh của Viện còn ẩn chứa nhiều bí mật.
Coi thường an toàn sinh học nơi phòng thí nghiệm
Tháng Hai, trên Hoàn Cầu Thời Báo, ông Dương Chiêm Thu (Yang Zhanqiu), phó giám đốc khoa sinh học trường đại học Vũ Hán đã mở ra một hướng mới. Các nhà nghiên cứu Trung Cộng có tiếng là ít quan tâm đến việc xử lý rác thải và xác động vật, tuy lẽ ra phải theo các quy trình xử lý nghiêm ngặt về bao bì, vận chuyển và thiêu hủy. Ông Dương nhìn nhận « nhiều nhà nghiên cứu đã đổ vật liệu vào ống cống sau khi thí nghiệm mà chưa loại đi độc chất ». Các chất thải này « có thể chứa virus, vi khuẩn có thể gây chết người, giết chết động vật và thực vật ».
Phải chăng quy định tăng cường an toàn sinh học các phòng thí nghiệm mà chính quyền Trung Cộng mới đưa ra chứng tỏ sự cố đã được phát hiện tại Vũ Hán ?
Giáo sư Pháp Alexis Génin cho biết : « Tại Trung Cộng , việc nghiên cứu trước hết là công cụ phục vụ cho sức mạnh quốc gia, rất thiếu tính minh bạch và ít khi tôn trọng đạo đức khoa học. Thế nên những biến tướng rất dễ xảy ra ». Trong bối cảnh « thi đua nghiên cứu » với rất nhiều người trẻ tham gia, rủi ro sơ sót và nhiễm độc càng tăng.
Các nghi vấn về phòng thí nghiệm P4 Vũ Hán đã bộc lộ những khó khăn trong việc hợp tác với Trung Cộng . Cho dù một đoàn các nhà ngoại giao Pháp có đến thăm vào tháng 3/2019, ảnh được đăng trên trang web của Viện, nhưng trên thực tế Pháp đã nhanh chóng bị đặt ra ngoài cuộc chơi.
Hồi năm 2004, tổng thống Pháp Jacques Chirac thỏa thuận với Hồ Cẩm Đào sẽ giúp xây dựng P4, trong bối cảnh dịch SARS. Vào thời đó, đã có nhiều nhà ngoại giao và nhà vi trùng học Pháp e ngại Trung Cộng sẽ lợi dụng cho chương trình vũ khí sinh học. Nhưng trong bối cảnh Pháp phản đối can thiệp vào Irak năm 2003, Paris muốn xích lại gần với Matxcơva và Bắc Kinh để tránh bị cô lập. Đồng thời cho rằng việc hợp tác khoa học sẽ giúp tránh được sử dụng phòng thí nghiệm vào mục đích khác.
Bắc Kinh biến hợp tác song phương thành đơn phương
Pháp đã quá lạc quan về khả năng hợp tác bình đẳng với Trung Cộng ? Ngày 23/02/2017 thủ tướng Pháp Bernard Cazeneuve cùng với thị trưởng và bí thư thành ủy Vũ Hán chủ trì lễ chứng nhận P4. Paris hứa cung cấp mỗi năm 1 triệu euro cho P4 Vũ Hán, còn Bắc Kinh hứa hẹn sẽ trao đổi thông tin.
Mãi đến cuối năm 2017, ngoại trưởng Jean-Yves Le Drian giao cho đại sứ Pháp ở Bắc Kinh nhiệm vụ thảo báo cáo tổng kết về hợp tác khoa học, mới ngã ngửa ra là chẳng có gì ! Tranh cãi đã nổ ra dữ dội trong cuộc họp với với INSERM (Viện nghiên cứu Y học) và bộ Nghiên Cứu ở Paris.
Bà Thạch Chính Lệ và các đồng nghiệp đã được đón tiếp tận tình tại P4 Lyon, nhưng chiều ngược lại hoàn toàn không có. Nhà kỹ nghệ Alain Mérieux từng trực tiếp tham gia việc xây dựng P4 Vũ Hán, ngay sau khi bàn giao cho chính quyền Trung Cộng , không còn được đến phòng thí nghiệm. Sau khi được Pháp chứng nhận đạt chuẩn, dự kiến phòng thí nghiệm P4 Vũ Hán hoạt động không virus trong 18 tháng, trong thời gian đó một nhà vi trùng học Pháp đến kiểm tra xem có tuân thủ quy trình hay không. Bác sĩ René Courcol, người được giao nhiệm vụ này từ chối trả lời câu hỏi của Le Monde về việc có thực sự được vào nơi cần kiểm tra hay không.
Thực tế thì phía Pháp hoàn toàn không biết được những gì diễn ra sau các bức tường của phòng thí nghiệm mà mình đã giúp xây dựng. Không có nhà nghiên cứu Pháp nào được vào P4 Vũ Hán. Quan hệ song phương mà ông Chirac hình dung năm 2004 đã trở thành đơn phương. Một nhà tư vấn nhận xét, luôn có một khoảng cách vô cùng lớn giữa mong đợi và hiện thực khi giao dịch với Trung Cộng .
Một sự cố đã diễn ra không chỉ tại P4 Vũ Hán, mà có thể ở phòng thí nghiệm Viện Vi trùng học Vũ Hán, hay Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa bệnh lây nhiễm trong phóng sự truyền hình đã nêu hay chăng ? Tóm lại, bí mật vẫn bao trùm.
''Những mối liên kết nguy hiểm'' giữa WHO và Trung Cộng
Báo Le Monde đặt vấn đề về « Tổ chức Y Tế Thế Giới – Trung Cộng : những mối liên kết nguy hiểm ». Về các điểm yếu, vết nạn nứt trong nội bộ các định chế quốc tế lớn do đại dịch Covid-19, Le Monde dành số đầu, với hai trang báo, của chuỗi bài điều tra (3 số báo) cho Tổ Chức Y Tế Thế Giới (WHO). Các phóng viên của Le Monde tập trung vào diễn biến giai đoạn từ ngày 31/12/2019, mốc thời gian Trung Cộng báo tin cho Tổ Chức Y Tế Thế Giới là có một nhóm người mắc chứng viêm phổi lạ tại thành phố Vũ Hán, khi đó WHO vẫn chưa biết họ sắp phải đối phó với cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất kể từ khi được thành lập vào năm 1948. Đây là cuộc khủng hoảng không chỉ về y tế, mà cả về kinh tế, địa chiến lược và vượt quá khả năng quản lý của định chế y tế của Liên Hiệp Quốc.
Nhưng liệu có đúng Trung Cộng là nước đầu tiên báo động WHO về dịch bệnh hay không ? Le Monde không tin vào khả năng này, bởi vì vào tối 30/12, phó giám đốc Trung tâm kiểm soát dịch bệnh Đài Loan đã biết tình hình ở Vũ Hán và đến trưa thì Đài Loan yêu cầu Trung Cộng giải thích, cùng lúc thông báo tin tức cho WHO. Cho đến nay, Tổ Chức Y Tế thế Giới vẫn không công bố thời điểm nhận được 2 email thông báo, từ cơ quan y tế Đài Loan và Trung Cộng trong cùng ngày 31/12, nên theo Le Monde, nhiều khả năng chính Đài Bắc đã báo động.
Le Monde lần ngược lại dòng thời gian, tường thuật cặn kẽ từng sự kiện, từng quyết định, hành động của WHO có liên quan đến Trung Cộng và tổng kết hàng loạt chứng cớ cho thấy WHO ngả về Bắc Kinh, làm theo những gì Trung Cộng muốn, tuyên truyền cho Trung Cộng , chậm trễ trong việc đưa ra các quyết định khiến thế giới mất quá nhiều thời gian quý báu để chống dịch lây lan. Chẳng hạn, theo nhiều nguồn tin ngoại giao của Le Monde, Bắc Kinh đã gây nhiều sức ép để Ủy ban khẩn cấp của WHO không ban bố tình trạng khẩn cấp về dịch bệnh trên toàn cầu vào hồi cuối tháng Giêng.
Về việc đặt tên cho dịch bệnh, Tổ Chức Y Tế Thế Giới cũng lấy tên « Covid-19 », theo tổng giám đốc WHO, tên gọi này không liên quan đến một địa danh, loài vật hay nhóm dân đặc biệt nào, cho dù Ủy ban quốc tế về phân loại virus, cơ quan chịu trách nhiệm đặt tên các loại virus, đã chọn tên « SARS-CoV-2 » để gọi chủng virus corona mới lần này. Tuy nhiên, Trung Cộng không thích tên gọi này vì nó gợi nhớ đến dịch bệnh SARS xuất phát từ Trung Cộng hồi năm 2003.
Tất cả những điều Le Monde nêu lên đều củng cố giả thuyết WHO chịu ảnh hưởng của Bắc Kinh. Phó thủ tướng Nhật Bản Taro Aso thậm chí còn gợi ý gọi định chế y tế của Liên Hiệp Quốc là « tổ chức Y Tế của Trung Cộng ». Le Monde còn nhận định « WHO đang ở tâm điểm các trò chơi ảnh hưởng ». Chính Tổ Chức Y Tế Thế Giới đã tạo cơ hội cho Trung Cộng chơi trò « cứu thế giới ». Tuy nhiên, một cách khách quan, Le Monde cũng nhấn mạnh Trung Cộng không phải nước duy nhất gây chơi trò ảnh hưởng với WHO khi xảy ra khủng hoảng y tế. Mỹ cũng từng làm chuyện tương tự với Tổ Chức Y Tế Thế Giới, chẳng hạn khi xảy ra khủng hoảng do cơn bão Katrina.