Phạm Văn Bân
ĐẢNG DÂN CHỦ CHƯA THỀ AN TÂM
.png)
Hai "con ngựa chứng" chuyên lợi dụng thời cơ của đảng Dân Chủ tại Thượng Viện Hoa Kỳ: Joe Manchin và Sinema
Với thế đa số hiện nay của đảng Dân Chủ tại Thượng Viện 50-49, có thể nghĩ rằng đảng này nay có thể an tâm cho dù Hạ Viên nằm trong tay của đảng Cộng Hòa. Thực ra, ưu thế của đảng Con Voi tại viện dưới vừa sít sao vừa phức tạp. Hai xu hướng đối nghịch, MAGA hay “phủ nhận bầu cử” (election denial) theo Trump và Cộng Hòa ôn hòa, truyền thống, vẫn khó ngồi chung với nhau. Cho nên chúng ta có thể chứng kiến sự bất đồng giữa hai nhánh Cộng Hòa này trước khi đi vào xung đột truyền thống giữa hai đảng Dân Chủ và Cộng Hòa – nét đẹp và cũng là nét hỏng của bức tranh dân chủ của nước Mỹ.
Riêng tại Thượng Viện, trò chơi của đảng Dân Chủ cũng có thể phức tạp không kém, không phải chỉ vì nhánh “liberal” trong đàng này mà có thể chỉ vì hai nhân vật Dân Chủ khi bỏ phiếu lại chỉ nghĩ đến những cử tri có khuynh hướng Cộng Hòa tại địa phương của mình.
Tỷ lệ đa số tại cả Thượng Viện lẫn Hạ Viện đều rất khít khao cho cả hai đảng: Đảng Dân Chủ chiếm đa số tại Thượng Viện và Đảng Cộng Hòa tại Hạ Viện.
Người lãnh đạo khối đa số Thượng Viện là Chuck Schumer, và khối thiểu số là Mitch MacConnell. Ngày Nov. 16, tất cả 49 thượng nghị sĩ Cộng Hòa đã bỏ phiếu bầu Mitch MacConnell giữ chức vụ lãnh đạo khối thiểu số với kết quả: 37 phiếu thuận, 10 phiếu chống và 1 phiếu trắng. Kể từ năm 2007 cho đến nay, TNS Mitch MacConnell luôn luôn là người lãnh đạo Đảng Cộng Hòa tại Thượng Viện – hoặc đa số hoặc thiểu số.
Chức vụ lãnh đạo khối đa số và thiểu số tại Hạ Viện phải chờ đến ngày Jan. 03, 2023 khi các dân biểu tuyên thệ nhậm chức. Dân biều California Kevin McCarthy của Đảng Cộng Hòa đã được bầu làm Speaker để thay thế Nancy Pelosi, và bà Nancy Pelosi của Đảng Dân Chủ đã tuyên bố không ra tranh cử chức vụ lãnh đạo khối thiểu số mà nhường cho thế hệ đi sau.
Sinh hoạt Hạ Viện sẽ đầy “mưa máu, gió tanh” với vài vụ điều tra mà Kevin McCarthy chắc chắn tiến hành, chẳng hạn như: vụ làm ăn của Hunter Biden (con tổng thống Biden), làn sóng di cư tại biên giới phía nam, vụ lục soát tại Mar-a-Lago bao gồm điều tra FBI. Kevin McCarthy nói: “Khi Đảng Cộng Hòa lấy lại Hạ Viện, chúng tôi sẽ tiến hành giám sát ngay lập tức cFBI, tuân theo sự kiện và lục soát không sót chỗ nào cả.
The Big Four of Congress gồm có 2 người lãnh đạo khối đa số và thiểu số của Thượng Viện và 2 người lãnh đạo khối đa số và thiểu số của Hạ Viện. Không có thay đổi tại Thượng Viện, chỉ có hoán chuyển chức vụ giữa Kevin McCarthy và người sẽ thay thế bà Nancy Pelosi. Cả 4 nhân vật “to đầu” này đều có quyền phủ quyết như Mitch McConnell nói: “Khi cuối cùng thương lượng chuyện lớn vào lúc cuối năm, mỗi một người trong nhóm Big Four chúng tôi đều có quyền phủ quyết chuyện gì được thông qua và chuyện gì không.
Với sự phân cực nặng nề tại Thượng Viện thì lá phiếu Yes/No của một thượng nghị sĩ giữ vai trò quan trọng để thông qua một đạo luật - quan trọng đến nỗi có thể xem mỗi thượng nghị sĩ là một *“tổng thống.” Thông thường, tỷ lệ bầu Yes/No cho một đạo luật là bằng nhau giữa Dân Chủ và Cộng Hòa khiến cho lá phiếu của mỗi thượng nghị sĩ “xé rào” hầu như mang tính chất quyết định. Nếu biểu quyết cuối cùng là 50 phiếu Dân Chủ và 50 phiếu Cộng Hòa thì Chủ tịch Thượng Viện là Phó tổng thống sẽ bỏ lá phiếu giải quyết/tie-breaking để thông qua và tất nhiên lá phiếu của Phó TT nghiêng về đảng của Phó TT. Chỉ cần một thượng nghị sĩ xé rào là rất phiền toái. Trong nhiều năm qua, người đó là Joe Manchin, thượng nghị sĩ Dân Chủ của tiểu bang West Virginia.
Sau cuộc bầu cử năm 2020, Manchin trở thành " lá phiếu chao đảo quan trọng nhất” (the most important swing vote) tại Thượng Viện, khi tổng số phiếu bị chia thành 50–50 giữa Đảng Dân Chủ và Đảng Cộng Hòa, nhưng nhờ lá phiếu của Phó TT. Kamala Harris nên Dân Chủ thắng để thông qua đạo luật nào đó. Vì vậy, mặc dù lá phiếu của Manchin được đếm là 1 phiếu giống như 99 phiếu của các thượng nghị sĩ khác nhưng nghiễm nhiên có tính chất quyết định. Đó là phong cách bắt chẹt rất láu cá của các thượng nghị sĩ.
Joseph Manchin III, gọi tắt là Joe Manchin, 75 tuổi, chính trị gia và doanh nhân người Mỹ gốc Italy, thượng nghị sĩ tiểu bang West Virginia từ năm 2010 cho đến nay.
Trên danh nghĩa, Manchin là đảng viên Đảng Dân Chủ nhưng nghiêng về Đảng Cộng Hòa nhiều hơn bất cứ đảng viên Đảng Dân Chủ nào trong quốc hội. Manchin tự gọi mình là "đảng viên Đảng Dân Chủ ôn hòa, bảo thủ/centrist, moderate, conservative Democrat " và thường được xem là đảng viên Đảng Dân Chủ bảo thủ nhất (nghĩa là Cộng Hòa nhất trong hàng ngũ Dân Chủ) tại Thượng Viện.
Manchin có gốc kinh doanh than đá. Năm 1988, Manchin thành lập Enersystems, một công ty môi giới than đá có trụ sở tại Fairmont, West Virginia. Manchin là chủ tịch của Enersystems cho đến năm 2000, khi ông tham gia chính trị và trao quyền kiểm soát hoạt động hàng ngày của công ty cho con trai mình, Joe Manchin IV.
Manchin là một wild card (một con ngựa chứng) hầu như luôn luôn chống lại các chính sách của Barack Obama (2010–2017), ủng hộ thông qua nhiều việc cho Donald Trump, và lươn lẹo với Joe Biden.
Theo FiveThirtyEight, chuyên theo dõi phiếu bầu của quốc hội, Manchin đã bỏ phiếu ủng hộ Trump với tỷ lệ 50,4% trong nhiệm kỳ tổng thống của Trump. Tính đến tháng September, 2022, cũng theo thống kê của FiveThirtyEight, Manchin đã bỏ phiếu đồng ý với Biden với tỷ lệ 88.9%.
Vào năm 2022, báo The Guardian gọi Manchin là một trong những "nhân vật đểu giả/xỏ lá về khí hậu" hàng đầu/top "climate villains" của Mỹ, viết rằng Manchin "dùng vị trí của mình để thay mặt ngành kỹ nghệ nhiên liệu hóa thạch mà cầm giữ luật khí hậu làm con tin.
Manchin nhận được nhiều tiền tài trợ nhất từ ngành dầu khí so với bất cứ thượng nghị sĩ nào từ tháng May 2020 đến tháng May 2021. Vào tháng June 2021, người vận động hành lang của ExxonMobil, Keith McCoy, nói rằng Manchin là một trong những mục tiêu tài trợ chính của công ty và ông ấy đã tham gia các cuộc họp hàng tuần với công ty.
Nói chung, bản chất lươn lẹo của Manchin phản ánh đúng định nghĩa về tư cách của chính trị gia/politician mà đại chúng Mỹ khinh bỉ.
*
Kyrsten Lea Sinema, 46 tuổi, là một chính trị gia, giáo sư đại học, và thượng nghị sĩ của tiểu bang Arizona kể từ tháng January 2019 qua cuộc bầu cử năm 2018 để thay thế Jeff Flake rút lui vì chống ông Trump. Kyrsten Sinema là người song tính/bisexual công khai đầu tiên và là người phụ nữ LGBT công khai thứ hai (sau Tammy Baldwin) được bầu vào Hạ Viện và Thượng Viện lần lượt vào năm 2012 và 2018.
Tương tự như Manchin, Sinema được coi là một đảng viên Đảng Dân Chủ ôn hòa và cũng là một wild card. Theo FiveThirtyEight, kể từ tháng January 2021, Sinema đã bỏ phiếu ủng hộ quan điểm của Trump về luật pháp đến khoảng 50%. Do đó, Đảng Dân Chủ Arizona đã đề nghị kiểm duyệt/ censuring Sinema. Cũng theo FiveThirtyEight, kể từ tháng July 2022, Sinema đã bỏ phiếu theo quan điểm của TT. Biden về các vấn đề lập pháp đến 94%. Tuy nhiên, tháng Januarry 2022, Đảng Dân Chủ Arizona lại đề nghị kiểm duyệt Sinema do xé rào qua phía Cộng Hòa để duy trì filibuster.
Vào tháng October 2021, 5 trong số các cựu chiến binh mà Sinema đã chọn vào hội đồng cố vấn của Sinema để làm liên lạc viên với cộng đồng thành viên phục vụ Arizona đã từ chức. Lá thư từ chức của họ cáo buộc Sinema "đáp ứng cho các nhà tài trợ lớn hơn là dân chúng của Sinema" và chỉ trích sự phản đối của Sinema đối với các vấn đề quan trọng của đảng Dân Chủ, chẳng hạn như bãi bỏ filibuster và các khía cạnh của Build Back Better Plan của Biden.
Do đó, hy vọng đương kim thượng nghị sĩ Raphael Warnock (D) sẽ thắng ứng cử viên Herschel Walker (R) được Trump hậu thuẫn vào ngày Dec.06 tại Georgia để giảm nhẹ tình trạng bắt chẹt của Kyrsten Sinema của Arizona và Joseph Manchin của West Virginia. Nếu Raphael Warnock (D) thắng Herschel Walker (R) thì Dân Chủ sẽ chiếm 51 ghế (còn thêm lá phiếu dự hờ của Phó TT Harris) và Cộng Hòa 49 ghế.
Có hai nhân vật cực kỳ tai tiếng đang “thề” sẽ vận động cho Walker tới cùng: Ted Cruz và Donald Trump. Ít nhất để cho cử tri Mỹ hiểu tai tiếng chưa hẳn là điều xấu. Nhiều khi tai (tiếng) dẫn đến tăm (tiếng) – nhưng ông Trump chẳng hạn. Củng có thể cả hai người này chưa hiểu được cử tri Atlanta. Nhưng cuối cùng, ngày 6-12, họ sẽ hiểu, phải hiểu thôi!
Phạm Văn Bân.
