Vì sao Trung Cộng muốn áp đặt
LUẬT AN NINH với Hồng Kông?
LUẬT AN NINH với Hồng Kông?
Cờ của đặc khu hành chính Hồng Kông và quốc kỳ Trung Cộng tại Văn phòng Đặc khu hành chính Hồng Kông tại Bắc Kinh, ngày 25/05/2020. REUTERS - TINGSHU WANG
(RFI) Thứ Năm ngày 28/05/2020, Quốc Hội Trung Cộng cho biết sẽ thông qua dự luật nhằm «bảo vệ an ninh quốc gia tại vùng đặc khu hành chính Hồng Kông». Ý định này của Bắc Kinh đã làm hàng ngàn người dân Hồng Kông phẫn nộ, xuống đường phản đối, bất chấp các biện pháp nghiêm cấm tụ tập để chống dịch Covid-19. Câu hỏi đặt ra: “Vì sao Trung Cộng lại muốn áp đặt luật an ninh với Hồng Kông” vào lúc này?»
Theo giải thích của báo Le Monde trên trang mạng ngày 25/05/2020, đạo luật mà Quốc Hội Trung Cộng sắp thông qua bao gồm 7 điều khoản, trong đó có ba điều quan trọng.
- Thứ nhất, điều số 2 nêu rõ Trung Cộng “phản đối mạnh mẽ” mọi hành động can thiệp từ các thế lực bên ngoài vào Hồng Kông.
- Thứ hai là điều số 4, cho phép các cơ quan bảo vệ an ninh quốc gia được thiết lập ở Hồng Kông và mở rộng các hoạt động tại đặc khu. Đây được xem là một trong những «lằn ranh đỏ» cuối cùng cho đến lúc này.
- Sau cùng là điều số 6, điều khoản quan trọng nhất. Theo đó, Bắc Kinh được quyền triển khai các điều luật nhằm bảo vệ an ninh quốc gia ở Hồng Kông và «nhằm dự phòng, ngăn chận hay trừng phạt mọi hành vi gây nguy hiểm nghiêm trọng cho an ninh quốc gia như ly khai, lật đổ chế độ, hay tổ chức hoặc thực hiện các hoạt động khủng bố cũng như là các hoạt động của các thế lực nước ngoài và tiến hành từ bên ngoài nhằm can thiệp vào chuyện nội bộ của Hồng Kông».
Đỉnh điểm là các cuộc biểu tình phản đối có quy mô lớn chưa từng có trong hai ngày 9 và 16/06/20219 đã gây bất ngờ cho Bắc Kinh. Làn sóng bất bình kéo dài cho đến khi xảy ra dịch bệnh Covid-19 mới được tạm ngưng do các biện pháp phong tỏa.
Theo Bắc Kinh, chính sự bất ổn kéo dài tại Hồng Kông từ mùa hè năm 2019 - chứ không phải là những cuộc trấn áp, đã gây thiệt hại cho nền kinh tế đặc khu. Chính quyền Trung Cộng tỏ ra kín tiếng trước thắng lợi của phe ủng hộ dân chủ trong cuộc bầu cử địa phương hồi tháng 11/2019 và cảm thấy bất an trước việc phe đối lập thu hút được sự ủng hộ mạnh mẽ của phương Tây. Chủ Nhật 24/5, ngoại trưởng Vương Nghị nhắc lại rằng «không can thiệp là một nguyên tắc cơ bản trong các mối quan hệ quốc tế».
Tuy nhiên, với nhà nghiên cứu Nadege Rolland, thuộc National Bureau of Asian Research (NBR), các sự kiện ở Hồng Kông và những phản ứng của Bắc Kinh cho thấy rõ sự khác biệt trong quan niệm giữa phương Tây và Trung Cộng về quyền lực và đối lập: «Phương Tây nghĩ rằng khuyến khích dân chủ tự do có thể góp phần kiến tạo hòa bình và thịnh vượng, nhưng đảng Cộng sản Trung Cộng quy cho việc quảng bá trên thế giới cái gọi là "những giá trị phổ quát" là nguồn cội của mọi xung đột và bất ổn trên thế giới».
Vì thế, ông Vương Nghị khẳng định hôm Chủ Nhật 24/05: «Trung Cộng và Hoa Kỳ có hai hệ thống xã hội khác nhau và đó là kết quả lựa chọn khác nhau của mỗi dân tộc và chúng phải được tôn trọng».
Trước những chỉ trích của phương Tây cho rằng Bắc Kinh đã không tôn trọng tuyên bố chung Anh Quốc - Trung Cộng năm 1984 theo đó Bắc Kinh cam kết để Hồng Kông được hưởng một «mức độ tự trị cao» trong vòng 50 năm, bộ Ngoại giao Trung Cộng nhiều lần trong quá khứ xem văn bản này như là «một tài liệu lịch sử không còn có giá trị thực tế nữa».
Lãnh đạo đặc khu Hồng Kông trấn an giới đầu tư
Người dân Hồng Kông biểu tình phản đối dự luật an ninh, ngày 24/05/2020. REUTERS - TYRONE SIU
Sau khi chính quyền Trung Cộng lên tiếng cảnh báo trả đũa các đe dọa trừng phạt của Mỹ (Washington báo trước sẽ tước bỏ quy chế đặc biệt với Hồng Kông, nếu Bắc Kinh thông qua dự luật về an ninh quốc gia, bị lên án xâm phạm đến nguyên tắc « một quốc gia, hai chế độ). Dự luật đang được Quốc Hội Trung Cộng thảo luận. Lãnh đạo Hồng Kông hôm nay, 26/05, trấn an giới đầu tư nước ngoài.
Trong cuộc họp báo hôm qua, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Cộng Triệu Lập Kiên (Zhao Lijian) tuyên bố Hoa Kỳ « không có quyền phê phán cũng như không có quyền can thiệp » vào hồ sơ này. Theo quan chức này, luật pháp được thực thi tại Hồng Kông « hoàn toàn thuộc chủ quyền của Trung Cộng » và nhấn mạnh : « Nếu Hoa Kỳ quyết định gây tổn hại cho các lợi ích của Trung Cộng , thì Trung Cộng sẽ có các biện pháp cần thiết để trả đũa ». AFP cho hay, ông Triệu Lập Kiên nói thêm là Bắc Kinh đã gửi một công hàm phản đối mạnh mẽ đến Washington.
Áp lực của Mỹ đối với Trung Cộng gia tăng trong bối cảnh Quốc Hội Trung Cộng có kế hoạch thông qua dự luật về an ninh quốc gia ngày thứ Năm tới 28/05, cho phép Bắc Kinh đàn áp các hoạt động được coi là « ly khai », « lật đổ », « các tổ chức khủng bố », hay « các can thiệp nước ngoài » tại Hồng Kông. Luật có thể có hiệu lực ngay từ mùa hè này. Theo AFP, hiện tại nội dung của dự luật chưa được công khai toàn bộ. Một trong các điểm gây lo ngại lớn là luật cho phép công an Trung Cộng trực tiếp có mặt tại Hồng Kông.
Theo giới quan sát, đông đảo người Hồng Kông lo ngại dự luật nói trên sẽ xâm phạm ở mức độ nghiêm trọng chưa từng có nguyên tắc « một quốc gia, hai chế độ », theo đó Bắc Kinh cam kết để Hồng Kông được hưởng các quyền tự do hoàn toàn không có những nơi khác tại Hoa lục, cho đến năm 2047. Nhiều quốc gia phương Tây và các nhà đầu tư nước ngoài chia sẻ nỗi lo ngại này. Hôm thứ Sáu vừa qua, chứng khoán Hồng Kông sụt giảm đến mức thấp nhất trong vòng 5 năm qua.
Luật an ninh mới chỉ nhắm vào « các phần tử lưu manh »
Để trấn an giới đẩu tư, hôm nay, lãnh đạo đặc khu Hồng Kông Lâm Trịnh Nguyệt Nga (Carrie Lam) lên tiếng bác bỏ các lo ngại « hoàn toàn không có cơ sở », về khả năng các quyền tự do tại Hồng Kông bị bóp nghẹt. Trưởng đặc khu hành chính Hồng Kông cam đoan là « các quyền tự do tại Hồng Kông sẽ được bảo tồn, sự năng động của đặc khu, các giá trị căn bản về phương diện Nhà nước pháp quyền, độc lập của tư pháp và các quyền tự do căn vẫn sẽ tiếp tục được duy trì ».
Theo bà Lâm Trịnh Nguyệt Nga, dự luật về an ninh quốc gia sẽ « chỉ nhắm vào một thiểu số nhỏ các phần tử lưu manh, bảo vệ tuyệt đại đa số người dân tôn trọng luật pháp và yêu hòa bình ».
Cùng lúc với việc lãnh đạo đặc khu lên tiếng trấn an, theo Reuters, tư lệnh các đơn vị quân đội Trung Cộng tại Hồng Kông, tướng Trần Đạo Tường (Chen Daoxiang), hôm nay khẳng định lực lượng vũ trang Trung Cộng đóng tại Hồng Kông « quyết tâm bảo vệ chủ quyền quốc gia và sự thịnh vượng lâu dài của đặc khu Hồng Kông », và « sẵn sàng thực thi luật mới về an ninh quốc gia » mà Quốc Hội sẽ thông qua. Theo giới quan sát, chỉ huy quân đội Trung Cộng tại Hồng Kông rất hiếm khi lên tiếng trước công luận về các vấn đề của đặc khu.
