(Courier Journal) – Lãnh tụ Đa số Thượng viện Mitch McConnell và 99 đồng nghiệp thượng nghị sĩ vào chiều thứ 5 đã tuyên thệ “thực thi công lý vô tư” trong phiên xét xử luận tội Tổng thống Donald Trump.
Sau khi Chánh thẩm Tối cao Pháp viện John Roberts được mời sang tuyên thệ làm chủ toạ phiên toà vào 2h chiều, ông McConnell (Cộng hoà – Kentucky) và mỗi một thượng nghị sĩ tuyên thệ như được ghi trong Hiến pháp Hoa Kỳ. “Tôi long trọng xin thề, trong tất cả những điều liên quan đến phiên toà luận tội ông Donald John Trump, hiện đang chờ xét xử, tôi sẽ thực thi công lý vô tư theo Hiến pháp và theo luật pháp. Xin Chúa phù hộ!” Tiếp đó, mỗi một thượng nghị sĩ đến ký tên vào sổ tuyên thệ.
Lời tuyên thệ đánh dấu sự tương phản với những gì ông McConnell tuyên bố vào tháng 12 trước khi Hạ viện bỏ phiếu luận tội ông Trump, cáo buộc Tổng thống Cộng hoà lạm quyền và cản trở Quốc hội. “Tôi không phải là một bồi thẩm vô tư,” McConnell tuyên bố khi được hỏi về thông điệp ông muốn gởi đến nhân dân Mỹ, những người có thể quan ngại về khả năng vô tư trong phiên xét xử luận tội. “Luận tội là một quyết định chính trị. Hạ viện đưa ra quyết định luận tội mang tính chính trị đảng phái. Tôi dự đoán, chúng tôi sẽ có kết quả đảng phái rộng lớn ở Thượng viện. Tôi không vô tư về điều này tí nào,” McConnell nói thêm.
Thủ tục tuyên thệ diễn ra vào hôm thứ 5 sau khi 7 công tố viên đại diện Hạ viện tham gia phiên toà đưa hai điều khoản luận tội sang cho Thượng viện, và lãnh đạo nhóm dân biểu Adam Schiff – Chủ tịch Uỷ ban Tình báo Hạ viện – chính thức đọc hai điều khoản luận tội.
Thủ tục luận tội hiện tạm ngưng, và sẽ được tiếp tục vào 1 giờ chiều thứ Ba tuần sau. Lãnh tụ Đa số Thượng viện vào đầu tuần cho biết, Thượng viện “sẽ cam kết đứng trên đảng phái nhỏ mọn và thực thi công lý cho hiến pháp, cho tiểu bang và cho quốc gia chúng ta.”
Cáo buộc lạm quyền tập trung vào những quan ngại về việc ông Trump rút lại viện trợ quân sự cho Ukraine nhằm gây áp lực buộc ông chủ Kiev công khai thông báo những cuộc điều tra vào bố con ông Joe Biden, ứng cử viên tổng thống Dân chủ 2020.
Cáo buộc cản trở cho rằng, ông Trump đã cản trở Quốc hội trong cuộc điều tra luận tội, bằng cách ngăn chặn lời khai và tài liệu, bất chấp trát đòi của Hạ viện.
Tổng thống và các đồng minh tranh cãi rằng, ông có lý do chính đáng trong việc tìm cách nhổ tận gốc rễ tham nhũng ở Ukraine.
Vào hôm thứ 5, Văn phòng Trách nhiệm Chính phủ (GAO) công bố phúc trình, cáo buộc Văn phòng Quản trị và Ngân sách Toà Bạch Ốc OMB vi phạm luật liên bang khi giữ lại $391 triệu Mỹ kim viện trợ quân sự đã được quốc hội phê chuẩn cho Ukraine.
“Văn phòng OMB, Toà Bạch Ốc, chính phủ … tôi nói điều này, … đã vi phạm luật,” Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi (Dân chủ – California) bày tỏ ngay sau khi phúc trình được công bố.
Pelosi bị Cộng hoà chỉ trích nặng nề vì đã trì hoãn việc gởi hai điều khoản luận tội lên Thượng viện sau khi Hạ viện bỏ phiếu phê chuẩn vào ngày 18 tháng 12. Nhưng lãnh đạo Dân chủ cho rằng, việc trì hoãn này mở cánh cửa có thêm chứng cớ, như tài liệu từ Lev Parnas – cộng sự bị truy tố của Giuliani, luật sư tư của Tổng thống, cũng như đề nghị sẽ ra khai từ cựu cố vấn an ninh quốc gia John Bolton.
Vài giờ trước khi các công tố viên của Hạ viện đến Thượng viện vào thứ 5, McConnell chỉ trích lễ ký điều khoản luận tội được bà Pelosi tổ chức vào thứ Tư, trước khi gởi văn kiện sang Thượng viện. Ông ta lưu ý, những cây viết được khắc tên Pelosi bằng mực vàng được Chủ tịch Hạ viện dùng để ký tài liệu sau đó được tặng làm quà lưu niệm cho các nhà lập pháp Dân chủ. “Những cây viết đặt trên đĩa bạc. Viết vàng trên đĩa bạc. Một món quà lưu niệm để chia vui khoảnh khắc,” McConnell nói trên sàn Thượng viện, “như đây là việc ký kết dự luật vui vẻ thay vì thủ tục nghiêm trang nhất trong Hiến pháp.” Lãnh tụ Đa số Thượng viện nhạo báng lễ ký điều khoản luận tội, và Dân chủ đã đứng chụp hình như thế nào, cho thấy luận tội là nỗ lực đảng phái.
Để truy tố và truất phế ông Trump, Thượng viện cần phải có 2/3 số phiếu, đây là sứ mạng không hề nhỏ với Dân chủ khi Cộng hoà nắm quyền kiểm soát với 53 ghế.