Lên tiếng của Tướng 4 sao James Mattis
Cựu BT Quốc Phòng Hoa Kỳ:
Ông Trump đang chia rẽ nhân dân Hoa Kỳ …
Tướng James Mattis. Ảnh chụp năm 2016 khi ông đang là Bộ Trưởng Quốc Phòng Hoa Kỳ (Stephen Crowley / The New York Times)
(NYT) Kể từ khi ông Donald Trump trở thành ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng hòa năm năm trước, các phê bình gia ở cả bên phải và bên trái đã dự đoán trước một sự sụp đổ về chính trị sẽ xảy ra. Tuy nhiên, cho đến nay, sau nhiều biến cố, ông Trump vẫn tồn tại.
Không thể biết được là thời điểm hiện tại có khác hơn những lần trước không. Nhưng chắc chắc là ông Trump đang ở giữa một trong những giai đoạn tồi tệ nhất của nhiệm kỳ tổng thống của ông, nếu không muốn nói là tồi tệ nhất.
Chiều ngày Thứ Tư , 3 tháng 6, cựu Bộ trưởng quốc phòng của Trump, ông James Mattis - người đã giữ im lặng kể từ khi từ chức 17 tháng trước - đã lên án gay gắt về phản ứng của chính quyền Trump đối với các cuộc biểu tình với báo The Atlantic:
Donald Trump là tổng thống đầu tiên trong suốt đời tôi nhìn thấy đã không cố gắng đoàn kết người dân Mỹ - thậm chí ông ta cũng không thèm giả vờ thử (đoàn kết). Thay vào đó ông ta đã cố gắng chia rẽ chúng tôi. Chúng tôi đang chứng kiến hậu quả của ba năm nỗ lực có chủ ý này. Chúng ta đang chứng kiến những hậu quả của ba năm mà (Hoa Kỳ) không có một sự lãnh đạo trưởng thành.
Khi tôi gia nhập quân đội, khoảng 50 năm trước, tôi đã thề sẽ ủng hộ và bảo vệ Hiến pháp. Tôi không bao giờ nghĩ rằng những người lính tuyên thệ tương tự như vậy sẽ bị ra lệnh trong bất kỳ trường hợp nào đàn áp quyền lập hiến của đồng bào của họ - chỉ để dàn cảnh chụp hình cho một tổng tư lệnh dân cử, với các lãnh đạo quân sự đứng bên cạnh.
(In his statement, Mr. Mattis said: “Donald Trump is the first president in my lifetime who does not try to unite the American people — does not even pretend to try. Instead he tries to divide us. We are witnessing the consequences of three years of this deliberate effort. We are witnessing the consequences of three years without mature leadership.”
“When I joined the military, some 50 years ago, I swore an oath to support and defend the Constitution. Never did I dream that troops taking that same oath would be ordered under any circumstance to violate the constitutional rights of their fellow citizens — much less to provide a bizarre photo op for the elected commander in chief, with military leadership standing alongside.”
Tướng Mattis cho rằng ông Trump đã biến thành một trò nhạo báng Hiến pháp của Hoa Kỳ khi sử dụng quân đội dẹp một cuộc biểu tình ôn hòa sang một bên để có thể tạo ra một bức ảnh kỳ quái không giống ai, không mang một ý nghĩa gì.
Ngay cả hai nhà lãnh đạo quân sự hàng đầu của ông Trump cũng cố gắng tránh xa những động thái của chánh phủ Trump. Bộ trưởng Quốc phòng Mark Esper cho rằng không nên sử dụng quân đội chính qui để dập tắt các cuộc biểu tình. Riêng tướng Mark A. Milley, Tham mưu trưởng Liên quân, nhắc nhở các chỉ huy quân sự rằng quân nhân Hoa Kỳ đã tuyên thệ với Hiến pháp, người Mỹ có quyền tự do ngôn luận và hội họp trong trật tự. Ông Esper cho biết ông và ông Milley không hề biết việc ông Trump cho lệnh dẹp đoàn biểu tình để đi đến một nhà thờ cầm thánh kinh đưa lên để chụp ảnh như vậy.
Tổng thống Trump đã từng là mục tiêu của nhiều chỉ trích gay gắt từ mọi giới trước đây nhưng chưa bao giờ những phát biểu của ông Trump lại làm lung lay sự ủng hộ vững chắc của ông trong các cử tri Cộng hòa sau vụ một cảnh sát Mỹ trắng bạo hành làm chết một người Mỹ tại Minneapolis.
Hai cuộc thăm dò trên bình diện quốc gia gần đây đã cho thấy Joe Biden, dẫn đầu trước ông Trump khoảng 10 điểm phần trăm, tăng từ chỉ hai hoặc ba điểm vào tháng 3, theo Nate Cohn, một nhà phân tích chính trị của báo Times đã nêu ra. Những cuộc thăm dò này dựa trên số cử tri đã đăng ký, và có thể sẽ ít hơn trong số những cử tri thực thụ, nhưng cách nhau 10 điểm vẫn là một tin không tốt.
Các cố vấn của ông Trump đang lo lắng rằng ông Trump có thể sẽ mất một số tiểu bang mà ông đã giành được tương đối dễ dàng trong năm 2016, như Ohio và Iowa, theo báo cáo của Alexander Burns và Maggie Haberman của báo Times. Do đó, hàng triệu đô la đã được chi cho quảng cáo ở hai tiểu bang đó, cũng như Arizona nhưng điều đáng lo ngại cho đảng Cộng Hòa là chánh phủ Trump không có thông điệp, một chiến lược rõ ràng theo nhận xét của Rob Stutzman, một chiến lược gia của đảng Cộng hòa.
Những hỗn loạn hiện đang làm náo loạn đất nước - một đại dịch, một phong trào phản kháng và một sự suy thoái kinh tế lớn nhất trong nhiều thập kỷ - mang một số điểm tương đồng với sự hỗn loạn của những năm 1980, 1968 và 1932. Tổng thống đương nhiệm đã thất bại trong cuộc bầu cử lại trong mỗi năm đó.
Vẫn còn gần năm tháng nữa là đến ngày bầu cử. Rất nhiều thay đổi có thể xãy trong thời gian này. Ông Trump là một chính trị gia thủ đoạn, với một khả năng khác thường khi tranh biện. Nhưng bây giờ, ông Trump đang vất vã đối phó với tình thế bất lợi cho ông hàng ngày.
