Đặng Ngọc Thuận
LẠI VẪN CHUYỆN SUY THẬN
VÀ CÁI MÁY LỌC MÁU NHÂN TẠO
Tôi bị suy thận thời kỳ chót (terminal stage) song may mắn thay, được BS Goupil Chuyên Khoa Thận Học tại Hôpital du Sacré-Cœur xử dụng máy lọc máu nhân tạo (hemodialysis) cứu tôi thoát chết kịp thời.Tuy nhiên, số tôi vạn sự khởi đầu nan nên mọi việc bắt đầu đều rất vất vả. Ngày 20-02-2020 tôi được lọc máu lần đầu tiên trong cơn hôn mê hấp hối, BS Goupil buộc lòng phải cho tôi làm hemodialyse d’urgence để may ra cứu được mạng sống của tôi. Trong những tháng ngày sau, mỗi lần lọc máu tôi đều mệt lử cò bợ chết đi sống lại 5-7 lần. Mãi sau các BS chuyên khoa mới tìm ra nguyên nhân là do các chuyên viên lọc máu rút nước trong cơ thể tôi ra mỗi lần đến 2-3 lít, quá sức chịu đựng của tôi rất nhiều. BS Bouchard, nephrologist bớt từ từ xuống còn tối đa 1 lít mỗi lần lọc máu và tăng thuốc lợi tiểu Lasix 40mg lên một liều rất cao là 4 lần một ngày, khiến tôi đi tiểu khéo đến 1.5 đến 2.5 L một ngày.
Tôi chịu chế độ này rất thoải mái, nhất là từ khi BS Chapdelaine, nephrologist giảm 3 lần lọc máu một tuần từ 3 xuống còn 2 lần một tuần. Lý do : Máy hemodialyse chỉ có thể hạ mức Creatinine (cặn bã của chất đạm trong máu) xuống tới mức 500 mmol/L mà thôi chứ không thể xuống tới 100 mmol/L như người khoẻ mạnh được, cho dù lọc 2 hay 3 lần một tuần. Tôi may mắn ở trong trường hợp ‘’2 lần 1 tuần’’ và quyết định của bà ta đã giúp thường hơn vì tôi chỉ mất 2 buổi tối đi lọc máu tôi trở lại một cuộc sống bình thường hơn vì tôi chỉ mất 2 buổi tối đi lọc máu để đổi với gần như cả tuần được sống với vợ con và ...ăn uống, chơi mạt chược với bè bạn.
Song câu chuyện tới đây chưa hẳn hết mọi rắc rối. Theo lời các BS chuyên khoa thì hầu như tất cả các bệnh nhân lọc máu đều có cảm giác rét lạnh song riêng tôi thì có lẽ vì tuổi già, suốt một năm trời chịu đựng cái giá buốt quái đản đó mà không quen nổi, mặc dầu đã trang bị đủ chăn mền kể cả mền điện.
Cho đến cuối hè năm nay thì chịu hết nổi, tôi than phiền với cô y tá Marilyn về cái nạn rét lạnh quá đáng đó, làm tôi nhiều khi nằm trong chăn mà run lẩy bẩy. Marilyn trả lời :
- ‘’ Tôi hiểu vì sao ông lạnh quá đáng như vậy. Ông lớn tuổi ít sức chịu đựng đã đành song tôi nhận xét từ lâu thấy cái dialysat (bộ phận chính lọc máu của máy thận nhân tạo) nhiệt độ được ‘’setup’’ rất thấp ở 35.5 độ C mà thôi, thay vì 36.5 độ C như đối với các bệnh nhân khác. Điều này làm ông giá lạnh hơn là phải. Tuy nhiên, muốn thay đổi cái paramètre này, cần có lệnh viết tay của bác sĩ. Thứ Ba tuần tới có bác sĩ đi thăm bệnh tôi sẽ trình bày sự kiện này và xin phép được tăng nhiệt độ lên 36.5 độ C cho ông đỡ khổ !
Hôm sau tôi viết điện thư hỏi ý kiến anh bạn BS Lê Văn Hiệp nephrologist ở Loma Linda, Ca thì được trả lời ngay như sau :
- ‘’Cô y tá nói đúng. Có lẽ khi anh hôn mê bất tỉnh, người ta phải để nhiệt độ cái dialysat thấp để tránh cho áp huyết anh không xuống quá thấp và anh có thể đi luôn. Đến khi anh tỉnh lại rồi thì ai đó đã quên không điều chỉnh lại nhiệt độ của cái dialysat khiến anh bị giá lạnh như anh đã trải nghiệm trong suốt hơn một năm trời ! Mong mọi sự sẽ được sửa sai ngay và chúc anh chóng được an lành.’’
Ngày mồng 10 tháng 08 năm 2021, một bác sĩ tôi chưa từng gặp bao giờ đến nói với tôi là ổng đã ra lệnh cho tăng nhiệt độ cái dialysat của tôi lên 36.5 độ C và quả nhiên tôi thấy đỡ lạnh hơn rất nhiều, chỉ với một cái mền hấp ấm của bệnh viện phát cho mỗi bệnh nhân.
Một điều hay và đáng mừng nữa là áp huyết của tôi trước kia lên xuống bất thường như ta đi trên Montagnes Russes, rất khó stabilize mặc dầu tôi uống đến 3-4 thứ thuốc hạ áp huyết. Giờ đây chỉ cần mấy viên Lasix và ăn bớt mặn là đủ cho áp huyết chỉ ở mức 130-140/80-85 mà thôi.
1
Nhân đây tôi xin kể thêm chế độ ăn uống kiêng khem vì chứng suy thận của tôi, cũng khá tức cười ! Theo lời cô dinh dưỡng viên nói chuyện với tôi thì tôi phải nhịn uống nước tối đa, kể cả nước trong thức ăn, chất đạm dĩ nhiên phải nhịn tối đa, chất điện giải cũng phải trông chừng ... Nghe lời, tôi gần như ăn chay trường nên không lại ký mà còn mất thêm nữa. Không biết có cô y tá nào mét sự kiện tôi ngày càng gầy đi không, mà một hôm BS Stephan Troyanoff, nephrologist đến hỏi tôi :
- Ông năm nay 88 tuổi rồi phải không ? Ông ăn uống có ngon lành không ? Ông có biết tại sao ông mất ký không ?
- Vâng đúng thế, tôi trả lời, song tôi ăn uống theo lời cô điều dưỡng viên căn dặn.
- Ông quên cô điều dưỡng đi và ĂN TẤT CẢ, ĂN CHO THẬT NHIỀU. Ông là người gốc Việt phải không ? Thật là uổng, ẩm thực Việt Nam có biết bao là đồ ngon miệng. Tôi sẽ tăng cái poids sec của ông lên để ông ăn thả dàn và lên ký thay vì mất ký!
Thế là ‘’dĩ thực vi tiên’’ lại còn nhiều thời giờ để ... chơi mạt chược nữa. Đời lại vui tươi trở lại, mặc dầu chỉ còn vài năm bonus nữa là cùng !