Biden, Brexit và khả năng 'Anh, Mỹ cùng vào CPTPP'
NGÔng Joe Biden trong cương vị phó tổng thống, được Thủ tướng Anh David Cameron tiếp đón tại Downing Street trong chuyến công du tới London 2/2013
Sau khi có tin ông Joe Biden thắng cử tổng thống Hoa Kỳ, một số đài báo Anh ghi nhận tại làng Ballina, quận Mayo, vùng biển phía tây đảo Ireland, thân nhân của ông Biden và dân làng đã làm lễ ăn mừng.
Kênh SkyNews tại Anh nói nhà ông Joe Blewiit, thân nhân xa của ông Joe Biden, đã chúc mừng tổng thống tân cử của Hoa Kỳ.
Cụ tổ ông Biden là Edward Blewitt từ làng này ra đi và đến Hoa Kỳ vào giữa thế kỷ 19. Ông thuộc lứa người Ireland bị đẩy khỏi quê hương vì nạn đói và sự áp bức mà chế độ thuộc địa của Đế quốc Anh gây ra trên Hòn đảo Xanh.
Năm 2016, ông Joe Biden có về làng Ballina thăm họ hàng và hồi 2017, ông Joe Blewitt được mời tới Nhà Trắng.
Trong sổ lưu niệm ở làng còn dòng chữ ông Biden viết "Trái tim tôi thuộc về vùng Tây Bắc Pennsylvania, nhưng tâm hồn luôn ở đây, với Ireland".
Đàm phán hai bên thành ra ba bên?
Nay, chính giới Anh bị cho là đang lo ngại rằng thái độ của ông Biden ủng hộ rõ rệt cho nước Cộng hòa Ireland và EU, bên đối điện với Anh của đàm phán Brexit trong vấn đề biên giới Anh-Ireland, có thể gây khó khăn cho London.
Theo trang Financial Times, quan hệ riêng giữa hai ông Joe Biden và Boris Johnson là 'không có gì', vì hai người chưa bao giờ gặp mặt. Chưa kể ông Biden từng bình luận rất tệ về thủ tướng Anh, gọi ông Johnson là "a physical and emotional clone of Trump' (bản sao cả về hình dạng và tình cảm của Trump".
Ông Biden không chỉ trực tiếp có liên hệ với CH Ireland, quê hương của tổ tiên ông, mà còn nói thẳng rằng ông muốn Thỏa thuận Ngày thứ Sáu Tốt lành phải được đảm bảo.
Trưởng thương thuyết của EU, ông Michel Barnier (phải) đang trở lại London để có các cuộc đàm phán với Anh về Brexit
Nhìn chung, các báo Anh cho là chính phủ của Thủ tướng Johnson sẽ phải rất cố gắng để "hàn gắn" với Đảng Dân chủ Mỹ, nhất là vì ông Johnson, khi còn là nhà báo, đã gọi Tổng thống Barack Obama lúc đó là "người một phần là Kenya (part-Kenyan) vốn căm ghét sẵn đế quốc Anh".
Một số báo Ireland còn nói nếu cần, chính phủ Ireland sẽ mời ông Biden đến thăm vùng biên giới với Bắc Ireland thuộc Anh để chuyển tải thông điệp cứng rắn cho chính phủ Anh.
Nhưng điều có thể khiến Anh phải chọn một phương án Brexit mềm mỏng hơn với EU còn phụ thuộc vào chuyện tân chính phủ Mỹ muốn gì từ đàm phán thương mại với London, dự kiến xảy ra sau khi Anh rời EU từ tháng 1/2021.
Một thỏa thuận với Hoa Kỳ trong tương lai sẽ phụ thuộc nhiều vào thỏa thuận tương tự Anh -EU... mà hiện còn một số mảng chưa giải quyết xong.
Dù hai bên Anh và EU nó họ đều cố gắng đạt thỏa thuận vào giữa tháng 11 này, tức là chỉ còn hơn một tuần nữa, các nhà bình luận tỏ ý nghi ngờ tính khả thi của đàm phán 'tăng tốc' Anh-EU.
Hiện EU là đối tác thương mại lớn nhất của Anh.
Anh xuất sang EU 300 tỷ bảng năm 2019, chiếm 43% xuất khẩu cả nước, và nhập về 372 tỷ (51% nhập khẩu).
Con số tương ứng với Hoa Kỳ nhỏ hơn một chút: Anh nhập vào 147 tỷ USD hàng hóa và dịch vụ từ Mỹ, và xuất sang Hoa Kỳ 125,6 tỷ USD năm 2019.
Khả năng cả Anh và Mỹ ký CPTPP?
Bác bỏ các nghi ngại này, Bộ trưởng Ngoại giao Anh Dominic Raab nói hôm Chủ Nhật rằng Anh Quốc coi Hoa Kỳ là "đồng minh quan trọng nhất" và sẵn sàng làm việc với chính phủ mới tại Mỹ vì quyền lợi chung.
NGUỒN HÌNH Ả
Còn theo biên tập viên châu Âu của BBC News, bà Katya Adler thì bức tranh chung không hẳn đã tệ cho Anh nhưng sẽ không dễ, và khả năng cùng vào CPTPP là một 'lối thoát' nếu đàm phán Brexit bế tắc:
Hoa Kỳ đánh giá cao quan hệ với Anh, cả về an ninh và địa chính trị.
Brussels và Nhà Trắng thời Biden sẽ làm việc với Anh trên trường quốc tế nhằm kiềm tỏa Trung Cộng và Nga và chống biến đổi khí hậu.
Trong hoạt động thương mại của Anh với toàn cầu trong năm 2018, EU chiếm 49%. Nhật Bản, Singapore và Việt Nam được gộp trong "phần còn lại của thế giới" (phần đỏ) do thỏa thuận thương mại của EU với các nước này chưa có hiệu lực hồi 2018
Chúng ta đã nghe từ người thân cận với ông Biden rằng ông sẽ không đặt 'nước Anh thời Brexit' lùi về cuối hàng trong thảo luận thương mại, như TT Barack Obama từng cảnh báo".
Thực tế là người Mỹ luôn đàm phán rất cứng rắn, và sẽ không hề có viễn cảnh một 'thỏa thuận vĩ đại' trước mắt cả, cho dù TT Trump luôn cổ vũ cho ý tưởng đó.
Nay ý tưởng được tính đến là để Anh và Mỹ cùng tham gia Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), hiện có Canada và các nước khu vực châu Á-Thái Bình Dương," bà Adler viết trên BBC News hôm 09/11.
Cùng lúc, cựu Thủ tướng Anh Gordon Brown (Đảng Lao động) nói trên BBC's Radio 4 rằng ông Biden "luôn là người bạn của nước Anh" nhưng hiển nhiên có quan điểm là "muốn Anh ở lại EU".
Ông Gordon xác nhận ông Biden "đã lo ngại Anh phá vỡ Thỏa thuận Ngày thứ Sáu Tốt lành về hòa bình ở Bắc Ireland", và chính phủ Hoa Kỳ sẽ không ký thỏa thuận thương mại với Anh nếu London làm chuyện đó.
Gần đây, một động thái của chính phủ Johnson đã gây ra lo ngại tại EU. Đó là chính phủ Anh thúc đẩy cho thông qua một bộ luật cho phép Anh tự không chấp hành các thỏa thuận quốc tế.
Ông Biden đã bày tỏ quan ngại về điều này, theo trang The Guardian.
Thách thức cấp thời cho ông Johnson vào những ngày tới như thế sẽ không hề nhỏ
