Bị trục xuất khỏi Hoa Lục,
nhiều nhà báo ngoại quốc đến Đài Loan
nhiều nhà báo ngoại quốc đến Đài Loan
Cho đến nay, Đài Loan đã ghi nhận thêm 22 nhà báo nước ngoài thường trú, trong đó bao gồm cả một số nhà báo bị Trung Cộng đại lục cấm cửa. ĐCSTQ và Đài Loan hiện đang mâu thuẫn trên nhiều phương diện và Đài Loan đang thu hút các nhà báo nước ngoài bằng quyền tự do báo chí.
Theo báo cáo của VOA, vào ngày 27/8, bộ Ngoại giao Đài Loan cho biết, 22 nhà báo nước ngoài đã đến làm thủ tục đăng ký hành nghề vì “Đài Loan có quyền tự do ngôn luận báo chí và chúng tôi tôn trọng quyền lợi này”. Còn về phía chính phủ Trung Cộng , ĐCSTQ thực hiện giám sát các nhà báo nước ngoài và kiểm duyệt Internet. Đầu năm 2020, ĐCSTQ đã trục xuất một số nhà báo Mỹ khỏi Trung Cộng.
Trong số 22 nhà báo đã đăng ký, có 7 nhà báo nước ngoài đã từng sống ở Trung Cộng (không bao gồm Hồng Kông), một số trong họ đã bị Bắc Kinh trục xuất vì nội dung các bài báo của họ xuất bản hồi tháng 3 khiến chính phủ Trung Cộng bất bình. Các nhà báo nước ngoài bị trục xuất đã từng làm việc cho The New York Times và The Wall Street Journal. Bà Danielle Rhoades Ha, phó chủ tịch truyền thông tờ The New York Times cho biết: “Do lệnh trục xuất của chính phủ Trung Cộng, chúng tôi đã chuyển một số nhà báo bị ảnh hưởng đến các khu vực khác nhau ở châu Á, trong đó có Đài Bắc (thủ phủ Đài Loan)”.
Trung Cộng và Đài Loan nằm cùng múi giờ và thời gian bay ngắn nhất giữa hai nơi chỉ mất 80 phút. Từ Đài Bắc bay đến các thành phố lớn ở các nước Đông Nam Á mất khoảng 2 đến 4 giờ đồng hồ, bay đến Nhật Bản và Hàn Quốc khoảng 3 giờ.
Ông Cốc Linh Linh (Gu Lingling), phó giáo sư báo chí tại Đại học Quốc gia Đài Loan, cho biết: “Cho dù họ không ở Trung Cộng đại lục, họ vẫn có thể thực hiện rất nhiều cuộc phỏng vấn nghiên cứu trên Internet”.
Tại Trung Cộng , các nhà báo đưa tin nhạy cảm về chính trị có thể bị cảnh sát theo dõi hoặc thậm chí giam giữ. Freedom House đã chỉ ra trong một báo cáo nghiên cứu được xuất bản năm 2020 rằng, ĐCSTQ và các cơ quan chính phủ từ lâu đã cố gắng cản trở các nhà báo nước ngoài để tác động đến dư luận và kiểm soát các phương tiện truyền thông. Nghiên cứu cho thấy trong 10 năm qua, “nỗ lực kiểm soát nội dung của các bản tin trên phương tiện truyền thông đã gia tăng đáng kể”.
Giáo sư Hầu Chính Nam (Hou Zhengnan) tại học viện truyền thông đại chúng, Đại học Nghĩa Thủ, Đài Loan tiết lộ, chính quyền ĐCSTQ đôi khi cử người bí mật theo dõi các nhà báo nước ngoài.
Đài Loan là một quốc gia dân chủ, cho phép các nhà báo đưa tin về bất kỳ chủ đề nào hoặc phỏng vấn bất kỳ ai. Đài Loan được liệt vào địa điểm tự do nhất châu Á trong bảng xếp hạng tự do toàn cầu do Freedom House công bố năm 2020.
James Gomez, Giám đốc khu vực Viện chính sách Asia Centre tại Bangkok, cho biết: “Đài Loan hy vọng sẽ thể hiện mình là một quốc gia lấy giá trị tích cực làm trụ cột, nơi mà các giá trị dân chủ và nhân quyền được thể hiện đầy đủ, chứ không chỉ để quảng bá cho bản thân”.
“Tôi nghĩ Đài Loan sẽ muốn làm gương cho các quốc gia khác. Một quốc gia có thể nói được, làm được”, ông James Gomez nói.
Hiện nay, có 68 hãng truyền thông nước ngoài ở Đài Loan và 114 nhà báo nước ngoài thường trú tại Đài Loan.
Theo các kênh truyền thông Hồng Kông, các nhà báo nước ngoài thường trú tại Hồng Kông có thể bị Cục an ninh quốc gia mới thành lập trực thuộc Cục di trú Hong Kong từ chối cấp thị thực.
Ông Cedric Alviani, Giám đốc văn phòng Đông Á của tổ chức Phóng viên không Biên giới cho biết: “Bạn có thể bị trục xuất bất cứ lúc nào và đơn xin gia hạn thị thực của bạn có thể bị từ chối. Đây là mối đe dọa chính đối với việc ổn định hoạt động báo cáo tin tức”.
Tuy vậy, Phó giáo Sư Gu Lingling cũsng cho biết: “Nhiều người Đài Loan còn thiếu kỹ năng tiếng Anh và tầm nhìn quốc tế sâu rộng, đó là lý do tại sao Hồng Kông và Singapore là các điểm đến thu hút các nhà báo hơn”.
Ông Gomez cho rằng: “Đài Loan có thể cần ban hành luật mới để hỗ trợ các thủ tục pháp lý cho các hãng thông tấn nước ngoài thành lập các trạm phóng viên ở Đài Loan được thuận lợi hơn”.
Trung Cộng chưa đủ khả năng xâm lược Đài Loan
Trước một tuyên bố gây tranh cãi về việc Đài Loan dễ bị Trung Cộng tấn công, Bộ Quốc phòng (MND) Đài Loan cho biết Quân đội Trung Cộng (PLA) chưa có khả năng xâm lược hòn đảo, theo Taiwan News.
Trong bài phát biểu vào ngày 10/8, cựu tổng thống Đài Loan Mã Anh Cửu nói rằng “trận chiến đầu tiên sẽ là trận cuối cùng” nếu Đài Loan đối đầu với một cuộc tấn công của PLA. Đáp lại, MND hôm thứ Hai (31/8) cho biết chiến thuật của PLA khó triển khai vì đặc điểm tự nhiên của eo biển Đài Loan, phương tiện đổ bộ và khả năng hậu cần của lực lượng này không đủ, và PLA cũng thiếu khả năng chiến đấu để xâm lược toàn bộ Đài Loan.
Hôm thứ Hai, bên cạnh việc trình đề nghị lên Quốc hội xin cấp ngân sách cho hoạt động năm 2021, MND cũng đã gửi cho cơ quan lập pháp Đài Loan “Báo cáo về sức mạnh quân sự của PLA vào năm 2020” và “Kế hoạch 5 năm tái cơ cấu và quản lý quân đội”.
Ngoài những nhận xét nêu trên, báo cáo cho biết thêm rằng các phương tiện lội nước và khả năng hậu cần của PLA không đủ và nó chưa có khả năng chiến đấu toàn diện để xâm lược Đài Loan. Báo cáo chỉ ra rằng các hành động mà PLA có thể làm đối với Đài Loan bao gồm ngăn chặn hoạt động quân sự chung, phong tỏa chung, không kích chung và hoạt động đổ bộ chung.
