Trump vượt Đại-Tây dương!

Trump từ lúc vừa đắc cử chưa kịp vào Bạch ốc, thế giới đã bắt đầu bị động. Âu châu và Pháp như bị lọt vào bẩy. Những va chạm về văn hóa, về kinh tế, về ngoại giao, tất cả làm cho người ta có cảm tưởng như thỏ bị chói mắt bởi ánh đèn pha. Ai cũng nhìn thấy sự việc xảy tới mà không làm gì được.

Sau khi Liên-xô sụp đổ, chiến tranh lạnh chấm dứt, qua năm 1992, học giả Francis Fukuyama của Huê kỳ hân hoan bảo “Lịch sử kết thúc” (La fin de l’histoire). Dĩ nhiên Dân chủ Tự do là kẻ chiến thắng cuối cùng .

Nhưng thường dự đoán là khó, nhứt  là dự đoán về tương  lai thế giới!

Thật vậy, thực tế cho thấy từ 3 thập niên qua, lịch sử vẫn chưa kết thúc. Độc tài vẫn tràn lan, cộng sản vẫn sống nhăn răng, và còn  tỏ ra khỏe mạnh nữa. Ở Việt nam, cộng sản còn đưa dân dùi cui lên cai trị. Một thứ chế độ hoàn toàn mới: “cộng sản dùi cui!”. Khói lửa vẫn hực trời, diệt chủng ở Rwanda, đánh nhau chết bỏ ở Trung-Đông, khủng  bố Hồi giáo ở khắp các xứ văn minh tây phương, đánh nhau ở Irak và Afghanistan, phong trào mùa xuân Á-rặp, kinh tế xứ Tàu bổng phát triển và hiểm họa Tàu, …

Chiến tranh vẫn chưa hết, độc tài vẫn chưa hết, cộng sản vẫn chưa chết nhưng Dân chủ Tự do thì ngất ngư như con tàu say sóng.

Chiến tranh chẳng những  chưa hết mà còn đang bùng nổ ở ngay Âu châu. Ukraine là một nước độc lập, đầy đủ chủ quyền, bị Poutine kéo quân tới đánh chiếm ngang ngược mà LHQ, tức cả Thế giới, hoàn toàn bất lực, không thể can thiệp được để bảo vệ luật pháp.

Âu châu và Otan (*), tổ chức quân sự có nhiệm vụ bảo vệ an ninh cho các thành viên, cũng không dám nhìn thẳng để thấy tương lai của chính mình cũng không có gì bảo đảm cả. Chỉ vừa kịp biết, từ nay, Âu châu không còn có thể núp được dưới cây dù của Huê kỳ nữa.

Và bóng của Trump bổng phủ lên khắp Âu châu. Dư luận ở Pháp không ngày nào không nói về Trump.

Nói rỏ là ông Trump đang thật sự ngự trị khắp truyền thông  Pháp. Mở tờ báo là có tin về Trump, hình ảnh Trump đang chu miệng, lúc méo, lúc tròn xoe, khi múa tay, hoặc lắc đấu, …

Trump ở khắp nơi

Từ lúc Trump đắc cử, không ngày nào báo chí Pháp không đăng những lời tuyên bố giựt gân của ông ở trang nhứt. Cả hình ảnh. Theo tổng kết của ký giả Mathias Penguilly (L’Express, 06/02/25), thì số bài báo Pháp đăng về Trump nhiều hơn cả những thông tin về Thủ tướng Pháp đang tại chức!

Có ghê chưa?

Tin chạy chữ lớn trên trang nhứt “Trump đánh thuế mạnh lên hàng hóa của Canada, Mexique và cả Pháp và Âu châu  bán qua Huê kỳ”. Tiếp theo, Trump  “lấy Grenland, từ 1952 thuộc về Đan-mạch, nước đồng minh xưa nay của Huê kỳ, lấy lại kênh đào Panama. Ngày 05/02/25, Trump hứa sẽ biến dải Gaza trở thành “Côte d’Azur”, vùng duyên hải ở phía Đông Nam xứ Pháp, nơi du lịch và hằng năm tổ chức Đại hội Điện ảnh thế giới làm cho bà Susie Wiles, cựu chủ tịch chiến dịch vận động ứng cử của ông nay vừa được bổ nhiệm làm Đổng lý Văn phòng, bị mê hoặc đờ người.

Cứ như thế, mỗi ngày qua, Âu châu bị giựt dậy với một tuyên bố mới, giựt gân mạnh của ông  Tổng  thống Huê kỳ. Và cứ mỗi lần nghe ông tuyên bố, người ta tự đặt ra nhiều câu hỏi “không  biết ông ấy có biết rõ là ông nói điều gì đó hay không và ảnh hưởng của những  điều ông nói đó hay không? Như có thể làm xáo trộn tình hình địa chánh của bên này Đại Tây dương ? » .

Đối với giới truyền thông Âu châu, hiện tượng Trump trở lại Bạch ốc là cả một môi trường quan trọng thuận lợi cho những chuyện đều có thể được.

Tuần này, tuần báo L’Express lại không đăng và bình luận những lời tuyên bố của Trump nữa mà dành riêng số báo khai thác mối quan hệ giữa Trump và Musk, qua những nhận xét của nhiều người chuyên về vấn đề Huê kỳ. Dự đoán của họ là cảnh đồng sàng dị mộng của 2 nhà tỷ phú sẽ khó bền vững (CM tôi,  trong 1 bài viết trước đây, có nêu cảnh đồng  sàng dị mộng của 2 nhà tỷ phú) .

Trong  gần đây, chắc truyền thông  Âu châu, cả Tây nữa, sẽ không ồ ạt loan tin về Trump nhiều nữa. Theo tài liệu Pháp, báo chí Pháp trong 4 tháng trước ngày bầu cử Quốc hội Âu châu hồi tháng 6 năm rồi, đã loan tin về Âu châu 4 lần ít hơn khi loan tin về bầu cử tổng thống Huê kỳ lúc cuối năm .

Nhận xét làm kinh ngạc nhiều người, nhưng đó không phải là chuyện mới lạ gì. Hồi bầu cử Trump lần thứ nhứt, báo chí Tây cũng đã một dịp ầm ỷ, nổi đình nổi đám, suốt thời gian dài. Cả Âu châu nữa .

Theo tài liệu của INA Pháp (Institut National de l’Audio-visuel – Viện Quốc gia Nghe-thấy) thì 16 cơ quan truyền thông lớn của Pháp, trong thời gian 01/03/2017 tới 31/01/2021, nói tới tên của Thủ tướng Pháp ít hơn tên của ông Trump. Cho tới năm 2020, tên của 2 ông Thủ tướng Pháp, Edouard Philippe và Jean Castex, mới được nói tới nhiều nhờ báo chí loan tin về dịch Covid 19 và nhắc tời 2 ông là người có trách nhiệm.

Cụ thể hơn là suốt 2 năm đầu của nhiệm kỳ tổng thống I, ông Trump xuất hiện trên truyền thông Pháp từ 50 tới 60% hơn giới chức chánh phủ Pháp.

Tới tháng 7/2024, lúc Trump chỉ là dự bị ứng  cử tổng  thống Huê kỳ, bổng ông chiếm hết mặt báo Pháp, TV liên tiếp nói tới, sau khi ông tai qua nạn khỏi sau vụ bị ám sát hụt .

Nhưng điều quan trọng người ta muốn biết là sự xáo trộn thế giới sẽ như thế nào, tới mức độ nào, có thể tác động tới Âu châu do Trump gấy ra trong những  ngày tới ?

Cũng theo báo Pháp, Trump là một thứ « dả tưởng » (fiction). Thực tế, tư bản chỉ muốn kết thúc thứ Dân chủ Tự do hiện còn tồn tại cho tới nay. Theo suy nghĩ của những nhà tư bản trong chánh phủ mới của Trump thì “Dân chủ Tự do là thứ không phải dành cho mọi người. Chỉ những người có quyền, những người mạnh, mới cần tới Tự do” (Theo Peter Thiel, một trong những lý thuyết gia ở Silicon Valley và là người gần gủi với Phó Tổng thống J.D.Vance và cả Musk) .

Theo nhà bình luận Pháp Jérôme Leroy, Trump đúng là một thứ nguyên mẫu của sự thô bạo ít khi làm trở ngại những ý muốn của ông, ngay cả những ý muốn rất trẻ con.

Trump chỉ là một thứ « dả tưởng ». Ông không có thật. Ông là một nhơn vật kỳ lạ, có tính khôi hài, nhưng thứ khôi hài khó làm cho người ta cười được. Như ông nói sẽ biến Gaza trở thành Côte d’Azur, điều này cho thấy ông không suy nghĩ ở mức bình thường và thiếu cái « siêu-ngã » (le surmoi) ở ông!

Cây dù Mỹ nay bị lủng

Thế giới bị quá bất ngờ khi phát hiện cặp Trump và Musk liên kết với những nhà tỷ phú kỷ thuật là những người bảo thủ tôn sùng thuyết toàn cầu hóa  hoàn toàn tự do, phi điều lệ, theo nguyên tắc tư bản hiếu chiến, áp đặt kỷ thuật của họ lên cả thế giới theo đường lối của Trump.

Đó là thứ mà các nhà nghiên cúu gọi là “chủ nghĩa kỷ thuật-phong kiến” (Techno-féodalisme) và nó cũng đang chuyển mình biến thành “chủ nghĩa kỷ thuật- đế quốc” (Techno-impérialisme). Hậu quả của toàn cầu hóa phi điều lệ sẽ vô cùng nguy hại. Thực tế cho thấy chỉ mới đó, nhà tỷ phú kỷ thuật trẻ Mark Zuckerberg đã từng theo Tàu và cả Việt nam về kiểm duyệt thông tin mạng nay vội quay về qui hàng dưới trướng của Trump .

Âu châu đang bị cánh Trump tấn công vì Âu châu chủ trương kinh tế tự do nhưng phải được điều tiết, cả sự toàn cầu hóa cũng vậy, điều ngày đi ngược lại chủ trương của cánh Trump.

Ngoài ra, Âu châu còn bị ảnh hưởng ngày càng nặng hơn của phong trào cực hữu ở Ý với bà Thủ tướng Giorgia Meloni đang cấu kết chặt chẽ với Musk và Trump. Trong lúc đó Pháp ngày càng thêm suy yếu vì những khủng hoảng chánh trị kế tiếp, Anh tự cô lập vì Brexit và Đức đang đợi kết quả bầu cử vào cuối tháng 2 với viển ảnh cực hữu có thể thắng lớn.

Trong hoàn cảnh không còn thuận lợi nữa, Âu châu từ nay phải tự lo củng cố nội lực chung, phải xác định mình là một thực thể địa chánh duy nhứt trước đường lối chánh trị mới của Huê kỳ.

Hơn bao giờ hết, ý nghĩa vì quốc gia, cho quốc gia là trên hết nay không còn nữa. Tương lai của Âu châu phải được quan niệm là giá trị sanh tử chung với nhau một khối. Âu châu phải được đề cao mãi mãi là cái nôi muôn đời của Dân chủ Tự do, nên không  gì hơn là Âu châu tự tin ở chính mình!

Nguyễn thị Cỏ May

Chú thích của diễn đàn

(*) OTAN theo Pháp Ngữ, NATO theo Anh ngữ là chữ viết tắt của Minh Ước Bắc Đại Tây Dương

 n