Câu chuyện đã quá rõ ràng, không ai có thể phủ nhận được: Marjorie Taylor Greene (MTG) là sản phẩm của một thời tao loạn, giống như minh chủ của cô ta. Thực ra, còn hơn thế nữa, cô ta đang trở thành một đại lãnh tụ của phong trào cực hữu dân tộc bạch chủng Cơ Đốc giáo (White Christian Nationalism) vẫn được thể hiện nơi những nhóm bạo lực tham gia cuộc bạo động ngày 6-1 nhằm xóa bỏ kết quả cuộc bầu cử tổng thống 2020 để giữ Donald Trump lại trong Nhà Trắng tiếp tục chính sách MAGA của ông ta, chính là “lý tưởng tranh đấu” của khối quần chúng da trắng cực đoan này.
Lý lẽ là hiển nhiên. Tổ chức CPAC (Hội nghị Hành động Chính trị Bảo thủ) hẳn phải lú lắm mới chọn Trump làm ứng cử viên tổng thống và Kari Lake làm phó. Cô Lake này đã hẳn là một tín đồ MAGA số 1, suốt ngày chỉ lải nhải “bầu cử gian lận”. Nhưng bà đã điên rồi, cho nên cứ lảm nhảm như Mộ Dung Phục “Ta là thống đốc Arizona”. Còn Trump? Mặc dù ông ta từng ra tranh cử năm 2016 với chiêu bài MAGA (Make America Great Again – Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại), sau này trở thành một “tín ngưỡng” của một phần quần chúng da trắng muốn giành lại nước Mỹ cho riêng mình theo “thiên mệnh hiễn nhiên (manifest destiny), nhất là ở những tiểu bang đỏ, Trump đang vướng vào ít nhất bốn vụ án (tổ chức bạo loạn 6-1; âm mưu gian lận phiếu và dựng cử tri đoàn giả ở Georgia; cưỡng chiếm hồ sơ của Tòa Bạch Cung; dùng tiền vận động tranh cử trám miệng nữ diễn viên phim chịu chơi). Ngay cả quần chúng bảo thủ cũng chán ngán không còn muốn nhìn ông nữa. Bởi thế mà đại hội CPAC vừa qua vắng vẻ khác thường – quần chúng cũng không, chính khách cũng chẳng có.
Vì phong trào MAGA của Trump không còn Trump nữa, cho nên sự lựa chọn MTG cũng là chuyện hiển nhiên, cho dù cô ta là phụ nữ và có thể còn “trẻ người non dạ”. Ít nhất cô ta đã dám nói thẳng: “Đảng Cộng Hòa của chúng ta phải là một đảng dân tộc chủ nghĩa. Và tôi là người Cơ Đốc giáo, và tôi nói lên điều này một cách tự hào chúng ta phải là những người dân tộc chủ nghĩa Cơ Đốc giáo”. Giới thức giả về tôn giáo và chính trị từ bao lâu nay đã bày tò sự lo ngại về sự nguy hiểm của sự bùng phát chủ nghĩa dân tộc bạch chủng Cơ Đốc giáo này. Chủ nghĩa này không những cổ vũ sự kỳ thị có tính dân tộc, màu da mà còn về tôn giáo, mà mối nguy hiểm từ sự kỳ thị này chính là những hành động nhằm vào những thành phần được xem là khác màu da – giống như bao thời trước đây người ta đóng cửa với người Hoa, người Hồì giáo, người Latino – trong việc củng cố một nước Mỹ mà người da trắng thống trị.
Trong cả 7-8 năm nay, Donald Trump đã khéo léo tìm đủ mọi cách để tồn tại như một trong những nhân vật nổi bật nhất của thời đại. Trong bốn năm nước Mỹ không may có ông ta làm tổng thống. Và hơn hai năm qua, giữa bao nhiêu tội trạng đang bị điều tra và truy tố, ông ta vẫn mộng du trở lại Tòa Bạch Ốc bằng cuộc bầu cử tổng thống năm 2024 để làm lịch sử, vì ông ta tin ở sức mạnh của lực lượng MAGA sau lưng ông ta (Thực ra, trong lịch sử nước Mỹ, có Tổng thống Grover Cleveland có hai nhiệm kỳ không liên tục, từ 1885-1889 và 1893-1897). Đúng là ông ta phải nghĩ rằng người Mỹ da trắng thời nay cũng nhẹ dạ như bao thời trước! Nhưng sự thực thì người Mỹ không nhẹ dạ đến thế, bằng chứng là ông ta đã thua trong bầu cử năm 2020! Và quần chúng MAGA có thể đang kiếm một người thay ông ta.
Xem chừng MTG đang học theo cách của người hùng của cô ta, và trong thực tế cũng là lãnh tụ của cô ta, cho nên hiện nay trong giới nữ lưu chính trị, chẳng có nhân vật nào có thể “gây tranh cãi” (hay “tai tiếng”) hơn cô ta – ngay cả Dân biểu Cộng Hòa Lauren Boebert của tiểu bang Colorado (một nữ lưu mê súng đạn) hay ứng cử viên thống đốc kiên cường Kari Lake của đảng Cộng Hòa Arizona. Tấn tuồng của MTG đã diễn từ 3-4 năm qua, chẳng biết còn kéo dài trong bao lâu nữa. Tuy nhiên, chừng nào MAGA đang còn là một nguy cơ, một thảm họa của đất nước, thì MTG đương nhiên vẫn có chỗ đứng trong lòng MAGA, và do đó còn có chỗ đứng trong lịch sử!
Điều rõ ràng là cô ta đã cho thấy mình là một học trò “kiệt xuất” của ông thầy. Lời nói không mất tiền mua, nhưng để bán được mà không phải trả phí tiếp thị, thì đừng sợ phải dài mũi như Pinocchio (Thằng Người Gỗ), cứ nói những lời dối trá, rồi người ta cũng tin! Đó là một học thuyết chính trị đã có từ thời Hitler hay Mussolini, hay ngay cả những thời trước đó (Tào Tháo)! Cho nên giống như thầy, trò ngày nào cũng cố sáng tạo những lời phát biểu có tính “đi vào lịch sử” khiến cho giới truyền thông không thể bỏ qua – nhất là truyền thông thời nay, có dòng chính, dòng phụ, mà chính lưu ngày càng bị át tiếng, xuyên tạc, cho nên “hạ lưu” ngày càng nở rộ như cỏ dại lây lan.
Đương nhiên, không ai lạ lùng gì về con người của MTG. Cô ta giống ông Trump còn hơn con của ông Trump. Ivanka Trump nay đang còn giữ khoảng cách với cha mình, cho dù nhờ cha mà Ivanka từng có danh hiệu cố vấn cao cấp của tồng thống. Còn MTG thì không. Càng ngày cô ta càng thấy gần gũi với Trump. MTG từng trợ lực âm mưu của Trump đảo ngược kết quả bầu cử tổng thống năm 2020, và vẫn ủng hộ những lời lải nhải bịa đặt của Trump về bầu cử gian lận. Cô ta vẫn lên tiếng đòi hỏi phải phủ nhận kết quả bầu cử tại Georgia, cho dù ai cũng biết đó là một đòi hỏi ngu xuẩn, điên rồ vì đã từ lâu, tiểu bang Cộng Hòa này đã xác nhận không những ông Biden thắng ở đây, mà tòa án ở Fulton County của Georgia đang xét xử vụ án Trump âm mưu gian lận bầu cử ở Georgia để kiếm thêm 11.700 phiếu và dựng một cử tri đoàn giả.
MTG cũng là thành viên đấu tranh cho nhóm Diễn đàn Đối kháng (Sedition Caucus) của một số dân biểu MAGA từng đòi hỏi phải kiểm phiếu lại số cử tri đoàn trong bầu cử 2020, ngay cả khi những cơ quan liên bang và tòa án theo dõi bầu cử đã không thấy có bằng chứng bầu cử gian lận. Vài ngày sau khi ông Biden nhậm chức, Greene đưa ra đề nghị truất bãi về tội “lạm dụng quyền lực”. Ngày 4-2-2021, Hạ Viện Mỹ bỏ phiếu không cho cô ta đảm nhận bất cứ chức vụ nào trong các ủy ban của Hạ Viện sau khi cô đưa ra những phát ngôn bừa bãi ủng hộ bạo lực chính trị. Cô ta chỉ được trở lại các ủy ban này sau khi đảng Cộng Hòa nắm được đa số mong manh tại Hạ Viện trong bầu cử năm 2022.
Để hiểu MTG, chúng ta chỉ cần nhớ cô ta là sản phẩm MAGA chính hiệu, có nghĩa là “không có MAGA thì không có ta”; và có thể còn hơn thế nữa, một “lãnh tụ” của nhóm MAGA khoảng hai chục người tại Hạ Viện. Bởi thế mà cô ta được mô tả là một người cực hữu quá khích và thiên về thuyết âm mưu. Làm sao khác được? MTG là từ lò MAGA mà ra! Trong dịp Tổng thống Joe Biden đọc bài diễn văn Tình hình Liên bang (State of the Union), MTG ngồi chung với nhóm dân biểu MAGA, và mặc dù Chủ tịch Hạ Viên Kevin McCarthy thuộc đảng Cộng Hòa (đang nắm thế đa số) cố giữ một môi trường chính trị văn minh, ông vẫn không ngăn cản được cô ta thỉnh thoảng đứng dậy la hét “Liar, liar!” (nói dối) nhằm vào ông Biden. Như người ta nay đã hiểu, TMG hiện là một người rất gần gũi với McCarthy, đến mức giới quan sát mô tả cô ta là một nhân vật rất quan trọng, có nhiều ảnh hưởng với McCarthy và ngay cả đảng Cộng Hòa tại Hạ Viện, cho dù chỉ 1-2 năm trước, người ta vẫn xem cô ta là một thành phần vô danh tiểu tốt.
Cũng như Trump, TMG nổi tiếng về chuyện thường xuyên phát ngôn bừa bãi, bất kể những nguyên tắc về đạo đức, giáo dục, văn hóa chính trị. Greene quảng bá những thuyết chống chủ nghĩa Do Thái giáo, suy tôn da trắng thượng đẳng, rao giảng thuyết âm mưu diệt bạch chủng, QAnon và Pizzagate (Bà Hillary Clinton đang tổ chức mua bán trẻ con!). Cô ta cũng tố chính quyền cổ vũ chuyện bắn giết hàng loạt ở Hoa Kỷ, kể cả dựng lên vụ 9/11. Trước khi tranh cử, cô ta ủng hộ lời kêu gọi xử tội những chính khách Dân Chủ lãnh đạo như Hillary Clinton và Obama. Khi đã là dân biểu, cô ta xem đảng Dân Chủ như một đảng Quốc Xã kiểu Hitler, và những biện pháp chích ngừa COVID như sự xử tử người Do Thái trong thời Đức Quốc Xã, Trong vụ Nga xâm lăng Ukraine năm 2022, cô ta bắt chước Trump, lớn tiếng ca ngợi Putin.
Đặc biệt là cô ta luôn luôn kêu gọi bao lực. CNN từng đưa ra một video trên Twitter vào tháng tư năm 2022, MGT đã phát biểu trước khi được bầu vào Quốc Hội năm 2020: “Pelosi là một kẻ phản quốc. Bà ta phải bị tội. Bà ta đã thề bảo vệ người dân và bảo vệ luật pháp, thế nhưng bà lại tiếp tay cho kẻ thù của đất nước. Họ xâm nhập bất hợp pháp đất nước của chúng ta – đó chính là tội phản quốc”. Ý của cô ta là bà Pelosi, chủ tịch Hạ Viện thời đó, đã không ủng hộ Trump xây tường biên giới. TMG cũng nói: “Theo luật pháp của chúng ta, những dân biểu và thượng nghị sĩ phạm tội có thể bị trục xuất và không còn được phục vụ chính phủ nữa, nhất là tội ác có thể bị trừng phạt bằng án tử hình nếu phản quốc. Nancy Pelosi mang tội phản quốc, chúng ta muốn bà ta phải ra khỏi chính phủ này”. Cũng giống như Trump, TMG tha hồ nói bất cứ điều gì hung hãn đến mấy, nhưng dư luận dễ dãi bỏ ngoài tai!
Trong phiên tòa xử vụ bạo loạn ngày 6-1-2021, những phát giác về tổ chức Oath Keepers (Giữ vẹn lời thề), một lực lượng theo chủ nghĩa dân tộc bạch chủng rất đáng rùng mình. Đó là một tổ chức bán quân sự cực hữu chống chính quyền với danh nghĩa bảo vệ Hiến pháp, được thành lập từ năm 2009 – khi Obama mới nhậm chức tổng thống! Họ cổ vũ việc bất tuân lệnh của chính quyền mà họ cho là “vi phạm hiến pháp”. Nhóm này có khoảng 5.000 thành viên “hoạt động”, đến 2/3 là cựu quân nhân hay cựu nhân viên công lực, và đến 1/10 là quân nhân hay nhân viên công lực đang tại ngũ. Số thành viên ghi danh có đến gần 40.000 người. Trong vụ bạo loạn 6-1, Oath Keepers đã huy động cả mấy trăm người đến Tòa nhà Quốc Hội để hưởng ứng lời kêu gọi của Trump đảo ngược kết quả bầu cử. Hiện nay 5 người cầm đầu nhóm này đang ra tòa, và Stewarrt Rhodes, lãnh tụ của nhóm này, nói ràng ông ta tiếc ngày hôm đó đã không trang bị vũ khí cho những thành viên của mình. Cũng trong phiên tòa, người ta được biết đi theo Trump, nhóm này ngay từ ngày đầu tiên sau bầu cử đã gọi Biden là “kẻ soán đoạt”. Họ chủ mưu lật đổ Biden bằng bạo lực mà họ xem như là cuộc cách mạng thứ nhì sau Cách mạng 1776 lập quốc. Họ cho rằng thời điểm lúc đó tương tự như “tháng ba năm 1775”, cựu Tổng thống Trump “phải tranh thủ cơ hội cuối cùng” và “ông cần chúng tôi và súng đạn của chúng tôi để bảo vệ chế độ”.
Oath Keepers được nhắc đến vì một phát biểu của MTG vào tháng 12 năm ngoái: nếu cô ta và Steve Bannon (một tay sai chủ trương bạo lực của Trump) tổ chức cuộc nổi loạn ngày 6-1 năm 2021, thì cô ta đã cho vũ trang những người tham gia biến cố này. Ý của cô ta? Lẽ ra Oath Keepers phải dùng bạo lực cướp chính quyền. Với phát biểu này, báo chí đã lên tiếng đòi Hạ Viện phải lên án và trục xuất cô ta. Nhưng Hạ Viện vẫn im lìm!
Tuy nhiên, phát biểu gần đây của cô ta gây chấn động mạnh hơn nữa. Cô ta cho rằng nước Mỹ đang bị phân hóa rõ rệt giữa những tiểu bang đỏ của người Cộng Hòa, tiểu bang xanh của người Dân Chủ. MTG nghĩ rằng, cũng như Trump, cô ta phải thường xuyên có những sáng kiến. Cho nên vào cuối tháng hai, cô cho chào hàng mặt hàng mới: national divorce - đất nước ly dị. Có lẽ mặt hàng này ngẫu hứng từ vụ ly dị của cô ta chỉ vài tháng trước. Cho nên, cô ta nói đã đến lúc người Mỹ nên xét đến chuyện “ly dị”, đừng sống chung với nhau nữa. “Đúng là bi đát, tôi nghĩ chúng ta, tả cũng như hữu, đã đạt đến những bất đồng, khác biệt không còn có thể thỏa hiệp được nữa,” cô ta viết trên Twitter. “Tôi nói thay những người hữu khuynh và nói chúng tôi đã quá chừng chán ngấy, khi cánh tả đang dối trá và buộc chúng tôi và đám trẻ của chúng tôi phải tránh đường mà không nghĩ gì tới tôn giáo, tín ngưỡng của chúng tôi, những giá trị truyền thống và những niềm tin của chúng tôi vào chính sách kinh tế và vai trò của chính phủ”. Cô ta đề nghị nước Mỹ chia ra làm hai nước: một nước gồm những tiểu bang đỏ, một nước của những tiểu bang xanh. Ai ở nhà nấy – không nhìn mặt nhau, không chơi với nhau.
Chúng ta thừa hiểu cô ta nói không chỉ để gây sự chú ý liên tục của quần chúng và củng cố sự ủng hộ điên cuồng của khối cử tri MAGA dành cho mình. Mục đích không chỉ là sự hiện diện thường trực trên sân khấu chính trị. Tham vọng lấp ló trong những phát biểu như thế này là nhằm vào vị thế lãnh đạo quần chúng MAGA một khi Trump bị mất điểm hoàn toàn và chiếc ghế lãnh tụ để trống. MTG trở thành phụ nữ đầu tiên lãnh đạo khối cử tri này. Hơn thế nữa, so với Trump trước đây, Greene còn hung hăng hơn, đại chúng hơn, thường trực hơn. Nếu cô ta có được cái vị thế ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng Hòa năm 2024 cũng chẳng là điều lạ! Hay cuối cùng MTG là ứng cử viên phó tổng thống của Donald Trump cũng không chừng!
Tuy nhiên, nhờ cô ta phơi bày, chúng ta thấy được sự ngu xuẩn, điên rồ của chính khách cực hữu thời nay. Hơn thế nữa, một sự nguy hiểm có thể đưa đất nước đến bờ vực một cuộc nội chiến. Hay ít nhất một sự xung đột chính trị trên mọi mặt chủng tộc, tôn giáo, địa phương của nước Mỹ khiến cho đất nước này không thể tiến lên được. Chúng ta hiểu rõ hơn vì sao trước đây quần chúng MAGA theo chủ nghĩa dân tộc bạch chủng Cơ Đốc đi theo Trump và nay theo Greene.
Sự ngu xuẩn của chính khách thời nay là họ vẫn chưa hiểu sâu xa ý nghĩa của lời cảnh báo lịch sử lâu đời và đã được chứng nghiệm: “A house divided against itself cannot stand”, “United we stand, divided we fall”.
Ngay cả những chính khách Cộng Hòa có tâm huyết như Mitt Romney, Thống đốc Utah Spencer Cox … đã lên tiếng bác bỏ ý kiến điên rồ của MTG. Rất tiếc và đáng ngạc nhiên thay, những chức sắc cao cấp trong đảng (Chủ tịch Mitch McConnell chẳng hạn) lại im lặng trước những lời phát biểu báng bổ lịch sử và người Mỹ đồng bào ngày nay này. Và càng ngày cô ta càng nắm Kevin McCarthy, dân biểu Cộng Hòa chủ tịch Hạ Viện.
Đó chính là điều làm chúng ta đứng ngồi không yên, phải quan tâm, phải lo ngại và phải theo dõi trong mấy năm tới đây.
Hoàng Ngọc Nguyên