Hoàng Ngọc Nguyên
CHÚ CUỘI ĐI WASHINGTON
.png)
George Santos quyết ở lại mặc dù ủy ban Cộng Hòa của Nassau County từng đề bạt anh ta nay muốn Santos ra đi
.png)
Người vợ thật đã ly dị của George Santos (trái), người chồng giả tại dạ tiệc ở Mar-a-Lago của Trump
Ngày nay, người ta không còn nói “Nói dối như chú cuội” hay “Đúng là Xuân tóc đỏ” hay “Mũi dài như Pinnochio” nữa. Người ta nói “Santos”!
Cho đến giữa tháng giêng, tức chưa đến hai tuần sau khi được đưa tay lên tuyên thệ nhậm chức, có tin đồn ông “mục sư” sẽ phải sớm “xuất viện” trước yêu cầu của quần chúng. “Xuất viện” là anh ta không còn là dân biểu, thành viên của Hạ Viện Hoa Kỳ nữa! Hoặc từ chức, hoặc bị đuổi! Dù sao thì Ủy ban Đạo đức của Hạ Viện (House Ethics Committee) đã quyết định mở cuộc điều tra, và trục xuất xem chừng là phán quyết trông thấy. Tuy nhiên, cũng có tin đồn ông mục sư nói rằng ông vào chẳng phải dễ, phải bịa đặt bao nhiêu chuyện để lấy phiếu cử tri, cho nên không đời nào ông ta rút ra!
Dù sao, anh ta cũng đang là một quái nhân thời sự nổi tiếng, nổi tiếng đến mức hai dân biểu thuộc đảng Dân Chủ phải khâm phục và chọn tên anh ta cho một đạo luật về việc cấm man khai lý lịch: Santos Act! Stopping Another Non-Truthful Officer Seeker Act. Đứng tên trên một đạo luật đúng là một vinh dự hiếm có, bởi chính anh ta là niềm cảm hứng cho người viết luật. Đạo luật này đe dọa phạt tiền và phạt tù những ứng cử viên man khai lý lịch trong vận động tranh cử!
Gọi anh ta là mục sư vì qua cách ăn mặc của anh ta nhìn xa xa tưởng như anh ta là một thầy tu, mặc dù anh ta đã công khai xác nhận mình đồng tính. Anh ta đương nhiên làm gì cũng có chủ ý: anh ta muốn tạo “ấn tượng” với những người anh ta tiếp xúc, tạo sự nể trọng và tin cậy đối với một người tu hành. Mục sư dù sao cũng là một người vì đức tin ở Chúa Trời mà sống mình vì mọi người để mong mọi người vì mình.
Ngày 7-1 vừa qua, anh ta đã được tuyên thệ nhậm chức dân biểu tân cử của Hạ Viện sau bốn ngày ngồi cô đơn trong Hạ Viện đông đúc, chờ đợi dài cổ vì phía Cộng Hòa cứ bỏ phiếu lui, bỏ phiếu tới đến 15 lần mới hết làm tình làm tội dân biểu Cộng Hòa Kevin McCarthy để cho ông này được cử làm chủ tịch Hạ Viện. Điều này có nghĩa là nếu Tổng thống Joe Biden và bà Phó Tổng thống Kamala Harris vì lý do nào đó bất thần rút khỏi Nhà Trắng khi chưa hết nhiệm kỳ thì Hoa Kỳ sẽ có Tổng thống mới McCarthy (giống như Gerald Ford thay Nixon làm tổng thống năm 1974). Và biết đâu McCarthy, một người đã công khai xem Donald Trump như thái thượng hoàng, điên rồ sẽ cử George Santos làm ngoại trưởng vì tài ăn nói độc nhất vô nhị của anh ta – nói láo không ngượng miệng vì đã quen miệng cho dù biết rằng chẳng ai tin. Anh ta vẫn nói rằng trên đời này, về tài ăn nói anh ta chỉ kém một người và chỉ học một người: cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ông Trump có từ chức đâu mà bắt anh ta từ chức?
Câu chuyện đã có từ lâu, nhưng chỉ bắt đầu bùng phát khi tờ New York Times ngày 19-12-2022 đưa tin giật gân: George Santos, Dân biểu tân cử của đảng Cộng Hòa thuộc đơn vị Long Island của tiểu bang New York, đã có một lý lịch tranh cử hoàn toàn bịa đặt – ít nhất là trên hai phương diện trình độ học vấn và nghề nghiệp. Lý lịch bịa đặt này đã đánh lừa được ủy ban chính trị của đảng Cộng Hòa tại địa phương Long Island của anh ta (khiến người ta chọn đưa anh ta ra tranh cử) và cử tri tại địa phương này. Bởi thế đương nhiên Ủy ban Chính trị Cộng Hòa tại Long Island và người dân tại đó phải phẫn nộ khi biết được sự thật đã bị lừa dối!
Anh ta nói anh ta theo học tại Horace Mann, một trường tư danh giá và tốn kém ở Bronx, N.Y. chuyên đào tạo học sinh chuẩn bị lên đại học. Nhưng trường này quả quyết nói danh sách cựu học sinh không có tên anh ta. Anh ta khoe tốt nghiệp New York University và Baruch College chuyên ngành tài chánh và kinh tế ra trường với bằng B.A. Hai trường này cũng nói không có tên anh ta trong danh sách. Anh ta nay nói lại: “Tôi không tốt nghiệp ở bất cứ đại học nào. Tôi ân hận và rất tiếc đã thổi phồng lý lịch BS (bullshit) của mình”. Anh ta cũng nổ đã làm việc trong cương vị một nhà đầu tư chứng khoán cho hai đại công ty hàng đầu của Mỹ Citigroup và Goldman Sachs. Cả hai nơi này cũng nói “Làm gì có chuyện đó”. Santos chưa hề học lên đại học, chưa hề được làm việc cho một công ty lớn.
Thế nhưng trong tranh cử, anh ta bịa ra những chuyện này không ngượng miệng, và còn ca như thật mình là “hiện thân đầy đủ của giấc mơ nước Mỹ” và anh ta ra tranh cử chỉ nhằm mục đích khuyến khích giấc mơ này cho những thế hệ trẻ mai sau. Theo lời anh ta tưởng tượng, hay bịa đặt: Santos là con trai của một gia đình di dân người Brazil, gốc Do Thái, từng rời bỏ Ukraine trốn sang Bỉ, vì Phát xít Đức quốc xã… Tuy nhiên, hồ sơ di trú cho thấy cha mẹ và ông bà ngoại của anh ta là người Brazil từ bao nhiêu đời, chẳng bao giờ ở bất cứ nước nào ở châu Âu.
Anh ta cũng kể đã đi lên từ một trường đại học công lập ở New York City, trở thành “một nhà đầu tư và tài chánh thành công, dày dạn của Wall Street với một gia sản bất động sản đến 13 căn và một cơ sơ từ thiện cho thú vật đã mở rộng vòng tay cho hơn 2.500 chó mèo”.
Để cho ly kỳ câu chuyện, anh ta khoe có bà mẹ từng là nạn nhân của vụ Al-Qaeda khủng bố New York ngày 11-9-2001 (thế nhưng mẹ anh ta đến 2016 mới qua đời). Anh ta từng được một bằng MBA của Stern School of Business của Đại học New York năm 2013. Điểm GPA của anh ta lên đến 3.9, và điểm trắc nghiệm GMAT cao đến 710. Anh ta cũng là một cầu thủ bóng chuyền lẫy lừng của đại học New York (mặc dù anh ta chưa hề đặt chân đến trường này).
Một chuyện hoang đường khác là anh ta là một trong những người New York đầu tiên bị vướng đại dịch (thế nhưng người ta kiểm tra thì thấy trong danh sách những nạn nhân COVID của New York vào tháng ba năm 2020 không có tên anh ta). Rồi anh ta có bốn nhân viên của công ty (ma) anh ta làm chủ bị chết trong một vụ khủng bố tại một hộp đêm ở New York năm 2019. Dĩ nhiên, anh ta bịa đặt bất kể.
Anh ta cũng là người Cộng Hòa đầu tiên “đồng tính công khai” được ghế Hạ Viện. Nhưng anh ta “gay” thật hay không thì chỉ có trời mới biết. Theo hồ sơ, anh ta đã có vợ từ 2012 đến 2019. Người vợ của anh ta cũng là người Brazilian, ly dị vì anh ta có cuộc sống kỳ quái. Nay Santos nói anh ta đã có “vợ mới”, là một dược sĩ từng cùng đi với anh ta đến dự một tiêc gây quỹ tại Mar-a-Lago năm 2019. Santos nói chồng người “hôn thê” này vì đi dự tiệc của ông Trump mà bị công ty dược phâm đuổi!
Chúng ta chỉ có thể kết luận cũng như ông Trump, Santos sinh tật muốn nói hàng ngày bất cứ chuyện gì có thể bịa đặt được để cho được nhắc nhở hàng ngày. Và nay người ta nói vì anh ta đã bước ra sân khấu, cho nên chẳng những cái sự nghiệp dân biểu của anh ta vừa mới khởi đầu sẽ sớm chấm dứt, mà anh ta còn có “khả năng” sớm ra trước vành móng ngựa từ chuyện bên trong là làm ăn dối trá, lừa đảo đến chuyện bên ngoài là khoảng 14 năm trước, khi còn ở Brazil, anh ta từng bị truy tầm về tội sử dụng một tập chi phiếu ăn cắp của người khác …
Dân biểu James Comer (CH-Kentucky), chủ tịch của Ủy ban Đạo đức Hạ Viện, đã nói ông ta tin chắc rằng phải có một cuộc điều tra về những gì “vô liêm sĩ” (disgrace) Santos đã làm. Giới hữu trách liên bang, tiểu bang và đia phương cũng đang xem xét những tội trạng gian lận tài chánh có thể có của Santos. Anh ta cho chính tổ chức vận động tranh cử của anh ta vay một khoản $700.000 trong cuộc tranh cử năm 2022 chống lại ứng cử viên Dân Chủ Robert Zimmerman (là người đồng tính thứ thiệt). Khoản tiền này anh ta lấy ở đâu ra trong khi lợi tức anh ta khai chỉ có $55.000/năm và anh ta không có tiền tiết kiệm. Rồi từ tiền anh ta cho quỹ vận động tranh cử “vay”, anh ta tiêu xài như nước cho bản thân, bay đến Florida, ở khách sạn, ăn uống, tiệc tùng…
Có tin là một tổ chức chuyên đưa người nhập lậu vào Mỹ đã bỏ tiền cho anh ta. Cũng có tin anh ta cũng là một nhân vật “cầm chuông” nổi bật, chuyên đi vận động cho các ứng cử viên MAGA theo Trump… Khi đi vận động, Santos lấy họ của mẹ và cho mình môt tên mới – không phải là George. Cho nên báo chí đang đặt câu hỏi tại sao anh ta nhiều lần xưng tên là Anthony Devolder, người “sáng lập” quỹ “United for Trump” năm 2019. Trump là phương tiện của Santos, hay Santos là lá bài của Trump?
Những câu chuyện Santos bịa đặt nhiều quá, được phanh phui hàng ngày, kể không siết, cho nên người ta nghĩ anh ta phải từ chức càng sớm càng tốt trước khi bị truất bãi. Ủy ban Cộng Hòa địa phương, những cử tri từng bầu cho anh ta, đều đã lên tiếng. Tại Hạ Viên, không chỉ các dân biểu Dân Chủ mà cả người Cộng Hòa đã kêu gọi anh ta hãy thức thời, đừng để tình hình thêm phức tạp. Điều rất rõ ràng: tại Hạ Viện, phần lớn chẳng ai bắt tay hay nói chuyện hay đến gần anh ta. Tránh anh ta như tránh hủi. Chỉ có một người nay đã được tự do đến nói chuyện vui vẻ với anh ta: Marjorie Taylor Greene, 48 tuổi. Bà này vừa mới bị chồng ly dị, nay đang cô đơn.
Nhưng George Santos nhất định nói không với lý lẽ những chuyện anh ta “thêu dệt lý lịch” chẳng phải là tội, và anh ta cần có thời giờ rãnh rỗi để giải thích hết những câu chuyện làm anh ta mang tiếng bởi vì “cuộc đời phức tạp lắm”. Điều quan trọng anh ta nói là phải chờ xem anh ta sẽ làm gì đóng góp cho ngành lập pháp của Hạ Viện để đánh giá anh ta. Santos còn nói “tại Hạ Viện có biết bao người ăn nói như anh ta”. Ý anh ta nói là làm chính trị thì ai cũng dơ bẩn cả. Và anh ta chỉ rút lui khi 142.000 người đã bỏ phiếu cho anh ta lên tiếng. Thực ra anh ta biết mình đã là 1 trong 216 lá phiếu Kevin McCarthy đã kiếm để được chiếc ghế chủ tịch Hạ Viện, cho nên McCarthy sẽ im lặng trong việc truất bãi Santos. Hơn nữa, đảng Cộng Hoa cần Santos để duy trì thế đa số mong manh tại Hạ Viện. Mà McCarthy im lặng thì “còn lâu” anh ta mới sợ bị truất bãi.
Nhưng cũng còn một chuyện khác có thể xảy ra. Dân biểu Cộng Hòa chủ tich Ủy ban Giám sát Hạ Viện James Comer (Kentucky) ngày 15/1 đã cảnh cáo: “Anh ta là người xấu” (He’s a bad guy). “Không phải tôi hay bất cứ ai khác tại Hạ Viện có thể quyết định đuổi anh ta đi. Nhưng bây giờ, nếu anh ta vi phạm luật về tài chánh vận động tranh cử, anh ta đương nhiên sẽ bị đưa ra khỏi Quốc Hội”. Những người ủng hộ tài chánh chính yếu cho anh ta gồm một tên tội phạm nhập lậu người, một người chuyên góp tiền cho Donald Trump, một người bà con một đại gia người Nga đang bị chế tài, và một tên tội phạm đã bị án. Cho nên, tấn kịch Santos này còn kéo dài nhiều màn nữa.
Nhưng câu chuyện Santos đúng là một “trường hợp điển cứu” (case study) cho chúng ta về dân chủ, về chính trị nước Mỹ ngày nay. Nó hỏng ở chỗ nào đến độ có những người như Santos, đến độ một chính đảng có thể nhắm mắt đi theo hắn ta, và đến độ cử tri cũng dễ dãi ủng hộ hắn.
Và hỏng ở mức độ nào, có cứu chữa được không là câu hỏi rất thử thách khi Santos nghĩ rằng anh ta có thể vượt qua tất cả luật pháp thành văn và bất thành văn – văn hóa và văn minh chính trị - để anh ta cuối cùng vẫn có thể cười được (the last laugh). Khi những nhà chính trị ngày càng coi thường luật pháp, và đúng là luật pháp không có được bàn tay sắt cho nên lắm khi phải làm ngơ trước bạo quyền.
Hoàng Ngọc Nguyên
