Không Tiêu Diệt Được OBAMACARE!
• Hoàng Ngọc Nguyên
https://www.saigonweeklyonline.com
Thông thường trong ngày lễ cuối năm, người Mỹ thường ra bàn thờ Chúa cầu nguyện và tự đặt ra làm những “resolutions-giải pháp” có tính cách hoàn thiện, “Thề tránh điều dữ, nguyện làm việc lành, những việc khiến đời sống mình tốt đẹp hơn”, những cam kết với chính mình trong 12 tháng tới. Nhân dịp này, một trong những Resolutions mà mọi người dân đều mong muốn là ông Trump sẽ “tweet thật” với người dân. Có nghĩa là ông phải bỏ tật “tweet dối” (Ông không biết nói, chỉ biết tweet). Trong dịp cuối năm 2017, khi chọn “Lời nói dối trong năm”, người ta phải trao ngay giải thưởng kim khánh “King of the Liars” cho Tổng thống Trump, vì cái tweet của ông: Người Nga không hề can thiệp vào bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016!) Và để bắt đầu quá trình thu ngắn cái mũi của Pinocctio của ông lại, ông cần tập nghe những lời nói thật, nói những lời nói thật. Chấp nhận sự thật. Dĩ nhiên tật xấu khó bỏ (bad habits die hard), nhất là tật nói dối, làm sao bỏ được. Bởi vì nói dối quá dễ, còn nói thật đối với những người quen nói dối quả là cực khó. Nhưng vạn sự khởi đầu nan. Không bắt đầu bây giờ thì còn bao giờ nữa. Nhân sinh thất thập cổ lai hi. Mà nay ông đã 74 rồi, còn trẻ trung gì nữa!
Để bắt đầu, có ba sự thật chúng ta có thể chia sẻ với Tổng thống Trump. Bởi vì chỉ nhìn nhận sự thật người ta mới bắt đầu tập bỏ tật nói dối. Những sự thật này không phải “người dân muốn biết”, vì chúng ta đều thừa biết những sự thật này. Chỉ có Trump – có lẽ ông chưa biết đủ, và cần biết sâu hơn đề hành động thích hợp với lương tri của một người đã lỡ là người của dân, do dân, vì dân.
Sự thật thứ nhất, ít nhất hàng chục triệu người Mỹ đang cần, đang sống nhờ Obamacare. Bảo hiểm y tế Obamacare, hay tên khai sinh của nó là PPACA (Patient Protection and Affordable Care Act) là bảo hiểm dành cho người nghèo, có lợi tức thấp, không đủ tiền mua bảo hiểm y tế, trả bảo phí hàng tháng, một người mấy trăm, một gia đình (household) bốn người cũng cả $500/tháng, rồi trả thêm co-payment mỗi khi đi khám bệnh, và phải trà cho hết khoản “deductible” mấy ngàn công ty bảo hiểm mới chịu nhảy vào “tế độ”.
Nước Mỹ có khoảng 43.1 triệu người (tương đương với 13.53% dân số) được thống kê ghi nhận sống dưới mức nghèo (poverty threshold) được liên bang nhìn nhận. Nhưng theo cách tính khác, được gọi là Supplemental Poverty Measure (Cách tính mở rộng), thì tỷ lệ này lên đến 14.3%. Và “được” xem là “nghèo tuyệt đối” (absolute poverty) hay cùng cực (extreme poverty) những người có thu nhập chưa đến một nửa mức “nghèo chuẩn” này. Khoảng 46% người nghèo được xếp vào thành phần “nghèo tuyêt đối” - 20 triệu người sống chưa được hai đô la một ngày! Dĩ nhiên những người nghèo cơm không có mà ăn, áo quần không có mà mặc, nhà không có đề ở, làm sao có thể có tiền mua bào hiểm, cho dù cũng như mọi người họ có sức khỏe phảỉ lo, thậm chí phải lo hơn vì lâu nay cứ để luống, và sức khỏe ngưòi nghèo, nói chung, làm sao bì được với sức khỏe người giàu.
Nhưng chúng ta cũng cần nhớ rằng không chỉ có những người này (người ta nói cứ sáu người lại có một người) cần được nhà nước trợ giúp về mặt bảo hiểm y tế. Theo nghiên cứu về phân phối lợi tức gia đình (tiêu chuẩn gia đình bốn người), có đến 11.2% những gia đình hiện nay kiếm chưa đến $15.000/năm. Theo cách tính của chính phủ liên bang, một gia đình kiếm chưa được $23.492/năm được xếp vào thành phần nghèo túng. Tính ra, có đến hơn 25 triệu gia đình hiện nay sống dưới mức $25.000/năm. Trong năm 2016, khoảng ¼ của cả người da đen và người Latino đều sống dưới mức nghèo đã nói. Và đặc biệt, mức nghèo đói của trẻ em Mỹ, tức trẻ em sống trong những gia đình nghèo đói, đã lên cao đến mức kỷ lục, khoảng 17% (tương đương với 12.2 triệu trẻ em). Theo thống kê chính thức, có đến 4.5% trẻ em sống trong hoàn cảnh “nghèo tuyệt đối”, hay cứ 20 trẻ lại có một trẻ không may như thế. Nước Mỹ cũng được xếp vào thành phần những nước phát triển có mức cao kỷ lục về hai mặt tỷ lệ người dân nghèo đói và tỷ lệ trẻ em sống nghèo đói, thiếu thốn.
Cho nên, khi nhìn vào dân số nghèo đói ở nước Mỹ, chúng ta phải tự hỏi tại sao một nước tiến bộ như Hoa Kỳ, có một nền kinh tế tiến bộ như Hoa kỳ, lại để cho thành phần nghèo túng, khó khăn, bấp bênh, bất trắc có thể lên đến 1/3 dân số nước Mỹ. Tình trạng an lạc của người dân Mỹ thể hiện rõ nhất ở tỷ lệ số nhà mà trong số người cư ngụ có chủ nhà (homeownership rate) - khoảng 63.5%. Bởi vì ngược lại với tỷ lệ đó là người sống trong tình trạng thuê mướn, có hay không có sự giúp đỡ của chính quyền (housing authority). Tỷ lệ cho ta một ý niệm đúng đắn hơn về nhu cầu phúc lợi xã hội nói chung và nhu cầu được chính phủ giúp về bảo hiểm y tế, nói riêng. Bởi vậy mới có chương trình Medicaid, tuy bị người Cộng Hòa rẻ rúng nhưng là “quyền lợi” thiết thân, sống còn của cả 70 triệu người, kể cả người lớn và trẻ em (CHIP).
Sự thật thứ hai, cho dù hàng chục triệu người, thậm chí cả trăm triệu người, cần Obamacare, nhưng ông Trump không care. Why should he care? Sức khỏe của người ta, có phải sức khỏe của ông đâu mà ông care. Thậm chí sức khỏe của ông, nhất là mental care, ông cũng chẳng care. Bằng chứng là cũng như hồ sơ thuế, ông xem là chuyện cá nhân cho nên ông không công bố mà người ta phải chịu. Ông cũng xem hồ sơ y tế của ông là chuyện cá nhân, cho dù ông đã là tổng thống thì cũng khó “cá nhân hóa”, cho nên ông cũng giữ kín hồ sơ sức khỏe của mình như mèo dấu, ông chỉ nói “sức khỏe tuyệt vời”. Trong khi đó, giới bác sĩ vẫn đứng ngồi không yên, đúng là “lương y như từ mẫu”, cho nên Hiệp hội Bác sĩ Tâm thần đã đôi lần chính thức gợi ý, khám ông miễn phí, để kịp thời chữa trị, mà ông có chịu cho người ta chẩn đoán đâu. Như kiểu người có bệnh không dám đi khám vì sợ lòi ra bệnh. Còn sức khỏe của những người ngoài tầm mắt của ông, những người mà ông không cần xa mặt cũng vẫn cách lòng. Nói ông Trump không care chỉ là cách “tweet” nhẹ. Người ta càng cần Obamacare, ông càng muốn làm cho bỏ ghét, đến mức theo giới phân tích, quan sát chính trị, trong cả năm đầu của nhiệm kỳ đã qua, ông Trump chỉ có một mục đích thực sư: Repeal Obamacare. Có điều lạ là tuy muốn làm chính trị, ông vẫn không hiểu muốn hủy bỏ một đạo luật quan trọng ảnh hưởng đến cuộc sống của hàng chục triệu người như Obamacare, thì phải tính trước chuyện phải thay thế bằng cái gì. Nếu repeal và replace dễ như thế, thì trong bao năm qua, những vị dân cử thuộc đảng Cộng Hòa tại lưỡng viện đã làm rồi, đâu phải chờ đến lúc ông sai bảo, thúc bách, trách cứ, xài xể.
Tại sao Tổng thống Donald Trump lại muốn hủy bỏ Obamacare, một đạo luật bảo hiểm y tế đại chúng mang tên của tổng thống trước mình? Hỏi tức là trả lời!
Sự thù ghét của ông Trump đối với ông Obama từ lâu chẳng là chuyện lạ lùng. Ông Trump vẫn là người giáo chủ của phong trào “birther”, tìm hiểu sinh quán của ông Obama để cáo buộc là ông Obama là “tổng thống bất hợp pháp”. Cho đến bây giờ, nhiều người da trắng Cộng Hòa vẫn tin ông Obama sinh ra ở Kenya! Ông Trump trong thâm tâm có lẽ vẫn uất ức ông Obama là người da đen lại đã qua mặt ông dễ dàng, nhanh chóng trong cuộc chạy đua vào Tòa Bạch Ốc: Trump phài chờ đến khi ông Obama ra đi, trong khi Trump đã thất thập, mới tranh cử tổng thống. Nhưng Trump còn nhiều mặc cảm và uất hận khác. Trong thăm dò hiệp hội các sử gia Hoa Kỳ, ông Obama được xếp thứ 12 trong tổng số 44 tổng thống nước Mỹ hiện nay.
Chúng ta đều hiểu Tổng thống Trump là người cực kỳ háo thắng, thích hơn thua từng chuyện một như một đứa trẻ. Chẳng thế mà ông trong ngày Chirsmas Eve 2017 đã tweet: “Ngẫm nghĩ chưa có tổng thống nào trước đây trong năm đầu có thành tích hơn tôi!” Ông Obama có một số thành tích cụ thể khiến cho vị thế của ông trong lịch sử Mỹ đã có đó. Nhưng ông Trump đang rất muốn xây tượng đài của ông – không chờ phán quyết của lịch sử. Và ông xem tượng đài Obama luôn luôn là một chướng ngại.
Cũng còn lý do khác cho thù ghét này. Ông Trump từng tweet là Tồng thống Obama đã để lại cho ông “a mess” (một mớ rối rắm) để nói xấu người tiền nhiệm. Trong cuộc điều tra về vụ Nga can thiệp vào bầu cử, ông Trump nghi ngờ có bàn tay của ông Obama dính vào, cho nên ông Trump cũng từng đặt điều tweet: “Tệ quá. Mới khám phá ra Obama đã từng cho nghe lén Tòa nhà Trump ngay trước khi chiến thắng. Chẳng tìm ra được gì. Đây đúng là chủ nghĩa McCarthy!” (Terrible! Just found out that Obama had my “wires tapped” in Trump Tower just before the victory. Nothing found. This is McCarthyism!). Sau đó, thêm một cái tweet khác chế dầu vô lửa: “Tồng thống Obama thấp kém đến chừng nào cho nghe lén điện thoai của tôi trong tiến trỉnh bầu cử đứng đắn. Đây là Nixon/Watergate. Một kẻ tệ mạt (hay bệnh hoạn!)” (How low has President Obama gone to tapp my phones during the very sacred election process. This is Nixon/Watergate. Bad (or sick) guy!). Ông Trump không bao giờ sợ mang tiếng vu cáo, bởi vì ông biết 45 triệu người nhận được tweet của ông sẵn sàng tin ông bất cứ giá nào! Nhất là một khi ông đang muốn đánh lạc hướng dư luận trong vụ điều tra này! Mặc dù FBI đã lên tiếng về việc này: tổng thống Obama không hề ra lệnh nghe lén ông.
Từ ghét bỏ Obama đến ghét bỏ Obamacare dĩ nhiên chỉ có nửa bước! Ông Trump muốn loại bỏ Obamacare cũng vì thế. Không lẽ lúc nào ông cũng phải nghe vang rân Obamacare, Obamacare. Ông đang muốn “cách mạng”, cho nên bằng mọi giá phải loại bỏ mọi thứ cản đường. Ví dụ như ông muốn đi vào lịch sử với luật “giảm thuế cho người giàu”. Ông muốn thành một tổng thống trứ danh với “Chiến lược An ninh Quốc gia”! Ông muốn mở một chương mới trong quan hệ ngoại thương toàn cầu của Mỹ bằng cách hủy bỏ tất cả mọi hiệp ước sẵn có. Và ông không muốn Obamacare đi vào lịch sử như luật y tế đại chúng đầu tiên của nước Mỹ, cho nên phải tìm cách đảo chánh, lật đổ Obamacare bằng Trumpcare. Chỉ có điều Trumpcare chưa có để thay thế, mà chỉ có Trumpscare - sự đe dọa của ông Trump mà thôi!
Lẽ nào ông Trump không quan tâm đến quần chúng lao động gần cả trăm triệu người không có tiền mua bảo hiểm y tế cho nên khi đau nhức chỉ biết có lạm dụng thuốc opiod, thường là mầm mống của bệnh tâm thần đang phổ biến ở nước Mỹ - nhât là ở tầng lớp trên? Lẽ nào dân số Mỹ cả 330 triệu, mà ông chỉ biết 45 triệu độc giả twitter của ông. Ông có thể có cái lý của ông, bởi vì số cử tri từ Obamacare, Medicaid chưa chắc bỏ phiếu cho ông, và nếu ông chạy theo nhũng người này, có thể chỉ là bắt con tép thả con tôm mà thôi. Vả lại, nhiều người Cộng Hòa, mà cụ thể nhất là ông Paul Ryan, chủ tịch Hạ Viện, hay Thượng nghị sĩ Orrin Hatch, Utah, vẫn có niềm tin giáo điều: phải bảo vệ một nuớc Mỹ mà giá trị chính trị được xây dựng trên ý thức về “civil liberty” bằng cách không bắt người dân đóng thuế cho phúc lợi xã hội của người khác - một tầng lớp nhân danh “civil rights” của những người không tự lo được cho mình cuộc sống vât chất, y tế, giáo dục, nhà ở… Người ta tính ra dân cử Cộng Hòa tại cả hai viện đã thất bại cả gần 50 lần trong âm mưu hủy bỏ Obamacare! Điều đó chúng ta phải hiểu Obamacare vẫn còn!
Sự thật thứ ba, cho dù ông Trump không care, Obamacare vẫn còn đó. Ngày 22-12-2 17 khi đặt bút ký vào luật giảm thuế mà Thượng Viện và Hạ Viện đã thông qua hai ngày trước đó mặc dù không có người Dân Chủ nào bỏ phiếu thuận, ông Trump cảm khái nói với báo chí: “Qui định bắt buộc người dân phải mua bảo hiểm đang được hủy bỏ. Khi sự ràng buộc nghĩa vụ này bị bãi bỏ, có nghĩa là Obamacare sẽ bị hủy bỏ, bởi vì người ta nhận tiền từ sự bắt buộc người dân mua bảo hiểm này. Cho nên, qui định buộc cá nhân phải mua bảo hiểm đang bị hủy bỏ. Vì vậy trong dự luật này, chúng ta không chỉ cắt giảm thuế lớn và cải cách thuế, chúng ta đã hoàn toàn hủy bỏ Obamacare và sẽ đưa ra một cái gì đó tốt hơn nhiều, cho dù đó là cấp các khoản tài trợ hoặc là lấy từ những gì chúng ta có và làm điều tuyệt vời. Tôi không muốn nêu lên vấn đề này.Tôi nói với mọi người rằng “Hãy bình lặng trước các phương tiện truyền thông giả mạo bởi vì tôi không muốn người ta nói quá nhiều về nó. Bởi vì tôi không biết mọi người sẽ thế nào - nhưng bây giờ nó đã được thông qua, tôi có thể nói là qui định buộc mua bảo hiểm cá nhân về chăm sóc sức khoẻ, buộc người ta phải trả tiền phạt nếu không có bảo hiểm, đúng đấy, hãy nghĩ đến điều đó. Người ta phải trả tiền phạt nếu không có bảo hiểm. Qui định nghĩa vụ mua bảo hiểm đã bị hủy bỏ”. (The individual mandate is being repealed. When the individual mandate is being repealed, that means Obamacare is repealed. Because they get their money from the individual mandate. So the individual mandate is being repealed. So in this bill, not only do we have massive tax cuts and tax reform, we have essentially repealed Obamacare and will come up with something that will be much better, whether it’s block grants or whether it’s taking what we have and doing something terrific. But Obamacare has been repealed in this bill. We didn’t want to bring it up. I told people specifically ‘be quiet with the fake news media because I don’t want them talking too much about it. Because I didn’t know how people would - but now that it’s approved, I can say the individual mandate on health care, where you had to pay not to have insurance, okay, think of that one. You pay not to have insurance. The individual mandate has been repealed”).
Có người khen ông phát biểu bộc trực, nghĩ gì nói nấy. Có người lại chê ông ăn nói tắc tráach, nói không suy nghĩ. Điều đáng tiếc là qua phát biểu này, người ta thấy rõ thêm tư cách của ông – cho dù cái này thực ra người ta đã thấy đủ.
Nhưng vấn đề chẳng phải ở chỗ đó. Tâm địa nhỏ nhen quá nhiều khi làm người ta không thấy được sự thật. bởi vì sự thật vẫn còn đó, sự thật là Obamacare vẫn còn đó, và người ta vẫn nô nức ghi danh Obamacare trong 4 năm qua. Theo tin được giới truyền thông chính lưu, “Obamacare vẫn còn rất quen thuộc với nhiều người, dù cho Tổng thống Trump và người Cộng Hòa nhiều phen tìm cách giết nó”. Khoảng 8.8 triệu người đã ghi danh mua bảo hiểm năm 2018 trên thị trường liên bang trong mùa ghi danh đang mở ra, cho dù thời gian bị rút ngắn chỉ còn một nửa so với những năm trước và được quảng bá eo hẹp hơn do bị cắt đến 90% ngân sách vận động. Con số 8.8 triệu này chỉ kém 400.000 so với năm trước, Gần 2.4 triệu khách hàng mới trong khi hơn 6.4 triệu tiếp tục bảo hiểm đã có từ năm trước trong thời gian ghi danh từ 1-11 đến 15-12. Việc ghi danh đặc biệt nô nức trong những ngày cuối. Hơn 4.1 triệu người lựa chọn chương trình trong sáu ngày cuối, bao gồm những người tự động tái tục. Khác với những năm trước, chính quyền Trump chơi không đẹp, không gia hạn thời gian ghi danh và cắt ngân sách. Con số 8.8 triệu nói trên chưa bao gồm những người được ghi danh vào giờ phút chót. Con số chính thức, đầy đủ phải đợi đến đầu tháng ba (1-3) mới biết được chính xác. Một số tiểu bang có thị trường riêng và thời gian ghi danh tương đối dễ dãi, mở rộng (không bị ảnh hưởng bởi chính quyền Trump phá hoại, khủng bố như nhận định của giới quan sát) như California và New York, cho biết khách hàng vẫn còn náo nức trước cơ hội bảo hiểm y tế này. Ước tính là cuối cùng, con số ghi danh này có thể lên đến 12 triệu người. Theo kinh nghiệm trước đây, nhiều người tham gia hay rút khỏi thị trường cá nhân trong năm bởi vì một số tình huống cá nhân, như kiếm ra việc hay mất việc. Khoảng 10.1 triệu người ghi danh vào các chương trình Obamacare tính đến cuối tháng sáu năm 2017, 2.1 triệu người ít hơn so với cuối tháng giêng.
Những nhà quan sát đang theo dõi. Nếu thị trường bảo hiểm cá nhân của liên bang và tiểu bang đi xuống, điều này có nghĩa là có ít người hơn trong giới trẻ và có sức khỏe mua bảo hiểm, nhất là một khi người ta đã chơi ác, đưa ra luật bãi bỏ nghĩa vụ mua bảo hiểm, một đòn phá hoại thấy rõ nhằm vào Obamacare. Dĩ nhiên các công ty bảo hiểm, và chẳng riêng gì các công ty bảo hiểm, chẳng ai ưa thị trường chỉ có toàn là ngưòi già và người bệnh. Như vậy, sẽ có thêm một số công ty bảo hiểm từ bỏ thị trường không màu mở này.
Đó là thử thách đang chờ đợi trước mắt và mở ra hai thực tế:
Thứ nhất: ông Trump và đảng Cộng Hòa chẳng thể vô can trước lịch sử.
Thứ hai, Trong hai mùa bầu cử năm 2018 và 2020, ông Trump và đảng Cộng Hòa phải tính chuyện làm sao tồn tại trong mùa bầu cử, và chính ông Mitch Mcconnell chủ tịch phe đa số Cộng Hỏa tại Thượng Viện phải thú nhận: không thể nói chuyện “repeal obamacare” trong lúc này. Nhưng chúng ta vẫn phải nói cho người dân cử tri biết ai đã manh tâm bán rẻ lợi ích sống còn của họ, qua luật thuế phục vụ người giàu và qui định hủy bỏ nghĩa vụ mua bảo hiểm để làm cho người nghèo thêm phần khốn đốn!
Thứ ba: chưa có con số chính thức, nhưng không biết những người Việt Nam sống ở Hoa Kỳ có bao nhiêu người phải dùng bảo hiểm y tế Obamacare. Tỷ lệ là bao nhiêu? Chắc là phải nhiều. Vì số người Mỹ gốc Việt có lợi tức trên $25,000 một năm chắc không phải là đa số. Những người làm Nail, những ông già biểu tình “cuồng Trump” có bao nhiêu người phải dùng bảo hiểm sức khỏe Obamacare và họ có biết là ông Trump chủ trương dẹp bỏ chương trình Obamacare không?
Hoàng Ngọc Nguyên
