Nguyễn Thanh Việt,
Một « người Mỹ không thầm lặng»
The Sympathizer: A Novel (Pulitzer Prize for Fiction)
Trên lãnh vực văn chương, Le Monde viết về Nguyễn Thanh Việt « Một người Mỹ không thầm lặng », giảng viên đại học và là tác giả cuốn « The Sympathizer » (tạm dịch « Cảm tình viên ») được giải thưởng Pulitzer cho tác phẩm hư cấu năm 2016. Ông còn giành được các giải thưởng Edgar Award, Andrew Cargenie Medal, Dayton Literary Peace Prize…với cuốn tiểu thuyết đầu tay này.
Sinh năm 1971 tại Ban Mê Thuột, thành phố cao nguyên là thủ đô cà phê Việt Nam, gia đình ông sang Mỹ tị nạn khi Saigon thất thủ tháng Tư năm 1975, lúc đó cậu bé Việt mới bốn tuổi. Cha mẹ ông làm việc 14 giờ/ngày, cả bảy ngày trong tuần, và cậu bé không bao giờ quên từ ngữ mới học bằng tiếng Anh : « refugee », người tị nạn.
Bước ngoặt đến với Nguyễn Thanh Việt năm lên 10 tuổi, khi cha mẹ vừa mua được một máy chiếu video. Việt phát hiện bộ phim Apocalypse Now của đạo diễn Coppola (1979). « Tôi xem phim với tư cách một cậu bé Mỹ, nhưng không thể nhận dạng được mình. Là một Marlon Brando trong vai đại tá Kurtz, thẩm mỹ hóa sự tàn bạo, hay những người Việt phải chết đi mà không nói được một lời, và chỉ là những hình nhân tầm thường ? ». Cậu bé thấy rằng sự diễn đạt này không ổn, tự nhủ một ngày nào sẽ làm « một điều gì đó ». Và nay cuốn tiểu thuyết The Sympathizer đã ra đời, như một sự trả đũa đối với Francis Ford Coppola !
Một bài viết của Nguyen Thanh Viet FB
(Pulitzer prize winner)
CÁC NGƯỜI GIẢ DỐI VỪA THÔI!
From: Vietnamese translation courtesy Thang Do
https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=1477351649137899&id=338493239690418
NÀY CÁC NGƯỜI ỦNG HỘ TRUMP; CÁC NGƯỜI GIẢ DỐI VỪA THÔI!
Với sự cẩn trọng cần thiết, cuối cùng, tôi đưa ba tôi đi lễ ở nhà thờ Việt Nam. Tôi hiểu rõ là với ba tôi, đức tin quan trọng hơn là chết vì Covid. Một người phụ nữ giúp việc ở đó hỏi tôi có muốn ký vào đơn đòi truất phế Thống đốc Newsom không. Tôi từ chối và cùng lúc tức giận vì nhà thờ dung túng sinh hoạt chính trị – quy chế bất vụ lợi không cho phép điều này.
Rồi tôi nghĩ, cớ sao, dân tộc Việt của tôi từ hồi nào tới giờ, nhiều người chuyên môn đạo đức giả và vi phạm luật!
Nhiều người trong họ sống gì nổi nếu không có Medicare, An sinh Xã hội, Medicaid và SNAP, nhưng họ không vui khi thấy người khác được Obamacare.
Nhiều người trong họ thích được trả bằng tiền mặt khi làm việc vì họ không muốn mất tiền trợ cấp hay để trốn thuế. Nhưng họ lại nghĩ: đừng để lũ “di dân lậu” vô xứ này. Nhiều người trong họ còn không hiểu được nghịch lý khi sử dụng từ ‘lậu’ cho dù chính họ đã ở tù bên Việt Nam khi tính chuyện vượt biên.
Nhiều người trong họ lẽ ra đã bỏ mạng hay sống lây lất ở đâu đó nếu Mỹ không nhận họ vào tị nạn hồi thập niên 1970 và 1980, hay nếu người khác không đấu tranh để họ có được tình trạng di trú hợp pháp qua các chương trình như HO và ODP. Vậy mà chính họ lại không chịu làm gì để giúp người khác được vào Mỹ như họ.
Nhiều người trong họ nói họ không thích người da trắng kỳ thị và than phiền là xã hội đối xử không công bằng với người Châu Á, rồi quay ra miệt thị người Da Đen và người gốc Châu Mỹ La-tinh.
Nhưng điều làm tôi bực nhất là thế hệ con họ, có những đứa ăn sung mặc sướng, nhưng luôn rêu rao là chúng nó thành công chỉ nhờ sức mình. Chúng nó quên một cách rất tiện lợi rằng bố mẹ chúng đã lén lút mang tiền theo từ Việt Nam (tôi biết cái bí mật thô bỉ này chứ, mấy người có bố mẹ giàu có hay làm tướng lãnh hay gì đó) hoặc quên rằng bố mẹ chúng sống nhờ tiền trợ cấp tị nạn và các chương trình trợ cấp khác.
Giờ đây tôi phát hiện là tôi không tin nữa khi họ nói họ ủng hộ Trunp vì Đảng Cộng hòa chống cộng. Có, một số nhỏ vẫn nghĩ vậy, và chúng tôi đang tìm cách giải thích cho họ hiểu.
Họ ủng hộ Trump chỉ giản dị vì họ giống Trump, tức là họ cũng kỳ thị chủng tộc, kỳ thị giới tính, kỳ thị đồng tính, họ tham lam, vô ân, giả dối, và phạm luật.
Tôi không còn gì để nói với họ hay các bà con theo Trump của họ nữa. Xin ngừng bào chữa cho họ. Nếu thương yêu những người xấu xa từ căn bản, phải ráng chịu thôi.
The Original English Version
I finally took my Dad to church with proper precautions. It became clear that his faith was more important than dying from Covid.While I was there, a woman helping at the Vietnamese church asked if I wanted to sign a petition to remove Governor Newsom. I said no and seethed that they allowed political work at a church—it is forbidden due to its non-profit status.
And then I thought, yeah, some of my Vietnamese people are a bunch of hypocrites and law breakers, always have been.
Many of them couldn’t live without Medicare, Social Security, Medicaid and SNAP, yet get upset about Obamacare for others.
Many of them only want to get paid in cash for their work because they don’t want to jeopardize their safety net benefits or pay taxes. But hey, let’s not let “illegals” into this country. A lot of them don’t even get the irony of using that term even though they were jailed for trying to leave Viet Nam.
Many of them would be dead already or living in abject poverty if the U.S. did not let them in as refugees in the 1970s and 1980s, or that others here didn’t fight for them to get official status through various programs like HO and ODP. But they themselves don’t want to fight for others like them to get in.
Many of them say they don’t like white people who are racist and complain about how the system is biased against Asians, then turn around and say bad things about Black and Latinx people.
And what kills me are the privileged children, the ones who argue that they made it on their own, forgetting conveniently that either their parents sneaked out a lot of money from Viet Nam (yeah, I know about that dirty secret, all of you whose parents were rich or generals or whatever) or that their parents depended on refugee assistance and the safety net programs.
So what I know now is that I don’t buy that they are Trump supporters because they believe in the Republicans being anti-Communist.
Yes, a small portion does still, and we are trying to address that.
They are Trump supporters because they are like Trump, racist, sexist, homophobic, xenophobic, greedy, ungrateful, hypocritical, and lawbreakers. I’m done with them. I’m done with all your Trumpist relatives too.
Stop trying to defend them. You love people who are fundamentally bad. Deal with it.