Nguyễn thị Cỏ May
Vài chuyện biết qua cho vui về
TVH Paris 2024
Lễ khai mạc JO Paris 24 vào ngày thứ sáu 26 tháng 07/2024 đã được Ban Tổ Chức suy nghĩ và chiêm nghiệm từng ngày từ suốt 5 năm qua. Ban tổ chức cho rằng đây là một biến cố chưa từng có...và an ninh được bảo đảm như chưa bao giờ được an toàn như vậy.
Cách thức tổ chức lễ khai mạc, nhứt là những chi tiết, được giữ kín như là một bí mật của thế kỷ. Và đây cũng là lần đầu tiên trong lịch sử JO, lễ khai mạc không diễn ra tại sân vận động mà lại trên mặt nước, trên sông Seine và ngay trong lòng Paris.
Tới 19 giờ 30, giờ Paris, ngày khai mạc, người ta ước tính sẽ có hơn 1 tỷ khán thính giả khắp thế giới theo dõi biến cố trọng đại này. Riêng trên bờ sông Seine, chắc chắn có hơn 200 000 người chen lấn nhau trên bực cao, miễn phí, nhưng phải có giấy mời, và hơn 100 000 người ở bực dưới, gần mặt sông hơn nhưng phải mua vé, để coi lễ diễn ra trên sông và kéo dài trong 3 giờ 45 phút.
Đây là lần đầu tiên trong lịch sử TVH, lễ khai mạc không diễn ra tại sân vận động mà lại trên mặt nước, trên sông Seine và ngay trong lòng Paris. Hình trên là phái đoàn lực sĩ Pháp trên sông Seine (Ảnh AFP)
Số vé vào coi JO bán ra tính phải hơn 1 triệu vé nhưng lại không được, chỉ có hơn 800 000 vé cho JO và lối 1 triệu cho phần biểu diển của paralympique. Phần thứ hai này sẽ diễn ra từ 28/08 tới 08/09. Hiện nay còn 900 000 vé bị ế. Mại dô !
Có Jeux Olympiques nên cũng có Jeux Paralympiques dành riêng cho những vận động viên khuyết tật.
Thế vận hội Paralympiques ra đời năm 1948 tại một bịnh viện quân sự ở thành phố Stocke Mandeville cách Luân đôn về phía Bắc lối 60 km. Sir Ludwig Guttmann, bác sĩ thần kinh người Đức, tìm cách phục hồi nhanh chống những quân nhân thương tật của Thế chiến vừa qua. Họ phần đông là những chiến sĩ không quân của Hoàng gia Anh nay phải ngồi xe lăn.
Ông hình dung những môn vận động mà những người này có thể tham gia nhân lúc ở Luân đôn đang diễn ra Thế vận Hội.
Thế là có 16 cựu chiến binh ngồi xe lăng cùng nhau thi bắn cung và chơi netball (một thứ gần với basket-ball). Bác sĩ Guttmann đã vô tình khai sáng một phong trào vận động thể lực mới mà nay trở thành Thế vận bên cạnh JO đã thật sự giúp những người khuyết tật tìm lại được cho mình sự xứng đáng, đời sống hạnh phúc và được kính trọng.
Điều hành phần kỷ thuật của buổi lễ khai mạc trên sông Seine do chính Đô trưởng « Vùng Paris » (« Ile de France » gồm các Tỉnh phụ cận 92, 93, 94, 95, 77, 78 và 75, tức Paris) trực tiếp trách nhiệm. Những vận động viên của 208 phái đoàn leo lên 85 tàu và xà-lan của Ban Tổ chức thuê, khởi hành từ bến Austerlitz (Đông Nam-Paris) đi về hướng cầu Iéna, (Tây-Bắc Paris) mất 42 phút với tốc lực 9 km/giờ.
Chương trình lễ khai mạc phải diễn ra theo đúng từng ly đã được tính trước. Tàu bè đều được kiểm soát tỉ mỉ cho tới trước khi hành khách bước lên. Thuyền trưởng được huấn luyện ở Bỉ theo một chương trình như thiệt, chi phí hằng trăm ngàn euros.
Chương trình lễ khai mạc JO Paris 2024 do ông Thierry Reboul nghĩ ra từ hôm 23 tháng 6 năm 2017. Ông được Ủy Ban JO mướn làm Giám đốc chương trình lễ khai mạc. Và suốt nhiều tháng, ông đi lang thang trên bờ sông Seine để quan sát và nghiên cứu địa thế để phát họa chương trình lễ khai mạc JO vì Pháp sẽ tổ chức JO kỳ 2024 tới đây.
Chương trình lễ khai mạc đã diễn ra tốt đẹp. Duy chỉ có giấc mơ của ông là sẽ có cả triệu khán giả tới tham dự thì không đúng.
Sau lễ, có dư luận phê phán màn trình diễn « hiện thực xã hội » bắt nguồn từ bức tranh cổ vẽ bửa ăn cuối cùng của Đức Jésus với 13 tông đồ của danh họa Léonard de Vinci vì nhiều người dị ứng cho rằng đây là một sự phạm thánh không thể tha thứ được. Ban Tổ chức đã phải xin lỗi.
2 dư luận mâu thuẩn về JO Paris
Một hình ảnh tìm thấy trên sông Seine trong lễ khai mạc TVH Paris 2024
Trước lễ khai mạc JO Paris, ở Paris sôi nổi 2 nguồn dư luận khác nhau. Nguồn thứ 1 từ phía Nhà cầm quyền, Ban Tổ chức, thì vô cùng hồ hởi. Pháp nay tổ chức một biến cố vô cùng trọng đại cấp hành tinh. Chỉ lễ khai mạc diễn ra trên sông Seine cũng đủ đánh dấu có một không hai trong lịch sử Thế vận Hội.
Lễ rước đuốc đã thu hút tới 8 triệu người theo dõi.
Chúng ta hoàn toàn sẳn sàng và những chương trình thao diễn sẽ cho cả thế giới thấy là Tây có khả năng như thế nào ?
Con gà trống Tây sẽ gáy, cả thế giới đều nghe điếc tai ! Không như ở Thế vận Hội vừa qua ở Nhựt, Tây thua ngay vòng đầu, vội bắt con gà cho vào giỏ xách về gắp. Gà ngoan ngoản nằm im re. Nay mới chỉ sau một tuần tranh tài mà Tây đã đứng hạng 3è, sau Tàu và Huê kỳ. Riêng nhà bơi lội Léon Marchand đã giựt được những 4 Mề-đai Vàng, trị giá mỗi cái là 80 000€ (Bạc, 40 000€ và Đồng, 20 000€).
Chỉ một chuyện nhỏ thế gian hi hữu là bà Thị trưởng Thành phố Paris, bà Anne Hidalgo, trước ngày lễ chánh thức khai mạc JO, đã lao mình xuống sông Seine, bơi lội một vòng cho mọi người lé mắt chơi, đồng thời chứng minh cụ thể nước sông Seine nay đã được lọc sạch, tắm chắc chắn không bị ngứa gải vì Paris đã chi 1tỷ 2 € để làm sạch sông Seine cho chương trình JO.
Bà làm chuyện phi thường như vậy vì bà vốn là người của Đảng Xã hội chủ nghĩa Pháp, và trong số hiếm hoi nay còn xót lại.
Thị trưởng thành phố Paris Anne Hidalgo đã lội trong sông Seine ngày 17 tháng 7, trước khi TVH khai mạc để chứng minh là nước sông Seine không ô nhiễm như lời đồn đại (Ảnh © Kai Pfaffenbach, Reuters)
Nhưng ngày hôm qua, mục thao diễn trên sông Seine đã tạm đình hoản vì nước nhiễm độc do cơn mưa lớn ở Paris. Riêng những nhà khoa học thì cho rằng ít lắm trong năm tới, sông Seine mới có thể tắm được, nhưng ở một khúc sông nào đó mà thôi. Như khúc sông chảy ngang qua Nhà Thờ Đức Bà.
Trong lúc đó, nguồn dư luận thứ 2 thì phức tạp. Dân chúng sống vùng ngoại ô Paris than phiền xe cộ tập trung quá nhiều vì vào Paris bị cấm. Những người sống bụi đời trong Paris nay phải ôm chiếu đi tìm nơi tỵ nạn. Vấn đề an ninh nghiêm trọng: tra hỏi nhiều người bị tình nghi, theo dõi, khám phá những đường giây phá hoại của Poutine và Xi, của đám Tây cực Tả chủ trương tẩy chay JO là thứ trò chơi của tư bản, xe lửa, Métro, máy bay hè nhau đình công đòi « primes » đặc biệt,… Về mặt quan hệ chánh trị, Nga và Belorussie cùng phản đối vì 15 và 16 vận động viên của họ tham dự mà không có quyền đại diện quốc gia.
Cụ thể, hôm 17/07, hảng thăm dó dư luận Ifop công bố kết quả điều tra cho biết có 36% dân Pháp trả lời là không thèm để ý tới JO, 24% tỏ ra lo ngại về vấn đề an ninh xã hội, 5% giận dữ và, sau cùng, có được 23% hoan nghênh.
Chẳng lẽ JO Paris tổ chức không có dân chúng Tây tham dự sao ?
Pháp tuy mắc công nợ hơn 3000 tỷ eurơs, nay bỏ ra 5 tỷ tổ chức JO Paris 2024 vì hi vọng sẽ kiếm được từ 4 tới 6 tỷ euros. Ngoài ra những cơ sở hạ tầng thiết lập cho Thế vận Hội sẽ được đưa vào phục vụ cho dân chúng địa phương. Như Làng Olympic ở Saint Seine-Denis sẽ giúp giải quyết nhà ở cho những người vô gia cư hiện sống ở đó. Những việc làm cho JO sẽ được giữ luôn cho những người có khả năng.
Ngăn tình dục hay vì môi trường ?
Tin đồn phát tán từ năm 2021 là ở Làng Olympic, phòng ngủ của vận động viên chỉ kê toàn giường làm bằng cạt-tông (carton) để chống sex. Vì những nhà thể thao mà kẹt sex trong đêm thì hôm sau làm sao chạy nhảy nổi?Nghe nói như vậy, các vận động viên vừa đặt hành lý xuống, việc đầu tiên là lên giường nằm và nhúng thử. Thấy chưa chắc ăn, bèn nhảy lên, lao mình xuống, để thử sức đàn hồi của giường.
Báo New York Post loan tin là giường cạt-tông nhằm chống sex cho lực sĩ. Ngay trên đầu giường, có bảng ghi hàng chữ để động viên tham dự viên JO « Bạn hãy mơ ước thành tích ở ngày mai » ! ("Rêvez vos exploits de demaim," "Dream about your achievements of tomorrow.")
Có tất cả 14 250 giường kê trong phòng ngủ của Làng JO ở Saint Seine-Denis, ngoại ô Đông- Bắc sát Paris. Nằm thử giường cạt-tông, một nữ vận động viên người Úc kêu trời đau lưng quá. Quả thật, hôm sau, cô phải đòi cho được thêm một tấm nệm mềm hơn.
Ở kỳ Thế vận năm 2021 ở Nhựt, người ta đặt giường cạt-tông lần đầu tiên với mục đích rỏ là chống sex.
Nhưng theo Ban Tổ Chức thì giường cạt-tông chỉ nhằm giữ tiêu chuẩn tôn trọng môi trường mà thôi vì giường sẽ được tái chế sau đó.
Phải chăng đây là lập luận hùng hồn của Ban Tổ chức ?
Vào ngày nhập trại, Ban Tổ chức đã cho phân phát ra 230 000 bao cao su an toàn: 200,000 bao cao su dành cho vận-động-viên nam, 20,000 dành riêng cho phái nữ và 10,000, thứ đặc biệt cho hoạt động miệng.
Nên nhớ Làng Thế vận còn là « Làng Tình yêu ». Báo The Guardian viết « Nay Paris đang sửa soạn sẳn sàng cho thể dục phòng ngủ ». Phát 200,000 bao cho 23,500 lực sĩ, tính ra cứ một người được gần mười cái. Ban Tổ chức ưu đải đấy!
Ở Tokyo năm 2021, chỉ phát có 160,000 bao cao su. Vì ảnh hưởng Covid Vũ hán.
Riêng phái đoàn Tàu của Xi chơi riêng. Họ mang theo nệm của họ, máy điều hòa và ngay cả nhà bếp tàu của họ nữa.
Không nghe nói họ có mang theo bao cao su Made in China hay không ? Hay cũng nhận ở Làng JO như các lực sĩ khác ?
Nhưng vẫn không qua mặt được phái đoàn Úc cả ngàn người, có 256 lực sĩ nữ, 206 lực sĩ nam. Họ mang theo 3 tấn cá Thu, 2400 bánh « Tourtes » (như bánh Pâtés nhân thịt), 10,000 thẻ muesli, 20,000 phần cà-phê, 340 kg gạo, 1400 kg ngũ cốc và 9700 sluhies để phụ với Làng Olympic vì phải cung cấp mỗi ngày cho 15,000 lực sĩ của 208 quốc gia 40,000 bửa ăn do 200 Chefs phụ trách.
Lực sĩ Úc tham dự 33 môn. Ngoài thức ăn, họ còn mang theo 80 km băng keo phòng băng vết thương, 5000 đôi giày và 115 000 y phục.
Đi và về, họ đã đặt mua 3000 vé máy bay.
JO Paris 2024 có đem lại được cho Pháp 4 tới 6 tỷ euros như ước tính hay không ? Chưa chắc lắm vì chỉ riêng chi phí cho Lễ khai mạc đã mất hết 120,000 triệu euros, trong lúc đó, ở Anh, ở Nhựt, chỉ có hơn 30 ngàn. Nhưng có điều chắc chắn là tạm thời làm cho dư luận quên thực tế chánh trị là Pháp đang trong tình trạng không có chánh phủ cả 2 tháng nay vì ông Vua Macron giải tán Quốc Hội hôm 9 tháng 6 vừa qua, và Quốc Hội bầu lại không hội đủ điều kiện lập ngay chánh phủ mới.
Trái lại, đây là dịp để Vua Macron ra trước công chúng, cả thế giới, múa may, ăn nói. Macron vốn được tiếng, theo báo chí Pháp, là người « nói » nhiều nhứt (bavard - xạo) của nền Đệ V Cộng Hòa.
Xưa nay, chỉ nghe người ta thường nói các bà đầm già là người nói dai mà thôi !
Nguyễn thị Cỏ May
