Tản mạn về những nét độc đáo

của các loài động vật

Những loài vật có nét độc đáo như két biết nói tiếng người, chim dòng dọc xây ổ như một công trình tinh xảo không thể tưởng tượng được. Bồ câu vượt không gian, mang thơ đi và về một cách tài ba lỗi lạc. Đặc biệt nhất là loài chó, thông minh hơn tất cả các loài vật khác. Chó có những “đức tính” đáng được con người suy ngẫm trong đời sống với cộng đồng.

1. Con két nói được tiếng người

Két (Con vẹt) là loài chim có khả năng nghe và bắt chước âm thanh để nói được tiếng người. Két chỉ nói những tiếng đơn giản mà người chủ đã dạy đi dạy lại nhiều lần. “Chào bác”, “Mấy giờ rồi?”, “Tạm biệt”. “Ăn cơm chưa?”. Nói được là nhờ cổ họng, lưỡi, răng và môi. Như vậy, trong cấu tạo của bộ óc, có nhiều phần liên kết với nhau để nghe, nhìn thấy, nhớ và bắt chước. Nói một cách vô ý thức. Input như thế nào thì output như thế ấy. Ví dụ như có người quen dạy “Tổ cha mầy két” thì nó cũng lập lại y chang như thế. Khả năng của thị giác là khi thấy tổng quát là một con người, không phân biệt người đó là ai, chủ nhà hay khách quen, hoặc người ngoại quốc, thì nó cũng nói “chào bác”, “ăn cơm chưa?”, “mấy giờ rồi?”

Có những người quen, chơi ác dạy nó chửi bậy, hay nói tục tĩu…

Hai ngón chân trước

Két dùng chân để lấy thức ăn.

Một nét đặc biệt của két, là nó dùng chân để lấy thức ăn đưa vào miệng. Vì bàn chân nó 4 ngón. Hai ngón hướng về phía trước, 2 ngón xoay vào phía sau. Mỏ két rất cứng và bén nhọn, có thể lột vỏ một trái dừa.

     Két sống từng cặp đôi

Hầu hết, két sống từng cặp đôi trong thiên nhiên, ngay cả không phải là mùa sinh sản.

Tóm lại, két là loài chim thông minh, có khả năng nghe, ghi nhớ và lập lại những tiếng đơn giản mà nó được dạy.

Hình các loài két

II. Nét độc đáo của loại chim dòng dọc là việc xây ổ.

Dòng dọc là loài chim nhỏ, giống như chim se sẻ, sống nhiều ở nông thôn Nam Bộ. Dòng dọc sống từng cặp và cũng sống từng đàn. Từng đàn bay đi ăn, từng đàn bay đi tìm “vật liệu” để xây ổ.

Nét độc đáo của loại chim nầy, là xây cái ổ một cách cầu kỳ như một công trình kiến trúc. Được ví như một thợ dệt tài ba, một kiến trúc sư thượng hạng trong thế giới loài chim.

Công trình nghiên cứu về dòng dọc của anh Trịnh Minh Nhựt.

Anh Trịnh Minh Nhựt, sống ở quận 12 Thành phố Sài Gòn.

Sau 5 năm tự nghiên cứu về họ hàng nhà chim dòng dọc, anh có nhiều hình ảnh và tài liệu của loài chim nầy.

Dòng dọc có tên khoa học là Ploceus Philippinus.

Dòng dọc sống theo bầy, đàn, không đơn độc như các loài chim khác. Làm ổ cũng bầy đàn, kéo nhau đi ăn cũng bầy đàn, coi như sinh hoạt chung của nhóm. Dòng dọc ăn lúa là chủ yếu.

Dòng dọc sống thành đôi. Cái ổ đơn sơ của con trống luôn luôn nằm sát bên cái ổ tinh vi của con mái.

Dòng dọc sống theo bầy, đàn

Dòng dọc xây ổ

Chim đang xây tổ, dùng mỏ kéo sợi chỉ

Cuối mùa Xuân đầu mùa Hè, là mùa chim dòng dọc xây ổ. Ổ được làm bằng lá mía, lá tranh. Dòng dọc cần mẫn mổ vào những cọng cỏ, lá mía, lá tranh, tươi có, khô có, rồi nhả ra, tiếp tục chọn những cọng vừa ý, ngậm chặt vào rồi bay về nơi làm ổ.

Mỗi ngày, từ sáng sớm, vợ chồng dòng dọc cùng cả đàn bay đi bay về, với cái mỏ nhỏ xíu, ngậm một sợi chỉ rất nhỏ để xây ổ.

Theo anh Nhựt thì thời gian làm xong cái ổ từ 15 đến 20 ngày. Số cỏ xanh được xé thành sợi từ 1,700 đến 2,000 cọng. Chim mái đẻ đủ 2 trứng, thì bắt đầu ấp, thời gian ấp trứng là 12 ngày. Khi chim con nở, thì chim trống và chim mái tha thêm một số ‘vật liệu” mềm, để lót cho chim non không bị rách da.

Đôi chim trống và mái, phải mất từ 22 đến 25 ngày để chăm sóc chim con.

Ổ chim dòng dọc mái

Chim mái vào ổ

Ổ chim dòng dọc mái giống như chiếc vớ treo ngược. Miệng vớ ở trên gắn chặt vào cành cây. Gót vớ của người, là mái ấm để đẻ trứng, ấp trứng và nuôi con. Phần dưới của chiếc vớ, ở đầu những ngón chân người, là cửa ra vào của chim mẹ, là một ống tròn khoảng 25 cm.

Ổ chim gắn chặt ở cuối những cành cây, ở xa trông như những vật lơ lửng giữa bầu trời.

Ổ chim dòng dọc trống

Chim trống và chim mái ở sát bên nhau

Ổ chim dòng dọc trống được xây đơn sơ. Nhưng luôn luôn ở sát bên ổ chim mái.

Dường như có một sự bí ẩn trong việc xây ổ của chim dòng dọc

Việc xây ổ trước sau như một, từ thế hệ nầy đến những thế hệ kế tiếp, từ vùng nầy đến những khu vực khác, loài dòng dọc đều xây ổ giống nhau, vật liệu cũng giống nhau, xem như các kiến trúc sư đều xây cùng một họa đồ kiến trúc.

Tóm lại, nét độc đáo của loài chim dòng dọc là việc xây ổ. Được xem như một công trình, thể hiện sự bền bĩ, khéo léo, được xem như một thợ dệt tài ba, một kiến trúc sư thượng hạng trong các loài chim.

III. Chim bồ câu đưa thơ

Cách đây hàng chục ngàn năm, khi kỹ nghệ thông tin chưa ra đời, thì con người đã biết xử dụng bồ câu đưa thơ.

Trí nhớ chim bồ câu rất tốt

Các chuyên viên cho rằng trí nhớ bồ câu rất tốt. Để tìm khả năng nhớ của bồ câu, các nhà khoa học tại Viện Nghiên cứu Khoa học Quốc tế và Viện Nghiên cứu Thần kinh ở Mediterranean (Pháp) đã tiến hành thử nghiệm 2 con bồ câu. Họ cho 2 con vật xem hàng ngàn tấm hình. Sau đó vài tháng, họ cho chúng xem lại. Đồng thời huấn luyện cách dùng mỏ, để đánh dấu lên những tấm hình mà chúng đã nhìn thấy.

Thử nghiệm đã được lập đi lập lại nhiều lần. Kết quả cho thấy 2 con bồ câu đã nhớ được từ 800 đến 1,000 tấm hình. Theo các nhà khoa học thì bồ câu có thể tìm đường về nhà trong khoảng cách 1,760 Km

Những câu hỏi mà các nhà khoa học chưa trả lời được.

Làm sao mà giữa không gian bao la, không có một cột mốc nào đánh dấu phương hướng, mà bồ câu có thể vượt qua để đến nơi nhận thơ và nơi gởi thơ.

1,760Km là con đường đi giữa 2 điểm cố định mà bồ câu phải vượt qua trong thời gian: buổi sáng lúc mặt trời mọc, buổi trưa đứng bóng, xế chiều và hoàng hôn, ban đêm giữa khuya…mà thời tiết thay đổi: gió lớn, sương mù, cơn mưa, giông bão…

Bồ câu không thể căn cứ vào ánh sáng mặt trời để đi đúng đường. Mặt trời là một định tinh, ở một điểm cố định, nhưng trái đất là một hành tinh. Vừa tự quay chung quanh nó, vừa quay chung quanh mặt trời. Bồ câu không thể căn cứ vào ánh sáng mặt trời để đi đúng hướng. Vì ban đêm không có ánh sáng.

Khoảng cách từ Sài Gòn-Vũng Tàu, theo đường xe đi là 110Km, mà chưa chắc gì con bồ câu mang thơ đi và trở về trong không gian nầy. Trái lại, khoảng cách 1,760Km, gần 2,000Km thì con bồ câu khó có thể bảo đảm được việc đi và về giữa hai nơi nầy.

Tuy nhiên, trong thực tế thì chim bồ câu đã được xử dụng để đưa thơ đi và về một cách có hiệu quả.

Bồ câu đưa thơ được bán với giá 400,000 USD

Ngày 22-5-2013, công ty bán đấu giá PIPA của Bỉ, đã bán con bồ câu mang tên Bolt cho một doanh nhân người Trung Quốc, với giá $ 400,000 USD. Bolt là tên của một vận động viên, người Jamaica, đã đạt kỷ lục chạy nhanh nhất thế giới, có biệt danh là “Tia chớp”.

Giá khởi đầu của cuộc bán đấu giá là 200 euro, tuy nhiên chỉ sau 90 phút, hai nhà tài phiệt Trung Quốc đã tranh nhau nâng giá lên 400,000 USD.

Người mua cho biết sẽ dùng con bồ câu nầy với mục đích là để chọn giống.

Không có ai biết được người mua với giá cao như thế để làm gì trong thời đại ngày nay. Mua để chọn giống thì phải có một cặp đồng giống, cùng có DNA giống nhau. Mà đồng giống để làm gì?.

Làm giàu nhờ nuôi bồ câu thịt

Hiện nay ở việt Nam có nhiều người làm giàu nhờ nuôi bồ câu thịt.

Bồ câu nhà mau lớn, dễ nuôi, chi phí ít mà thu nhập nhiều. Ít bị bịnh dịch. Sinh sản tốt, thực phẩm rẻ tiền.

Bồ câu thịt nặng từ 1.2Kg.

Bồ câu trắng biểu tượng của hòa bình

IV. Khỉ bắt chước người

Khỉ hay “hầu” là động vật có 4 chân, một số có khả năng đi hai chân như con người. Khỉ sống từng đàn. Có khoảng 264 loài khỉ trên thế giới. Nét độc đáo của khỉ là tính bắt chước, có tình cảm đối với đồng loại và tình mẹ con.

Tuổi thọ của loài khỉ trung bình từ 10 - 46 năm. Khỉ cái từ 3- 4 năm mới sinh nở một lần, mỗi lần sinh một con. Thời thơ ấu của khỉ khoảng 3 năm, sau đó rời khỏi vòng tay bố mẹ để bắt đầu hòa nhập vào cuộc sống bầy đàn. Mỗi bầy có một con khỉ chúa “cai trị”, có lãnh thổ riêng, ít khi xâm phạm lẫn nhau. 

Họ nhà khỉ gồm có: khỉ, khỉ đột, vượn, tinh tinh, 

Khỉ                                                  Khỉ đột                  Vượn                         

Tinh tinh                                             Đười ươi

Khỉ có khả năng bắt chước, và sinh hoạt cũng có phần giống như loài người. Khỉ khá thông minh so với các loài vật khác.

Khỉ đi vào đời sống con người

Trong thành ngữ, tục ngữ, ca dao Việt Nam thì khỉ được nhắc đến nhiều nhất.

Chiếc cầu tre bắt ngang con rạch được gọi là cầu khỉ. Khỉ được nhắc đến thông qua ca dao, tục ngữ: Khỉ ho cò gáy (Nơi hoang vu) giết gà dọa khỉ, rung cây nhát khỉ, làm trò khỉ.

Ca dao

“Trời sinh con khỉ ở lùm

Chuyền qua chuyền lại rớt ùm xuống sông”.

Nuôi ong tay áo nuôi khỉ dòm nhà. Khỉ khô, khỉ mốc, khỉ gió…

Trong phim ảnh, có con King Kong là loài khỉ khổng lồ trong phim khoa học giả tưởng.

Trong 12 con giáp, có năm Thân là năm khỉ. Trong tiểu thuyết Tây Du Ký, Tôn Ngộ Không là một trong những nhân vật chính của cốt chuyện.

Khỉ và con người

Tình đồng loại của loài khỉ

Bày tỏ sự đau buồn trước cái chết của một con khỉ trong đàn

Ở phía bắc Ấn Độ, một con khỉ từ trên cao té xuống đường rầy xe lửa, bất tỉnh. Nếu chú khỉ không tỉnh dậy trước khi xe lửa chạy qua, thì bị nghiền nát. Con khỉ còn lại đã ra sức làm cho người bạn tỉnh dậy bằng cách đánh, tát vào mặt, và cắn vào đầu bạn, nhưng con khỉ không tỉnh dậy. Cuối cùng, con khỉ bạn kéo nạn nhân ra khỏi đường rầy trước khi xe lửa chạy qua.

Tình đồng loại của con khỉ khiến cho mọi người cảm động.

Tình mẫu tử của loài khỉ

Khỉ khóc khi con chết

   Các nhà nghiên cứu động vật, đã chứng kiến khỉ mẹ âu yếm và chăm sóc con, giống như người mẹ chăm sóc con, của loài người. Khi cho con bú, khỉ mẹ dùng bàn tay xoa trên đầu vú để phủi bụi, rồi dùng tay nâng vú, vuốt vú để dồn sữa cho con bú dễ dàng và đầy đủ.

Nhiều câu chuyện cảm động về tình mẹ con của loài khỉ, đã gây xúc động cho nhiều người.

Khi có tài bắt chước

Khỉ có nhiều đặc tính giống như loài người, như thuộc về loài có vú, sinh con. Ở những màn hát xiệt (Cirque, Circus) khỉ được huấn luyện, để thực hiện những màn trình diễn như: đi xe đạp, đạp xích lô, giữ thăng bằng khi đi xe đạp một bánh…

Khỉ và chương trình không gian của Hoa Kỳ

Loài khỉ có những điểm giống con người, cho nên trước khi đưa con người vào vũ trụ, Cơ quan Hàng không và Không gian Hoa Kỳ (NASA=National Aeronautics and Space Administration) đã huấn luyện và đưa khỉ vào vũ trụ.

Ngày 31-1-1961, con khỉ đầu tiên được đặt tên Ham trong chuyến bay thử nghiệm, mang tên Mercury- Redstone, được hỏa tiễn cất cánh từ Cap Canaveral (Florida), Ham được sống sót sau chuyến du hành ngoài không gian, và trở về trái đất, đã sống thêm 15 năm nữa.

Ham được các nhân viên của NASA chăm sóc trước khi phóng tên lửa.

V. Chó là người bạn thân thiết nhất của con người

Tổng quát về loài chó

1). Chó là người bạn thân thiết của con người

   Chú chó đặc vụ đau buồn, tiếc thương người cộng sự qua đời Đám tang chú chó Kyle.

Chó là loài vật rất thông minh, gần gũi với con người. Nét đặc biệt của chó là rất trung thành với chủ. Giúp đỡ người khuyết tật. Chó được huấn luyện để thực hiện các nghiệp vụ mà bản thân con người không thể thực hiện được.

Đặc biệt là “chiến sĩ 4 chân” cùng với chiến sĩ hai chân, cùng xông pha trên các chiến trường, cùng chịu gian khổ, và phải thường xuyên đối đầu với tử thần.

Những đặc điểm của nhiều con chó đã gây xúc động trong lòng người trên thế giới.

2). Những ưu tú về bản thân của loài chó

Tổ tiên của chó là chó sói. Chó sói được thuần hóa để làm chó giữ nhà hay chó cảnh. Chữ Hán gọi chó là cẩu hay khuyển.

Về thính giác, tai chó rất thính. Chúng có thể nhận được 35,000 âm rung chuyển chỉ cần trong một giây đồng hồ. Về khứu giác, mũi chó rất nhạy bén, có thể phân biệt được 220 triệu mùi khác nhau. Đánh hơi được trong khoảng cách 3Km. Về thị giác, mắt của chó rất kém, được gọi là mù màu sắc.

30 con chó ưu tú nhất, được chọn để theo những chuyến công du của Tổng thống Obama, góp phần bảo vệ an ninh cho tổng thống.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        Giống chó Berger Đức

   Chó berger còn được gọi là chó chăn cừu, vì trước kia loại chó nầy được huấn luyện để chăn cừu. Chó berger rất thông minh, bản chất trung thành và gắn bó mật thiết với người thân của chúng, nên được huấn luyện để giúp con người trong nhiều lãnh vực khác nhau.

Chó berger cao 65cm, nặng từ 30 đến 40Kg. Tuổi thọ từ 9 đến 13 năm.

3. Những câu chuyện nổi tiếng về Chó

Xả thân cứu bạn trẻ, con chó bị bay cả hàm trên

Dina Bungga và chú chó Kabang       

Ông Rudy Bungga, người Philippines, nhặt được một con chó bị bỏi rơi trên cánh đồng, mang về nuôi đặt tên là Kabang.

Kabang chơi đùa với đứa con trai 9 tuổi và bé gái 3 tuổi. Một hôm, hai đứa trẻ băng qua đường mà không biết có một chiếc xe gắn máy đang chạy đến với tốc độ rất cao.

Trước tình trạng nguy ngập của hai đứa bé, bỗng nhiên từ đâu chú chó Kabang lao thẳng vào chiếc xe. Hai đứa bé thoát nạn. Kabang bị thương rất nặng, bay cả hàm trên.

Hình ảnh và câu chuyện chú chó anh dũng liều mạng cứu hai bạn trẻ gây xúc động lòng người.

Một cô y tá Mỹ ở New York phát động chiến dịch gây quỹ từ thiện cứu chó Kabang.

Những nhà hảo tâm trên 45 quốc gia đã quyên góp được 27,000USD. Bác sĩ thú y Anton Lim cùng ông Rudy Bungga đưa chó sang Mỹ làm phẩu thuật điều trị. Các bác sĩ ở bịnh viện Davis Veterinary, thuộc Đại học Auburn, California, phát hiện ra Kabang đang bị ung thư và sán lãi trong máu, nên điều trị hai bịnh nầy trước khi làm phẩu thuật hàm trên của chó.
Sau 8 tháng điều trị, ngày 8-6-2013 chó Kabang được đưa về nhà ông Rudy ở thành phố Zamboanga, Philippines.

* Chú chó giúp người khuyết tật

Cô Kate Cross, người Anh, bị tai nạn nên tay chân không cử động được, phải ngồi xe lăn và có người đẩy.

Tổ chức từ thiện Canine Partners tặng cho cô một chú chó tên Byron. Chó nầy giúp cô làm những việc mà cô không làm được.

Buổi sáng nó giúp cô rời khỏi giường, ngồi vào xe lăn. Biết mở tủ lạnh lấy sữa. Đặc biệt là Byron biết tự mở cửa đi vệ sinh bên ngoài.

Ở siêu thị, Byron giúp lấy những món đồ trên kệ hàng. Chuyển những món hàng lên đường băng di chuyển đến người tính tiền. Nó cũng biết đưa túi tiền cho người thu ngân. Cô Kate cho biết, người bạn 4 chân nầy có thể thực hiện được 100 mệnh lệnh khác nhau về những việc trong nhà.

Điều đáng ngạc nhiên nhất là nó biết lấy thẻ ATM cho vào máy rút tiền và lấy tiền ra. Người chủ chỉ cần nhập mật mã (PIN) thôi.

Tại ngã tư có đèn giao thông, Byron chồm thẳng người lên để bấm nút xin qua đường cho người đi bộ.

• Cảm động, hai chú chó kéo xe cho chủ tật nguyền suốt 15 năm

• Câu chuyện về con chó Hachiko

Hình tượng chó Hachikō tại Bảo tàng Quốc gia về Thiên Nhiên và Khoa học Nhật Bản tại Tokyo

Câu chuyện xảy ra vào năm 1925, tại nhà ga Shibuya. Hachiko là một chú chó nhỏ, lông màu trắng, chào đời vào tháng 11 năm 1923 ở tỉnh Akita, Nhật Bản. Chú bị lạc chủ, và được giáo sư Ueno Eizaburo, thuộc khoa Nông nghiệp của trường đại học Tokyo đem về nuôi dưỡng như người con trong gia đình.

Bà vợ và con gái không thích chó ở trong nhà, nên ông lập một cái chuồng cho Hachiko ở ngoài sân, cạnh hàng rào trồng cây.

Hàng ngày như thường lệ, cứ mỗi buổi sáng thì Hachiko và giáo sư Ueno Eizaburo đều đi bộ tới nhà ga Shibuya gần đó. Ông chủ đi làm và Hachiko nằm ở một bồn trồng bông gần nhà ga, chờ ông chủ về. Thói quen đó diễn ra hàng ngày. Gần đó có một cặp vợ chồng người Nhật bán thức ăn. Họ cho Hachiko ăn mỗi ngày.

Đến ngày 21-5-1925, GS Ueno bị chứng nhồi máu cơ tim và thiệt mạng tại nơi làm việc.

Những ngày sau đó, Hachiko vẫn đến nhà ga để đón ông chủ.

Chú chó Hachiko vẫn có mặt thường xuyên bên cạnh sân ga trong một thời gian 9 năm, 9 tháng và 15 ngày là lúc chết vào ngày 8-3-1935.

Sự trung thành của chó Hachiko với các phương tiện truyền thông

Năm 1987, bộ phim Hachiko Monogatari kể lại cuộc đời của chú chó Hachiko và người bạn thân thiết nhất của chú chó là GS Ueno Eizaburo.

Năm 1994, Đài phát thanh CBN phát lại bản ghi âm cũ về tiếng sủa của Hachiko, hàng triệu thính giả Nhật mở radio để nghe

Năm 2004, chú chó Hachiko là nhân vật chính cho một cuốn sách về trẻ em, tựa đề bằng tiếng Anh là: Hachiko: The true story of a loyal Dog.

Năm 2009, câu chuyện trung thành của Hachiko được đạo diễn Lasse Hallstrom dựng thành phim với tựa đề “Hachiko: A Dog Tale”. Tài tử chính của cuốn phim là Richard Gere. Nội dung cuốn phim tiếp tục là rơi lệ của khán giả trên toàn thế giới.

Richard Gere

Sự trung thành của một con vật là một bài học đối với con người.

• Anh em chú chó ôm nhau ngủ, làm động lòng hàng triệu cư dân mạng.
•  
• 

Hình ảnh hai chú chó mồ côi nằm ôm nhau ngủ đã được cư dân mạng khắp thế giới quan tâm chia xẻ.

Hai anh em Jeffrey và Jermaine đã được nhân viên xã hội tìm thấy, trên đường phố Philadelphia (Mỹ) vào tháng 2 năm 2013.

Đáng chú ý là Jeffrey bị mù. Trong bộ dạng xơ xác vì ốm đói, Jermaine vẫn giúp người anh em khuyết tật đi trên đường phố để tìm thức ăn.

Khi được đưa về tổ chức giúp đỡ động vật Operation Ava nuôi dưỡng, các nhân viên ở đó đã sớm nhận ra sự quấn quýt đăc biệt của hai anh em nầy.

Một hình ảnh thật dễ thương là lúc ngủ chúng ôm chặt lấy nhau. Hình ảnh được đưa lên mạng internet, và trở thành trung tâm điểm chú ý của cư dân mạng thế giới.

Cô Claudia Gutierrez, giám đốc Operation Ava, cho biết hàng ngàn người tình nguyện nuôi chúng. Ava quyết định trao chúng cho cặp vợ chồng Victoria Mckee nuôi dưỡng.

“Cặp vợ chồng nầy không có con cái, và họ quyết định nuôi hai chú chó như là con của họ”, giám đốc Ava nói với Mainline Media News như thế.

Cho đến bây giờ hai chú chó vẫn còn ôm nhau khi ngủ.

Tình thương đồng loại của hai chú chó, là một bài học cho những người vô cảm, coi sinh mạng đồng bào của mình như cỏ rác. Tha hồ bỏ hóa chất độc hại vào thực phẩm để kiếm lời. Chết ai nấy bỏ.

VI. Quân khuyển

Những câu chuyện chỉ có ở nước Mỹ mà thôi. Đó là Tổng Thống Barack Obama đến gắn huy chương cho “người chiến sĩ anh hùng 4 chân” bí danh là Cairo, đã tham gia Operation Neptune Spear tiêu diệt trùm khủng bố Osama bin-Laden.

  Tổng Thống Obama gắn huy chương cho “chiến sĩ bốn chân”

 Quân khuyển là chó được huấn luyện nghiệp vụ, để phục vụ quân đội trong nhiều công tác khác nhau. Đặc điểm của chó là rất trung thành, không phân biệt chủ giàu nghèo, không bỏ rơi khi chủ lâm nạn. Đặc biệt là chó rất thông minh nên dễ huấn luyện đào tạo.

Đa số quân khuyển Mỹ thuộc về giống berger Đức, Malinois Bỉ và giống chó Slovakia.

Huấn luyện quân khuyển

             Tấn công                     Nhảy dù                           Dò mìn

Nhận thức và phát triển trí óc của chó lên cao nhất, là trong thời gian từ 4 đến 7 tháng tuổi. Đó là thời gian thích hợp nhất để huấn luyện chó.

Trước hết dạy chó biết vâng lời. Khi chưa có lịnh thì tuyệt đối không ra đòn. Trừ trường hợp người quản lý bị kẻ địch tấn công.

Phương pháp huấn luyện đi từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp. Áp dụng biện pháp khuyến khích, khen thưởng và cưỡng chế…

Điều quan trọng nhất là khả năng nhận lịnh, hiểu biết lịnh rõ ràng, để thi hành cho thật đúng.

Ban đầu cho chó làm quen với tiếng ồn ào của môi trường chiến đấu. Loại bỏ những mùi khác không cần thiết, để tập trung vào mùi của chất nổ hoặc những mùi cần thiết của nhiệm vụ sẽ thi hành như ma túy, chất nổ...
Huấn luyện khả năng đuổi bắt, khống chế tội phạm. Chỉ làm bị thương chớ không giết chết.

Các trại huấn luyện quân khuyển ở Virginia, Nebraska, Mississippi, Montana và California. Thời gian huấn luyện thông thường từ 8 đến 12 tuần lễ.

Trang bị cho quân khuyển

Trong vòng một thập kỷ, quân đội Mỹ đã xử dụng hàng ngàn quân khuyển trong các lãnh vực chiến đấu. Đã có hơn 2,800 quân khuyển được khai triển trong trận chiến ở Iraq và Afghanistan.

Chó được mang bị những thiết bị điện tử đặc biệt, để làm nhiệm vụ.

1). Áo giáp

Áo giáp của quân khuyển Malinois Bỉ

Áo giáp để chống đạn và vũ khí bén, nhọn. Áo có những cái túi, móc xích và dây đai để gắn những thiết bị trên mình chó.

Những cái túi bằng nhựa mềm chứa hóa chất làm mát cơ thể chó, vì thân nhiệt rất cao nên chó thường le lưỡi để giảm nhiệt. Hơn nữa nhiệt độ ở Iraq và Afghanistan rất nóng bức, trong mùa hè.

Áo giáp có những sợi dây buộc chó vào mình của người quản lý trong khi nhảy dù.

Áo giáp quân khuyển Mỹ được công ty K9 Storm của Canada sản xuất theo một hợp đồng trị giá 86,000USD. Giá mỗi chiếc khoảng 22,000USD.

2). Camera đặc biệt

Năm 2010, một chiếc camera đặc biệt được gắn vào áo của chó. Camera hồng ngoại tuyến có thể quan sát ban đêm. Hình ảnh thu được hiện ra rõ nét trên màn hình cầm tay 3 in. Hình ảnh được truyền tải trong khoảng cách 1,000m. Nếu có những vật cản thì còn 200m.

Hình ảnh cho biết tình trạng bố trí và toàn bộ địa hình của khu vực. Thiết bị GPS xác định vị trí cho biết tọa độ của khu vực.

3). Các trang thiết bị khác

Chó cũng mang theo một chiếc loa nhỏ để người quản lý ra lịnh cho chó thi hành.

Quân khuyển cũng mang một phao tự phòng, khi rơi xuống biển. Thiết bị Doggle (bảo vệ mắt), mặt nạ cung cấp dưỡng khí chống hơi độc.

Răng nanh được bọc titanium cắn thủng áo giáp quân địch.

4). Văn hóa đại chúng về chó

Trong văn hóa đại chúng ở Việt Nam, chó bị xem như loài vật bẩn thỉu vì chó ăn phân người.

Kẻ xấu bị chửi là: “đồ chó”, đồ chó chết, chó đẻ (son of a bitch), chó săn, đồ “chó má”. Những người am tường về chó cho biết, con chó và con má hình dạng giống hệt như nhau, nhưng con chó không bao giờ ăn thịt đồng loại, tức là chó ăn thịt chó. Trái lại con má ăn cả thịt chó và thịt đồng chủng, là con má. Con má xấu xa và tệ hơn con chó.

Thành ngữ về chó: chó ngáp phải ruồi, lên voi xuống chó, treo đầu dê bán thịt chó, chó treo mèo đậy, mèo đến nhà thì khó chó đến nhà thì sang, chó cậy gần nhà, gà cậy gần chuồng, chó nhảy bàn độc, đánh chó phải kiêng chủ nhà…

Kết luận

Những nét độc đáo của các loài vật, nhất là tình mẫu tử, tình đồng loại và sự trung thành của các loài vật thật đáng suy ngẫm và bài học làm người, của con người.

Trúc Giang MN

Minnesota ngày 25-10-2025